Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοστατεί όσον αφορά την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβάνοντας διατάξεις που αφορούν άτομα με αναπηρίες. Παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εγκρίνει νομοθεσίες που διέπουν την απασχόληση των ατόμων με αναπηρίες με βάση τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (όπως η οδηγία του 2000 για την ισότητα στην απασχόληση), φαίνεται να είναι στην διακριτική ευχέρεια των χωρών να εξασφαλίσουν ότι οι νόμοι αυτοί εφαρμόζονται αποτελεσματικά, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει περιορισμένη εξουσία να ελέγχει τα μέλη της.
Oι συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργήθηκαν για την εξάλειψη των διακρίσεων, ωστόσο, κάθε χώρα μπορεί να αναπτύξει και να υιοθετήσει διαφοροποιημένες νομοθεσίες και πολιτικές. Για παράδειγμα, ακόμη και αν δεν αναφέρεται στο σχετικό νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ορισμένες χώρες (π.χ. Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία) έχει αναπτυχθεί ένα καθεστώς ποσοστώσεων/αναλογίας για την πρόσληψη ατόμων με αναπηρίες τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Σε γενικές γραμμές, περισσότερες από 40 χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν θεσπίσει νομοθεσίες για την απαγόρευση των διακρίσεων και την εξασφάλιση της καλής διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία.
Ένα άλλο παράδειγμα, είναι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, που στοχεύει στη μείωση οποιασδήποτε αδικίας και ανισότητας, όχι μόνο σε σχέση με την απασχόληση, αλλά και γενικότερα για την πλήρη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία.
Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, οι επιχειρήσεις απαλλάσσονται από ορισμένους φόρους και άλλες υποχρεώσεις (όπως η συμμετοχή στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης) ανάλογα με τον αριθμό των ατόμων με αναπηρίες που εργοδοτούν. Επιπλέον, τα κράτη μπορούν να παρέχουν ποικίλα οικονομικά κίνητρα στους οργανισμούς που εργοδοτούν άτομα με αναπηρίες πέραν του κατώτατου υποχρεωτικού ορίου (όπου ισχύει). Ένα παράδειγμα αυτού είναι το Λουξεμβούργο.
Στην Αυστραλία, ο νόμος περί διακρίσεων λόγω αναπηρίας ψηφίστηκε το 1992. Ωστόσο, εξακολουθεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικός όσο αναμενόταν όσον αφορά την αύξηση των ποσοστών απασχόλησης για τα άτομα με αναπηρίες. Αυτό ισχύει και σε άλλες χώρες όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης για τα άτομα με αναπηρίες δεν είναι μόνο θέμα νομοθεσίας, αλλά μάλλον ένα κοινωνικό ζήτημα.
Πιο συγκεκριμένα, η οδηγία του 2000 της Συνθήκης του Άμστερνταμ, έχει ως στόχο τον καθορισμό κατευθυντήριων γραμμών για την ισότητα στην απασχόληση σε διαφορετικούς πυλώνες, συμπεριλαμβανομένης της αναπηρίας. Ωστόσο, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να εφαρμόσουν τα δικά τους μέτρα για την εξάλειψη των διακρίσεων στην εργασία που σχετίζονται με την αναπηρία. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα μέτρα αυτά μπορεί να πηγάζουν είτε από τη νομοθεσία (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Ισπανία) είτε από το Σύνταγμα (όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία).
Στο Μεξικό, το πρώτο άρθρο του Συντάγματος ορίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε διάκριση οποιουδήποτε είδους απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Αυτό υποστηρίζεται και από το γενικό νόμο για τα Άτομα με Αναπηρία που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο του Μεξικού, που υποστηρίζει την πλήρη συμμετοχή στην αγορά εργασίας όλων των πολιτών, τη διατήρηση της ισότητας ιδιαίτερα όσον αφορά την απασχόληση. Ο νόμος αυτός, εμπίπτει στην αρμοδιότητα και δικαιοδοσία τόσο της ομοσπονδιακής, όσο της πολιτειακής και της δημοτικής διακυβέρνησης.
Οι νομοθετικές πρόνοιες σχετικά με την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία στη Κύπρο φαίνονται όμοιες με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα. Ως εκ τούτου, θεωρείται ότι το πρόβλημα της ανεργίας ή της υποαπασχόλησης των ατόμων με αναπηρίες δεν είναι λόγω των ανεπαρκών νομοθετικών διατάξεων, αλλά λόγω της αρνητικής στάσης και αντιλήψης της κοινωνίας. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναφερθεί ότι καμία μελέτη δεν διεξήχθη στη Κύπρο σε εθνικό επίπεδο, έτσι ώστε να διαπιστωθεί ο βαθμός στον οποίο υφίστανται οι διακρίσεις λόγω αναπηρίας, και άρα αυτό χρειάζεται να εξεταστεί σε μελλοντικές μελέτες.
Δεδομένου ότι ο σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι να αποκαλύψει προβλήματα, σχετικά με την απασχόληση, που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες, δεν μπορούν να δοθούν περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με τις νομοθετικές διατάξεις που ισχύουν σε παγκόσσμια βάση. Εντούτοις, πολλές χώρες (όπως Αυστρία, ΗΠΑ, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία, Κίνα, Αυστραλία, Νότια Αφρική και Καναδάς) έχουν νομοθετήσει κατά των διακρίσεων σε γενικό επίπεδο, αλλά και συγκεκριμένα κατά διακρίσεων λόγω αναπηρίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις δε, η πρόσληψη ατόμων με αναπηρίες οδηγεί σε ανταμοιβές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν οικονομικές κυρώσεις για την αποτυχία πρόσληψης ικανοποιητικού αριθμού ατόμων με αναπηρίες, αναλόγως των προνοιών των σχετικών νομοθεσιών.
Δρ. Ανδρέας Θ. Πετάσης
Επίκουρος Καθηγητής
American College
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Στους 25 ανέρχονται οι επιζώντες από συντριβή αεροπλάνου στο Καζακστάν
• Αρχιεπίσκοπος: Να επανατοποθετηθεί το Κυπριακό ως πρόβλημα εισβολής και κατοχής
Χριστουγεννιάτικο μήνυμα ΠτΔ: «Σας ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη και τη στήριξη - Mαζί αλλάζουμε την Κύπρο»
«Η Γέννηση του Χριστού αναδεικνύει τα μηνύματα της αγάπης, της πίστης, της προσφοράς και της ελπίδας.», αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ευκαιρία των Χριστουγέννων.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
