Σύμφωνα με την μελετήτρια της παράδοσης Άννα Τσέλεπου η γιορτή του Κατακλυσμού γιορτάζεται την Κυριακή της Πεντηκοστής και την Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Την τιμητική τους στην Κύπρο έχουν όλες οι παραθαλάσσιες πόλεις στις οποίες στήνονται πανηγύρια.
«Είναι ακριβώς η επίσημη αρχή του καλοκαιριού», αναφέρει στο ΚΥΠΕ η κ. Τσέλεπου, προσθέτοντας ότι στην Πάφο, συγκεκριμένα στην Κάτω Πάφο, γίνεται το γνωστό σε όλους μας πανηγύρι του Κατακλυσμού.
Πρόκειται, προσθέτει, για το μεγαλύτερο ίσως πανηγύρι όλης της επαρχίας Πάφου.
Στρέφοντας την μνήμη στο παρελθόν, η κ. Τσέλεπου αναφέρει πως νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας στην αποβάθρα της Κάτω Πάφου μαζευόταν σχεδόν όλος ο πληθυσμός της Πάφου.
Εκεί, αναφέρει, οι γνωστές «καλύφες» των πανηγυριών πουλούσαν την πραμάτεια τους. Ήταν μία μεγάλη εμποροπανήγυρις στην οποία μπορούσε να προμηθευτεί κανείς φρούτα, γλυκά, όσπρια, λαχανικά και οτιδήποτε εποχιακό υπήρχε.
Απαραιτήτως, σημειώνει, «έπρεπε να καθίσουν και να γευτούν τους γνωστούς λουκουμάδες και σιάμμισι του Πρέστου σε μερίδες». «Τραπεζάκια γέμιζαν και άδειαζαν κάθε δέκα λεπτά», λέει, προσθέτοντας ότι είναι έθιμο, που έχει καταστεί θεσμός και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Την Δευτέρα του Κατακλυσμού συνεχίζει, είναι η ημέρα αυτή που σε όλη την επαρχία της Πάφου από νωρίς το πρωί οι νέοι και νέες της πόλης ρίχνουν νερά ο ένας στον άλλο με την ευχή να φύγει κάθε κακό από πάνω τους.
«Κατακλύζονται όπως συνηθίζουν να λένε και στην κυπριακή διάλεκτο "πιτσικλίζονται". Ένας σωστός νεροπόλεμος σε όλες τις γειτονιές», λέει.
Στην αποβάθρα το τριήμερο λαϊκοί οργανοπαίκτες έπαιζαν παραδοσιακή κυπριακή μουσική και έστηναν διαγωνισμούς από «τσιαττιστά», αυτοσχέδια κυρίως ερωτικά δίστιχα, ενώ ομάδες λαογραφικών ομίλων παρουσίαζαν κυπριακούς χορούς. Είναι, αναφέρει, έθιμα στο πνεύμα της παράδοσης που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Κάποτε, προσθέτει, η κ. Τσέλεπου την ημέρα αυτή μικρά βαποράκια και βαρκούλες έπαιρναν τον κόσμο σε μικρές θαλασσινές βόλτες.
Φέτος στην Πάφο οι εορτασμοί άρχισαν από την Παρασκευή με τους πλανοδιοπώλες να έχουν στήσει τους πάγκους τους και να πουλούν τα προϊόντα τους. Επίσημα όμως οι εκδηλώσεις ξεκινούν από σήμερα Σάββατο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Δήμου Πάφου, το παραδοσιακό πρόγραμμα περιλαμβάνει δημιουργίες με βάση την παράδοση από το μουσικό και χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Όμιλου «Βασιλιτζιά» και ποντιακούς παραδοσιακούς χορούς από το χορευτικό συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ρωμιοσύνη».
