Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου είναι γνωστή και ως η γιορτή των ερωτευμένων.
Παρά το γεγονός ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αναγνωρίζει τη συγκεκριμένη γιορτή, οι απανταχού ερωτευμένοι στη χώρα μας αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, την γιορτάζουν ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Πώς ξεκίνησε
Η ταύτιση του εορτασμού της μνήμης του Αγίου Βαλεντίνου όμως με την Ημέρα των Ερωτευμένων ξεκίνησε από την Αγγλία του ύστερου Μεσαίωνα, έχοντας παγανιστικές και χριστιανικές αναφορές.
Στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, από τις 13 έως τις 15 Φεβρουαρίου, γιόρταζαν τα Λουπερκάλια προς τιμή του θεού Φαύνου (του Πάνα των Ελλήνων). Οι Ρωμαίοι θυσίαζαν κατσίκια και σκυλιά, ενώ νεαρά αγόρια χτυπούσαν με λωρίδες από δέρμα κατσίκας τις νεαρές κοπέλες για να τους μεταδώσουν τη γονιμότητα.
Μία ανάλογη γιορτή υπήρχε και στην Αρχαία Αθήνα τον μήνα Γαμηλιώνα (αντιστοιχούσε στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου και το πρώτο του Φεβρουαρίου), τα Θεογάμια, προς τιμή του Δία και της Ήρας.
Η γιορτή καταργήθηκε από την Εκκλησία τον 5ο αιώνα μ.Χ., ως ειδωλολατρική. Στη θέση της (14 Φεβρουαρίου) μπήκε ο εορτασμός της μνήμης του Αγίου Βαλεντίνου, μάρτυρα της χριστιανικής πίστης από τη Ρώμη, με απόφαση του Πάπα Γελάσιου.
Ο Βαλεντίνος, σύμφωνα με τον θρύλο, υπήρξε ιερωμένος του 3ου αιώνα, ο οποίος σε πείσμα των αυτοκρατορικών διαταγών δεχόταν να παντρέψει νεαρούς στην ηλικία ερωτευμένους, γλιτώνοντας με αυτό τον τρόπο τους άρρενες από τη στρατιωτική θητεία. Με άλλα λόγια, επρόκειτο για πραγματικό προστάτη των ερωτευμένων και των αντιρρησιών συνείδησης, θα λέγαμε σήμερα!
Ένας άλλος θρύλος λέει ότι όσο καιρό ο Βαλεντίνος ήταν μέσα στη φυλακή, αρνούμενος να αποκηρύξει την πίστη του, ερωτεύτηκε την τυφλή κόρη του δεσμοφύλακά του, στην οποία μάλιστα έστειλε κι ένα γράμμα με την υπογραφή: Με αγάπη από τον Βαλεντίνο σου.
Ο Άγιος Βαλεντίνος
Τη νοηματοδότηση που έχει σήμερα η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου την απέκτησε στα χρόνια του ύστερου Μεσαίωνα, γύρω στον 14ο αιώνα. Πρώτη γραπτή αναφορά έχουμε το 1382 σε ένα ποίημα Το Κοινοβούλιο των Πτηνών (Parlement of Foules) του πατέρα της αγγλικής λογοτεχνίας Τζέφρι Τσόσερ. Το ποίημα των 699 στίχων είναι ένα ενύπνιο εμπνευσμένο από την παράδοση, κατά την οποία κάθε χρόνο την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου τα πουλιά συγκεντρώνονται μπροστά στη θεά της φύσης για να διαλέξουν ερωτικούς συντρόφους («…for this was Saint Valentine’s Day, when every bird cometh there to choose his mate…»).
Το 1840 ήταν κοινός τόπος η ανταλλαγή, μεταξύ των ερωτευμένων, μικρών χειρόγραφων σημειωμάτων με ευχές (valentines). Το ίδιο χρονικό διάστημα η γιορτή διαδόθηκε και στην Αμερική, όπου η ανταλλαγή ευχετήριων καρτών βοηθήθηκε από τη βιομηχανοποίηση και τα φθηνά ταχυδρομικά τέλη. Με την πάροδο του χρόνου το επιχειρηματικό δαιμόνιο και η πολιτιστική επιβολή των αγγλοσαξόνων έδωσαν στη γιορτή τον οικουμενικό χαρακτήρα που γνωρίζουμε σήμερα.
Τα τελευταία χρόνια η εμπορευματοποίηση της γιορτής έχει φθάσει στο κατακόρυφο. Μετά τις κάρτες, τις ηλεκτρονικές κάρτες μέσω Ίντερνετ (e-cards), τα λουλούδια και τα σοκολατάκια, σειρά έχει η βιομηχανία των κοσμημάτων να οικειοποιηθεί την ημέρα των ερωτευμένων.
Ο τζίρος του Αγίου Βαλεντίνου μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασε το 2010 τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια, το ισόποσο του ΑΕΠ της Μποτσουάνα.
Η ελληνική εκδοχή της Γιορτής των Ερωτευμένων
Ο Άγιος Βαλεντίνος δεν μνημονεύεται πουθενά στο ορθόδοξο εορτολόγιο και, όπως ήταν φυσικό, η ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν τον παραδέχτηκε. Με τη σειρά της και η Καθολική Εκκλησία στην αναθεώρηση του γενικού εορτολογίου της το 1969 υποβίβασε την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου σε τοπική εορτή, επειδή δεν γνώριζε σχεδόν τίποτα για τον βίο του, παρά μόνο ότι ετάφη στη Βία Φλαμίνια της Ρώμης στις 14 Φεβρουαρίου.
