Στην κοινωνική διπλωματία επενδύουν για μια ακόμη φορά τα Ηνωμένα Εθνη για να σπάσουν τον πάγο στο Κυπριακό, μετά το παρατεταμένο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται.
Νίκος Αναστασιάδης και Ερσίν Τατάρ θα έχουν την ευκαιρία συναντηθούν έστω για λίγο στο κοκτέιλ πάρτι που παραθέτουν τα Ηνωμένα Εθνη την ερχόμενη Τρίτη 15 Δεκεμβρίου στο Λήδρα Πάλας, με την ευκαιρία της ανάληψης των καθηκόντων του νέου αντιπροσώπου του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρντ. Εκτός από τους δύο ηγέτες στην δεξίωση έχουν προσκληθεί μέλη των διαπραγματευτικών ομάδων των δύο πλευρών και οι πρέσβεις των πέντε χωρών που είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Η κοινωνικού χαρακτήρα εκδήλωση της Τρίτης, δεν αναμένεται να έχει οποιοδήποτε δραστικό αποτέλεσμα από πολιτικής πλευράς, δεν παύει ωστόσο να έχει τη σημασία της. Ο Καναδός νέος αντιπρόσωπος του ΟΗΕ στην Κύπρο, ο 24ος στη σειρά από το 1964, συναντήθηκε χωριστά με τους δύο ηγέτες την Παρασκευή, και θεωρείται βέβαιο ότι σύντομα θα αρχίσει τις βολιδοσκοπήσεις για την έναρξη μιας νέας προσπάθειας για επίλυση του Κυπριακού. Αν κρίνουμε από τις κινήσεις των προκατόχων του, δεν αποκλείεται το αμέσως επόμενο βήμα του κ. Στιούαρντ να είναι μια πρόσκληση προς τους δύο ηγέτες για μια κοινωνικού χαρακτήρα κοινή συνάντηση, ίσως σε κάποιο γεύμα ή δείπνο, ενδεχομένως μετά συζύγων ή με τη συνοδεία των διαπραγματευτών τους. Κι αυτό διότι η εκδήλωση της Τρίτης δεν προσφέρεται για συζήτηση…στο πόδι.
Νίκος Αναστασιάδης και Ερσίν Τατάρ είχαν κοινή άτυπη συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, για τελευταία φορά τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Εκτοτε δεν υπήρξε καμιά επαφή.
Με μενού την αμηχανία…
Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται δύο δεκαετίες από ιστορικό δείπνο που έγινε στις 5 Δεκεμβρίου 2001, όταν για πρώτη φορά μετά την τουρκική εισβολή του 1974, Πρόεδρος της Δημοκρατίας πέρασε το κατοχικό οδόφραγμα για να μεταβεί στα κατεχόμενα. Ο Γλαύκος Κληρίδης δεν μετέβη ασφαλώς στα κατεχόμενα με την πολιτειακή του ιδιότητα αλλά ως ιδιώτης. Η συνάντηση είχε κοινωνικό χαρακτήρα αλλά ήταν το πρώτο ραντεβού δύο ιστορικών προσωπικοτήτων όπως ο Γλαύκος Κληρίδης και ο Ραούφ Ντενκτάς. Και αυτό από μόνο του ιδιαίτερη σημασία. Ας μην ξεχνούμε ότι τότε τα οδοφράγματα ήταν ακόμη κλειστά, τηλεφωνική επικοινωνία δεν υπήρξε και γενικά η επικοινωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές του οδοφράγματος ήταν πολύ περιορισμένη.
Ο Ντενκτάς ήταν τότε επίμονα αρνητικός σε κάθε νέα πρωτοβουλία. Είχε αρνηθεί πρόσκληση του τότε γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν για επανέναρξη των συνομιλιών, επιμένοντας στη λύση των δύο κρατών. Ωστόσο, οι πιέσεις των ξένων προς την Τουρκία, (ιδιαίτερα των Βρετανών και Αμερικανών) τον υποχρέωσαν σε αναδίπλωση. Ετσι, κατά τη συνάντηση της 4ης Δεκεμβρίου
2001 στην οικία του Αναπληρωτή Εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών Σβίγκνιεφ Βλόσοβιτς, στη Λευκωσία, Κληρίδης και Ντενκτάς συμφώνησαν την επανέναρξη των συνομιλιών, υπό την αιγίδα του Κόφι Ανάν. Αυτή τη φορά οι συνομιλίες δεν θα ήταν εκ του σύνεγγυς αλλά πρόσωπο με πρόσωπο και συνεχείς με στόχο την επίτευξη λύσης το συντομότερο δυνατόν. Το κλίμα υπήρξε θετικό και ο Ντενκτάς προσκάλεσε τον Κληρίδη στο δείπνο που θα παρέθετε στον τότε ειδικό σύμβουλο του γ.γ. του ΟΗΕ, Άλβαρο Ντε Σότο.
Ο Κληρίδης στα κατεχόμενα
Ο Γλαύκος Κληρίδης ανταποκρίθηκε και την επομένη λίγο πριν τις οκτώ το βράδυ ένα Audi χωρίς διακριτικά που τον μετέφερε, ακολουθούμενο από αυτοκίνητο της προεδρικής φρουράς, πέρασαν το Λήδρα Πάλας, όπου τον ανέμεναν τ/κ γυναίκες με αναμμένα κεριά και πλακάτ στα οποία αναγραφόταν το σύνθημα «Peace for a common homeland». Την ώρα που το αυτοκίνητο περνούσε το οδόφραγμα οι Τουρκοκύπριες απελευθέρωσαν περιστέρια.
Λίγα λεπτά αργότερα ο Γλαύκος Κληρίδης στεκόταν στην είσοδο της «προεδρικής κατοικίας» όπου τον υποδέχθηκε ο ίδιος ο Ντενκτάς. Η αμηχανία ήταν εμφανής στα πρόσωπα και των δύο. Εκαναν χειραψία, φωτογραφήθηκαν και προχώρησαν στο εσωτερικό της οικίας, συνοδευόμενοι από τον Άλβαρο Ντε Σότο. Στο δείπνο, εκτός από τους Κληρίδη, Ντενκτάς και Ντε Σότο, παρακάθησε και ο κοινός φίλος των δύο ηγετών, Νετσατί Μουνίρ Ερπεγκούν. Η βραδιά κύλησε ομαλά και ο Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος περιορίστηκε να πει ότι «the dinner was excellent» επέστρεψε στις ελεύθερες περιοχές χωρίς κανένα πρόβλημα, μιας και έγινε πολύς λόγος για το θέμα της ασφάλειάς του και ποιος θα είχε την ευθύνη της φρούρησής του.
Ο Ντενκτάς στον τόπο της κράτησης
Ο Γλαύκος Κληρίδης ανταπέδωσε τη φιλοξενία και προσκάλεσε τον Ντενκτάς σε δείπνο στην οικία του, στην οδό Ιωάννη Κληρίδη στη Λευκωσία, στις 29 Δεκεμβρίου 2001. Ο Ντενκτάς ήταν ιδιαίτερα αμήχανος μιας και ήταν η πρώτη φορά που περνούσε στην ελεύθερη Λευκωσία και μάλιστα στην περιοχή των πρώην στρατιωτικών φυλακών (το παλιό στρατόπεδο απέναντι από το «Χίλτον») όπου τέθηκε υπό κράτηση το 1967 μετά τη σύλληψή του για παράνομη είσοδο στην Κύπρο. Θυμίζουμε ότι ο Ντενκτάς κηρύχθηκε από τη Δημοκρατία ως ανεπιθύμητο πρόσωπο αρχές του 1964 με το αιτιολογικό ότι εμφανίσθηκε ως εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων στα Ηνωμένα Έθνη, όπου διατύπωσε ψευδείς κατηγορίες κατά της Κυπριακής Κυβέρνησης.
Και αυτό το δείπνο, διάρκειας δύο και πλέον ωρών, κύλησε χωρίς κανένα πρόβλημα. Παρών ήταν και ο αναπληρωτής Εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Σβίγκνιεφ Βλόσοβιτς. Το… μενού περιελάμβανε και πολιτικά ζητήματα, αφού ο Γλαύκος Κληρίδης ήγειρε το θέμα των αγνοουμένων και το θέμα των συνθηκών διαβίωσης των εγκλωβισμένων. Κοντά στην οικία Κληρίδη συγκεντρώθηκαν μανάδες αγνοουμένων που κρατούσαν πλακάτ, με συνθήματα όπως «Δεν μισούμε κανένα», «Καταζητείται ο τρομοκράτης», «Θέλουμε να ζητήσουμε την ελευθερία για την Κύπρο», «Τερματίστε το δράμα για τους αγνοούμενους» και «Ενας λαός, μία χώρα, ένα κράτος». «Ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος» ήταν η λακωνική δήλωση του Ντενκτάς κατά την αποχώρησή του.
Έντονα αρνητικός με τέτοιου είδους κοινωνικές συναντήσεις ήταν επόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος, ο οποίος αρνείτο επίμονα να παραστεί, λέγοντας ότι αυτού του είδους οι κινήσεις δημιουργούν λανθασμένες εικόνες στο εξωτερικό, καλλιεργούν κλίμα ευφορίας και στέλνουν το μήνυμα ότι το Κυπριακό είναι δικοινοτικό πρόβλημα.
Πολιτικό και όχι κοινωνικό ήταν το πρώτο τετ α τετ Δημήτρη Χριστόφια και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ένα εικοσαήμερο μετά την εκλογή του ηγέτη του ΑΚΕΛ στην Προεδρία τον Μάρτιο του 2008. Σαν έτοιμοι από καιρό, λόγω πολύχρονης γνωριμίας, Χριστόφιας-Ταλάτ αποφάσισαν την έναρξη εργασίας των τεχνικών επιτροπών για την έναρξη των διαπραγματεύσεων το Σεπτέμβριο. Το κλίμα ήταν κάτι περισσότερο από θετικό, ιδιαίτερα μετά την απόφαση για άνοιγμα του οδοφράγματος της Λήδρας. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: Το πρώτο δείπνο Ταλάτ επί προεδρίας Χριστόφια ήταν με τον νυν Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, στο σπίτι του δεύτερου, στη Λεμεσό, στις 8 Μαΐου 2008, στην παρουσία του πρώην Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη.
Το θετικό κλίμα δεν αποδείχθηκε αρκετό για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, έτσι, τα Ηνωμένα Εθνη επιχειρούν κάτι πιο δραστικό για να σώσουν τη διαδικασία και να στηρίξουν τον Ταλάτ, ενόψει «προεδρικών εκλογών» στα κατεχόμενα. Την 1η Φεβρουαρίου 2010 ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν ήρθε στην Κύπρο αλλά η επίσκεψη κατέληξε σε φιάσκο. Η ενέργεια του Μπαν Κι Μουν να συναντηθεί με τον Ταλάτ στο λεγόμενο «προεδρικό» επισκίασε κάθε άλλη ενέργειά του, με τα πυρά να στρέφονται και πάλιν στον Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ούτε στο κοκτέιλ που οργανώθηκε προς τιμήν του από τα Ηνωμένα Εθνη παρέστησαν πολλοί ε/κ πολιτικοί.
Στις 18 Απριλίου 2010 ο Ντερβίς Έρογλου ανέλαβε την ηγεσία των τ/κ και ένα μήνα αργότερα ο Ντάουνερ διοργάνωσε το πρώτο δείπνο γνωριμίας στους δύο ηγέτες. Μερικούς μήνες αργότερα το ζεύγος Έρογλου παρέθεσε δείπνο στο ζεύγος Χριστόφια στην κατεχόμενη Λευκωσία και ακολούθησε ανταποδοτικό δείπνο στο εξοχικό Χριστόφια στο Κελλάκι. Στις 30 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε το πρώτο δείπνο Αναστασιάδη-Ερογλου μετά συζύγων, μετά από πρωτοβουλία Ντάουνερ, στην οικία της Ειδικής Αντιπροσώπου του ΟΗΕ στην Κύπρο Λίζας Μπάτενχαϊμ. Ακολούθησαν αρκετά άλλα, χωρίς το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Η δεξίωση της Τρίτης θα προστεθεί στη μακρά λίστα των κοινωνικών συναντήσεων που οργάνωσαν τα Ηνωμένα Εθνη όλα αυτά τα χρόνια, με την προσδοκία ότι θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για να φέρουν τους δύο ηγέτες λίγο πιο κοντά ώστε να συνεννοηθούν σε ανθρώπινο επίπεδο και μετά σε πολιτικό...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις