Δεξιών καταβολών ήταν οι πλείστοι υποψήφιοι που υποστήριξε το ΑΚΕΛ σε προεδρικές εκλογές, από την πρώτη αναμέτρηση του 1959 μέχρι και το 2003. Το 2008 διεκδίκησε το ύπατο αξίωμα για πρώτη φορά με τον ηγέτη του, ο οποίος ήταν ο πρώτος Αριστερός ένοικος του Προεδρικού. Στις δέκα εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν από το 1959 μέχρι το 2018, το ΑΚΕΛ έχει πέντε νίκες και ισάριθμες ήττες. Με αφορμή την κρίσιμη Κεντρική Επιτροπή που θα προκρίνει τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ, κάνουμε ένα flash back στις επιλογές του ΑΚΕΛ κατά τη διάρκεια των τελευταίων εξήντα δύο χρόνων.
1959: Ιωάννης Κληρίδης
Οι πρώτες προεδρικές εκλογές έγιναν στις 13 Δεκεμβρίου 1959, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου της ανεξαρτησίας της Κύπρου. Αντίπαλοι ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, που υποστηρίχθηκε από την πλειονότητα των αγωνιστών της ΕΟΚΑ και ο Ιωάννης Κληρίδης (πατέρας του Γλαύκου Κληρίδη), τον οποίον στήριξαν το ΑΚΕΛ και οι αντιτιθέμενοι στις συμφωνίες Λονδίνου - Ζυρίχης. Νικητής και πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναδείχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος που εξασφάλισε το 66,29% των ψήφων, έναντι 32,92% του Ιωάννη Κληρίδη. Ταυτόχρονα έγιναν εκλογές και για τον Αντιπρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και εξελέγη ο Φαζίλ Κουτσιούκ, χωρίς ανθυποψήφιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλευρό του Ιωάννη Κληρίδη βρέθηκε το ΑΚΕΛ αλλά όχι ο υιός του. Μια άλλη λεπτομέρεια, με κάποιο συμβολισμό: Ο Ιωάννης Κληρίδης όπως και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης έλκουν την καταγωγή τους από τον Αγρό…
1968: Στροφή στον Μακάριο
Οι δεύτερες προεδρικές εκλογές έγιναν με τρία χρόνια καθυστέρηση. Ηταν προγραμματισμένες για το 1964 αλλά αναβλήθηκαν λόγω των διακοινοτικών ταραχών του 1963-1964. Οι εκλογές έγιναν τελικά στις 25 Φεβρουαρίου 1968 μέσα σε πολύ έντονο κλίμα και έκτροπα. Κυρίαρχο ήταν το θέμα της Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Υποψήφιοι ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, τον οποίον υποστήριξαν οι αγωνιστές (Πατριωτικό Μέτωπο) και το ΑΚΕΛ, ενώ οι Ενωτικοί (ΔΕΚ) τάχθηκαν με τον ψυχίατρο Τάκη Ευδόκα. Ο Μακάριος επικράτησε συντριπτικά με ποσοστό 96,26% έναντι 3,74% του Ευδόκα. Ο Μακάριος, στο πλαίσιο της πολιτικής του «εφικτού» αντί του «ευκταίου», είχε «παγώσει» το ζήτημα της Ένωσης, ενώ ο Ευδόκας κατήλθε ως υποψήφιος για να συντηρήσει και να προβάλει το θέμα της Ένωσης με την Ελλάδα.
1973: Μακάριος χωρίς ανθυποψήφιο
Στις εκλογές του 1973 δεν υπήρξε ανθυποψήφιος του Μακαρίου, έτσι επανεξελέγη για τρίτη θητεία, χωρίς ψηφοφορία. Παρέμεινε στον προεδρικό θώκο μέχρι το θάνατό του, στις 3
Αυγούστου 1977. Τον διαδέχθηκε ο Πρόεδρος της Βουλής, πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Σπύρος Κυπριανού, για το υπόλοιπο της προεδρικής θητείας.
1978: Κυπριανού χωρίς εκλογές
Οι επόμενες εκλογές ήταν προγραμματισμένες για τον Φεβρουάριο του 1978. Ωστόσο, ο Γλαύκος Κληρίδης, απέσυρε την υποψηφιότητά του, λόγω της απαγωγής του γιου του Σπύρου Κυπριανού, Αχιλλέα τον Δεκέμβριο του 1977, και σε ένδειξη ομοψυχίας του πολιτικού κόσμου.