Όταν, όμως, ο ξενόφερτος άγιος άρχισε να μπαίνει για τα καλά και στη ζωή των Ελλήνων και η ημέρα αυτή να καθιερώνεται και στη χώρα μας ως η ημέρα των ερωτευμένων στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 με πρωτοβουλία των ανθοπωλών, εκπρόσωποι της Εκκλησίας πρότειναν οι Έλληνες ερωτευμένοι να τιμούν και να γιορτάζουν αγίους που υπάρχουν στο ορθόδοξο εορτολόγιο.
Πώς γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο
Ο πρώτος γνωστός επίσημος εορτασμός της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου έλαβε χώρα στο Παρίσι στις 14 Φεβρουαρίου 1400, όταν ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος ΣΤ’ ίδρυσε το La cour amoureuse, ή αλλιώς το Ανώτατο Δικαστήριο της Αγάπης. Τα μέλη του δικαστηρίου ήταν μόνο γυναίκες και συνεδρίαζε για διαζύγια, απιστία και την ενδοοικογενειακή βία.
Η παλαιότερη καταγραφή ενός Αγίου Βαλεντίνου είναι ένα ποίημα που έγραψε ο δούκας της Ορλεάνης, Κάρολος, στη σύζυγό του όταν φυλακίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου το 1415, στο οποίο αναφέρεται στη σύζυγό του ως «Βαλεντίνος».
Το 1537, ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος Η’ κήρυξε επίσημα την 14η Φεβρουαρίου ως αργία της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου με βασιλικό καταστατικό. Ήταν ο μονάρχης που είχε έξι γυναίκες: μία πέθανε, μία επέζησε, με δύο χώρισε και δύο τις… αποκεφάλισε.
Οι Αγγλίδες πίστευαν ότι τα φύλλα δάφνης έφερναν καλή τύχη την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Στη δεκαετία του 1700, οι Αγγλίδες βάζανε πέντε φύλλα δάφνης στα μαξιλάρια τους -ένα στο κέντρο και τέσσερα στις γωνίες- τη νύχτα της 13ης Φεβρουαρίου, προκειμένου να δουν τους μελλοντικούς συζύγους.
Ο βασιλιάς Κάρολος Β’ της Σουηδίας μετά από ένα ταξίδι στην Περσία στις αρχές του 1700, ξεκίνησε την παράδοση της αποστολής λουλουδιών. Να σημειωθεί ότι τα τριαντάφυλλα είναι ο βασιλιάς των λουλουδιών για την ημέρα αυτή.
Ο Ρίτσαρντ Κάντμπερι (Richard Cadbury) παρουσίασε το πρώτο κουτί σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου το 1868.
Κάθε χρόνο την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, η πόλη της Βερόνα στην Ιταλία λαμβάνει χιλιάδες γράμματα που απευθύνονται στην Ιουλιέτα. Εθελοντές απαντούν σε κάθε γράμμα και απονέμουν το βραβείο «Cara Giulietta» («Αγαπητή Ιουλιέτα») στον συγγραφέα του πιο ρομαντικού γράμματος.
Στην Ιαπωνία, λόγω ενός μεταφραστικού λάθους που έγινε από μια εταιρεία σοκολάτας, μόνο οι γυναίκες αγοράζουν σοκολάτα και δώρα για τους αγαπημένους τους στις 14 Φεβρουαρίου.
Για την Γκάνα, η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη σοκολάτα.
Τα ρομαντικά ζευγάρια στη Νότια Κορέα γιορτάζουν την ημέρα της αγάπης στις 14 κάθε μήνα.
Στην Ουαλία, η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου γιορτάζεται στις 25 Ιανουαρίου και οι ερωτευμένοι ανταλλάσσουν χειροποίητα ξύλινα κουτάλια, μία παράδοση του 16ου αιώνα.
Στη Δανία, ανταλλάσσουν χειροποίητες κάρτες με αποξηραμένους λευκούς γάλανθους (snowdrops). Θεωρείται ότι είναι οι πρώτοι που ανθίζουν κάθε χρόνο.
Στη Σλοβενία, ο Άγιος Βαλεντίνος είναι ένας από τους προστάτες της άνοιξης. Η ημέρα σηματοδοτεί την πρώτη μέρα εργασίας στα χωράφια για το νέο έτος.
Οι Αμερικανοί ξοδεύουν πολλά για την αγάπη. Σύμφωνα με το Hallmark.com, 145 εκατομμύρια ευχετήριες κάρτες ανταλλάσσονται κάθε χρόνο μόνο για την ημέρα αυτή στις ΗΠΑ.
Στην Κίνα, υπάρχει συγκεκριμένο τελετουργικό με πολλά χρώματα για τη μέρα του Αγίου Βαλεντίνου (Qi Qiao Jie). Τα ζευγάρια κατευθύνονται προς το Ναό της Προξενήτρας και προσεύχονται για την αγάπη τους και σ’ ένα μελλοντικό γάμο. Εκεί πηγαίνουν και οι ανύπαντροι ζητώντας να σταθούν τυχεροί στον τομέα του έρωτα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Νέα Σμύρνη: 20χρονος εισέβαλε σε κηδεία και προκάλεσε πανικό – Χόρευε πάνω από το φέρετρο
• Οι 10+1 χριστουγεννιάτικες ταινίες που αξίζεις να δεις αυτές τις γιορτές - Δείτε trailers
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις