Αν τα Χριστούγεννα και το Πάσχα θεωρούνται οι μεγαλύτερες στιγμές του Χριστιανισμού, σίγουρα η γιορτή των Θεοφανείων είναι ισάξια καθώς ανήκει στο Δωδεκάορτο, δηλαδή στις 12 σημαντικές γιορτές του λειτουργικού έτους μεταξύ των οποίων ο Ευαγγελισμός, η Υπαπαντή, η Μεταμόρφωση, η Βαϊοφόρος, η Έγερση του Λαζάρου, η Ανάληψη, η Κοίμηση της Θεοτόκου και η Πεντηκοστή.
Τα Άγια Θεοφάνια γιορτάζονται κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου σε ανάμνηση της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη (Βαπτιστή), γιό του Ζαχαρία και της Ελισάβετ, που ονομάζεται και Πρόδρομος επειδή προηγήθηκε του Χριστού και προανήγγειλε την έλευσή του.
Πέραν από την ανάμνηση ενός ιστορικού γεγονότος ωστόσο, τα Θεοφάνεια αναδύουν και έναν ιδιαίτερο συμβολισμό στη μεγάλη αυτή ημέρα της Χριστιανοσύνης καθώς, όπως αναφέρει η Καινή Διαθήκη, φανερώθηκαν τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Η εορτή των Θεοφανείων λέγεται επίσης και Επιφάνια και Φώτα ή Φωτά (ή Εορτή των Φώτων), καθώς όπως αναφέρει στο τέλος το Απολυτίκιο της Εορτής, ήλθε ο Χριστός για να φωτίσει τον κόσμο, μπολιάζοντάς τον και πνευματικά δια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος. Σε αυτή την εορτή γιορτάζουν τα ονόματα Φωτεινή, Φώτιος, Ουρανία, Ιορδάνης, Θεοφάνης και Θεοχάρης.
Αγιασμός των υδάτων
Από τις πιο βασικές τελετουργίες της ημέρας των Θεοφανείων είναι ο «αγιασμός των υδάτων», με τη ρίψη του Σταυρού, κατά μίμηση της Βάπτισης του Θεανθρώπου. Κολυμβητές όλων των ηλικιών περιμένουν να βουτήξουν στα παγωμένα νερά για να πιάσουν τον σταυρό, αψηφώντας το κρύο. Τύχη και ευλογία θεωρείται ότι θα έχει αυτός που πιάσει πρώτος στα χέρια του τον Σταυρό.
«Καλημέρα τζιαί τα φώτα τζιαί την πουλουστρίνα πρώτα»
Ένα από τα πιο κυπριακά παραδοσιακά έθιμα είναι η ατάκα «Καλημέρα τζιαί τα φώτα τζιαί την πουλουστρίνα πρώτα», που λένε τα μικρά παιδιά για να πάρουν λεφτά από παππούδες, γιαγιάδες και άλλους στενούς συγγενείς.
Λουκουμάδες
Το έδεσμα που είναι συνδεδεμένο με την μέρα των Θεοφανείων είναι οι λουκουμάδες, που συνήθως οι νοικοκυρές ξεκινούν να τις φτιάχνουν από την παραμονή των Θεοφανείων και σύμφωνα με το έθιμο πρέπει να ριχτούν στην οροφή του σπιτιού και να «φάνε και να φύουνε» οι «σκαλαπούνταροι», αλλιώς «καλικάντζαροι».
Καλικάντζαροι
Οι «καλικάντζαροι», αλλιώς «σκαλαπούνταροι», σύμφωνα με τη παράδοση εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου - 6 Ιανουαρίου) όπου τα νερά δεν είναι βαπτισμένα. Η λέξη προέρχεται από τη λέξη «Κάλι», που είναι ονομασία των Ατσιγγάνων και από τη λέξη το «Γαντζάροι», που είναι ονομασία των Ατσιγγάνων της Αιγύπτου που ήρθαν το 14ο αιώνα στην Ελλάδα. Στην Κύπρο τους λέμε Καραμάνους, «Καρα» που σημαίνει μαύρος και «Μάνους» που σημαίνει άνθρωπος. Άλλο όνομα είναι «Κάηδες». Την Παραμονή των Φώτων, ρίχνουν τους λουκουμάδες (ξεροτήανα) στις οροφές των σπιτιών τους, για να φάνε οι «καλικάντζαροι» και να φύγουν, αναφωνώντας πρώτα το «τιτσί τιτσί λουκάνικο, κομμάτι ξεροτήανο, να φάσιν τζιαι να φύουσιν»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Ο όρος «φιλία» - Αυτοί είναι οι τρεις τύποι φιλίας που εξασφαλίζουν ειλικρινείς σχέσεις
Λετυμπιώτης: Μόνο στις συνομιλίες μπορεί να δημιουργηθεί θετικό κλίμα
Δεν είναι μέσα από τις όποιες δημόσιες συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών που μπορεί να δημιουργηθεί εκείνο το θετικό κλίμα που επιδιώκουμε, παρά στο τραπέζι του διαλόγου με ειλικρινή πολιτική βούληση, δήλωσε σήμερα στο ΚΥΠΕ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