1983: ΑΚΕΛ με Κυπριανού
Στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 13 Φεβρουαρίου 1983, το ΑΚΕΛ υποστήριξε την υποψηφιότητα Σπύρου Κυπριανού, μαζί με το ΔΗΚΟ, στη βάση του «Μίνιμουμ Προγράμματος» όπως έμεινε στην ιστορία. Ο Σπύρος Κυπριανού επανεξελέγη θριαμβευτικά από τον πρώτο γύρο, συγκεντρώνοντας το 56,54% των ψήφων, έναντι 33,93% του Γλαύκου Κληρίδη (ΔΗΣΥ) και 9,53% του Βάσου Λυσσαρίδη (ΕΔΕΚ).
1988: Η έκπληξη Βασιλείου
Οι Προεδρικές που έγιναν τον Φεβρουάριο του 1988 ήταν οι πρώτες που χρειάστηκε να διεξαχθεί επαναληπτική εκλογή. Το προεδρικό αξίωμα διεκδίκησαν πέντε υποψήφιοι, αλλά κανείς δεν έλαβε το 50% συν μια ψήφο, όπως απαιτείται από το σύνταγμα. Στον πρώτο γύρο που έγινε στις 14 Φεβρουαρίου έλαβαν: Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) 33,32%, Γιώργος Βασιλείου (ανεξάρτητος με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ) 30,11%, Σπύρος Κυπριανού (ΔΗΚΟ) 27,29%, Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ) 9,22%. Στο δεύτερο γύρο κέρδισε ο Γιώργος Βασιλείου με 51,63% έναντι 48,37% του Γλαύκου Κληρίδη. Ο Γιώργος Βασιλείου, τον οποίο υποστήριξε το ΑΚΕΛ, δεν προερχόταν από τον χώρο της πολιτικής και παρόλα αυτά, αναμετρήθηκε επιτυχώς με τους κυρίαρχους πολιτικούς ηγέτες της εποχής. Ηταν η πρώτη φορά που το ΑΚΕΛ εξέλεγε με δικές του δυνάμεις Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς ωστόσο να συμμετέχει άμεσα στην εκτελεστική εξουσία.
1993: Ηττα Βασιλείου στο φώτο φίνις
Και στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση χρειάστηκαν δύο γύροι για την ανάδειξη του Προέδρου της Δημοκρατίας. Στον πρώτο γύρο (7/2/1993) ο Πρόεδρος Βασιλείου, που υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ εξασφάλισε το 44,15%, ο Γλαύκος Κληρίδης του ΔΗΣΥ το 36,74% και ο Πασχάλης Πασχαλίδης (ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ) το 18,64%. Ωστόσο, στο δεύτερο γύρο κέρδισε ο Κληρίδης κυριολεκτικά με ελάχιστη διαφορά, έχοντας τη στήριξη και του ΔΗΚΟ με ποσοστό 50,31% έναντι 49,69% που εξασφάλισε ο Γιώργος Βασιλείου. Κυρίαρχο θέμα της προεκλογικής εκστρατείας ήταν η λεγόμενη «δέσμη ιδεών Γκάλι» για τη λύση του Κυπριακού, την οποία Βασιλείου και Κληρίδης υποστήριξαν με διαφοροποιήσεις.
1998: Ιακώβου και τρίτη σερί ήττα
Σε αυτές τις εκλογές είχαμε επτά υποψήφιους και το ΑΚΕΛ μαζί με το ΔΗΚΟ στήριξαν τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Ιακώβου, ο οποίος στον πρώτο γύρο ποσοστό 40,61%. Ο Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) 40,06%, ο Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ) 10,59%, ο Αλέξης Γαλανός (πρώην στέλεχος του ΔΗΚΟ) 4,04%, ο Γιώργος Βασιλείου 3%, ο Νίκος Κουτσού 0,91% και Νίκος Ρολάνδης 0,78%. Στο δεύτερο γύρο επικράτησε και πάλιν ο Γλαύκος Κληρίδης με μικρή διαφορά εξασφαλίζοντας 50,82% των ψήφων. Τον στήριξαν οι Ρολάνδης, Βασιλείου, Γαλανός, Κουτσού καθώς και η ΕΔΕΚ. Στην προεκλογική περίοδο κυριάρχησαν οι ρωσικοί πύραυλοι S-300 και η εγκατάστασή τους ή μη στο νησί. Ήταν η πολιτική του «ενεργού ηφαιστείου», όπως την είχε ονομάσει. Οι S-300 αγοράσθηκαν, αλλά δεν έφθασαν ποτέ στην Κύπρο και κατέληξαν στην Κρήτη και ήταν ο λόγος αποχώρησης της ΕΔΕΚ από την κυβέρνηση.
2003: Tάσος από τον πρώτο γύρο
Το ΑΚΕΛ συνεργάστηκε με ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και Οικολόγους υπέρ του Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος κέρδισε τον Γλαύκο Κληρίδη από τον πρώτο γύρο, με την υπόσχεση να διαπραγματευτεί και να βελτιώσει το Σχέδιο Ανάν. Ο Παπαδόπουλος [ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΚΙΣΟΣ (ΕΔΕΚ) και Οικολόγοι] πήρε 51,51%, ο Γλαύκος Κληρίδης 38,80% (ΔΗΣΥ-ΕΔΗ-ΑΔΗΚ) και ο Νίκος Κουτσού (Νέοι Ορίζοντες) 2,12%. Οι διαφωνίες επί του Σχεδίου Ανάν, το οποίο τέθηκε σε δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2004, οδήγησαν σε διαζύγιο του ΑΚΕΛ με τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο, έξι μήνες πριν από την λήξη της θητείας του.
2008: Με Χριστόφια στην εξουσία
Ο αποκλεισμός του Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου ήταν η έκπληξη του πρώτου γύρου των εκλογών, με το εξής αποτέλεσμα: Ιωάννης Κασουλίδης (ΔΗΣΥ) 33,51%, Δημήτρης Χριστόφιας (ΑΚΕΛ) 33,39%, Τάσσος Παπαδόπουλος (ΔΗΚΟ - ΕΔΕΚ) 31,79%. Στον δεύτερο γύρο το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ στήριξαν τον Χριστόφια ο οποίος εξασφάλισε το 53,36% των ψήφων, έναντι 46,64% του Ιωάννη Κασουλίδη (ΔΗΣΥ). Ήταν η πρώτη φορά στην 82χρονη ιστορία ΑΚΕΛ που εξέλεξε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος ήταν Πρόεδρος της Βουλής.
2013: Αναστασιάδης στο προσκήνιο
Έντεκα υποψήφιοι διεκδίκησαν την ψήφο των πολιτών σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο , λόγω της οικονομικής κρίσης. Το ΑΚΕΛ διεκδίκησε την προεδρία με τον τέως υπουργό, Σταύρο Μαλά. Στον πρώτο γύρο έλαβαν: Νίκος Αναστασιάδης (ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ) 45,46%, Σταύρος Μαλάς (ΑΚΕΛ) 26,91%, Γιώργος Λιλλήκας (Ανεξ.- ΕΔΕΚ) 24,93%. Στον δεύτερο γύρο επικράτησε με άνεση ο Νίκος Αναστασιάδης με ποσοστό 57.48% των ψήφων, έναντι 42.52% του Σταύρου Μαλά.
2018: Ξανά με Μαλά
Πέντε χρόνια αργότερα, μετά από περιπέτειες, το ΑΚΕΛ καταλήγει και πάλιν στην υποψηφιότητα Σταύρου Μαλά. Εξασφάλισε το 30,25% των ψήφων έναντι του Προέδρου Αναστασιάδης (ΔΗΣΥ), που συγκέντρωσε το 35,50% των ψήφων. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος (ΔΗΚΟ) πήρε 25,74% και ο Γιώργος Λιλλήκας (2,18%). Στον δεύτερο γύρο το ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και η Αλληλεγγύη κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να μην ψηφίσουν κανένα εκ των δύο υποψηφίων, ενώ το Κίνημα Οικολόγων, το ΕΛΑΜ και η Συμμαχία Πολιτών κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Νικητής ήταν ο Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος επανεξελέγη με ποσοστό 55,99%.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Θα πας στο Τρόοδος; Ανοιχτοί για όλα τα οχήματα οι δρόμοι - Για λίγα μέχρι την κορυφή του Ολύμπου
• Πέθανε η Ολίβια Χάσεϊ: Θρήνος για την «Παναγία» του «Ιησού από τη Ναζαρέτ»
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις