Εννέα είναι τα οδοφράγματα που λειτουργούν μέχρι σήμερα για διελεύσεις μεταξύ των ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών της Κύπρου. Με αφορμή τη συζήτηση για άνοιγμα νέων διόδων και τη συνάντηση της Δευτέρας μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη και του Τ/κ ηγέτη, Ερσίν Τατάρ στην κατοικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, στην νεκρή ζώνη, το ΚΥΠΕ παρουσιάζει μια χρονική αναδρομή της διάνοιξης των οδοφραγμάτων με στοιχεία και αριθμητικές κυρίως αναφορές.
Το πρώτο οδόφραγμα που άνοιξε, μονομερώς, από τον τότε Τ/κ ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς, ήταν αυτό του Λήδρα Πάλας, στις 23 Απριλίου του 2003, ένα χρόνο πριν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και ενώ μονοπωλούσε το ενδιαφέρον μια νέα εκδοχή του σχεδίου Ανάν που εν τέλει τέθηκε σε χωριστά δημοψηφίσματα στις 24 Απριλίου 2004.
Το άνοιγμα αυτού του οδοφράγματος μάλλον αιφνιδίασε την ε/κ πλευρά. Σύμφωνα με στοιχεία της εποχής, από το άνοιγμα το πρωί της 23ης Απριλίου 2003 έως και τις 27 Απριλίου που άνοιξε το οδόφραγμα Περγάμου, συνολικά 2.926 Τουρκοκύπριοι εισήλθαν στις ελεύθερες περιοχές και 1.752 Ελληνοκύπριοι μετέβησαν στα κατεχόμενα.
Συγκεκριμένα, 2.523 από τους Τουρκοκυπρίους εισήλθαν μέσω του οδοφράγματος του Λήδρα Πάλας και 403 μέσω του οδοφράγματος του Περγάμου. Οι 2.889 επέστρεψαν στις κατεχόμενες περιοχές.
Όσον αφορά τους Ελληνοκυπρίους, 1.752 συνολικά άτομα μετέβησαν στις κατεχόμενες περιοχές. Από αυτούς 1.256 μετέβησαν μέσω του οδοφράγματος του Λήδρα Πάλας και 506 μέσω του Περγάμου. Συνολικά 1.674 από αυτούς επέστρεψαν στις ελεύθερες περιοχές.
Οι εφημερίδες της 24ης Απριλίου
Η διέλευση Ε/κ και Τ/κ από και προς τα κατεχόμενα μετά την ανακοίνωση του κατοχικού καθεστώτος ότι θα άρει μερικώς τους περιορισμούς που αφορούσαν την ελεύθερη διακίνηση όπως ήταν αναμενόμενο, μονοπώλησε το ενδιαφέρον όλων των κυπριακών εφημερίδων την επόμενη μέρα. Η ''Αλήθεια'' τιτλοφόρησε το ρεπορτάζ της ''Η βάση κτίζει την επανένωση'' και ο ''Πολίτης'' ''Η Μεγάλη Τετάρτη''. Η ''Μάχη'' έφερε τίτλο ''Οχι στη στήριξη του Ντενκτάς'' και η "Η Σημερινή" ''Στα σπίτια μας με διαβατήριο''. ''Ο Φιλελεύθερος'' είχε τίτλο ''Και 'βίζα' θέλει τώρα ο Ντενκτάς'' ενώ η ''Χαραυγή'' έγραφε ''Ζητούμενο η λύση''. Η αγγλόγλωσση ''Cyprus Mail'' έγραφε πως για πρώτη φορά ύστερα από 29 χρόνια Ε/κ και Τ/κ πέρασαν την Πράσινη Γραμμή.
Διάνοιξη Στροβιλιών και Περγάμου
Μετά από τέσσερις ημέρες, δηλαδή στις 27 Απριλίου 2003, ακολούθησε η διάνοιξη των οδοφραγμάτων Στροβιλιών και Περγάμου. Η διάνοιξη συνέπεσε με το Πάσχα. Στοιχεία της εποχής αναφέρουν ότι μέχρι τη Δευτέρα Του Πάσχα, στις 9.30 το πρωί, πέρασαν στα κατεχόμενα από το οδόφραγμα του Περγάμου 565 οχήματα Ελληνοκυπρίων με συνολικά 2.052 άτομα.
Στο οδόφραγμα του Περγάμου κατευθύνονταν οχήματα Ελληνοκυπρίων κυρίως από Λάρνακα, Δεκέλεια και Πύλα. Αυξημένη ήταν η κίνηση και στα Στροβίλια.
Σε λιγότερο από ένα μήνα και πιο συγκεκριμένα στις 19 Μαΐου 2003, θα άνοιγε και το οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου για διάβαση οχημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι έως και τις αρχές Μαΐου και ενώ τα οδοφράγματα ήταν ανοικτά για λιγότερο από ένα μήνα, είχαν αποταθεί 20 χιλιάδες Τ/κ στις κατά τόπους Επαρχιακές Διοικήσεις για έκδοση πιστοποιητικών γέννησης, ταυτοτήτων και διαβατηρίων, σύμφωνα με τα τότε στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών.
Μέχρι τα μεσάνυκτα της 19ης Μαΐου 2003, σύμφωνα με στοιχεία της Αστυνομίας, 9.238 συνολικά Τουρκοκύπριοι εισήλθαν από τις κατεχόμενες στις ελεύθερες περιοχές και 3.100 Ελληνοκύπριοι μετέβησαν στα κατεχόμενα.
Συγκεκριμένα 4.421 Τ/κ εισήλθαν στις ελεύθερες περιοχές μέσω του οδοφράγματος του Λήδρα Πάλας, 1.499 μέσω του οδοφράγματος Περγάμου, 521 μέσω οδοφράγματος Στροβιλιών και 2.797 μέσω του οδοφράγματος του Αγίου Δομετίου.
Όσον αφορά τους Ε/κ, 244 πρόσωπα μετέβησαν στις κατεχόμενες περιοχές μέσω του οδοφράγματος του Λήδρα Πάλας, 568 μέσω του οδοφράγματος Περγάμου, 501 μέσω του οδοφράγματος Στροβιλιών και 1.787 μέσω του οδοφράγματος του Αγίου Δομετίου.
Ο κανονισμός της Πράσινης Γραμμής
Ο κανονισμός (ΕΚ) του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από την 1η Μαΐου 2004, γνωστός ως Κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή, ορίζει τους όρους εφαρμογής των διατάξεων της κοινοτικής νομοθεσίας για την κυκλοφορία των προσώπων, των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών διαμέσου της γραμμής.
Ανοίγει ο Αστρομερίτης
Το πέμπτο οδόφραγμα που άνοιξε επί Προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου ήταν αυτό του Αστρομερίτη-Ζώδιας, στις 30 Μαρτίου 2006, μετά το πέρας των οδικών έργων που διεξήχησαν στην περιοχή. Το οδόφραγμα ανακοινώθηκε ότι θα λειτουργούσε πάνω σε 24ωρη βάση και τα οδικά έργα χρηματοδοτήθηκαν από την ΕΕ με τη διαχείριση να γίνεται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP).
Οδόφραγμα οδού Λήδρας και Λιμνίτης
Το οδόφραγμα της οδού Λήδρας για διακίνηση πεζών άνοιξε στις 3 Απριλίου του 2008, επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια. Η οδός Λήδρας παρέμενε κλειστή από το 1963.
Για τη διάνοιξή της έγινε συμβολική τελετή, στη συμβολή των οδών Λήδρας και Κύκκου, παρουσία του Επιτρόπου Προεδρίας Γιώργου Ιακώβου, του συμβούλου του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ozdil Nami, της Ειδικής Αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο Elizabeth Spehar, της Δημάρχου Λευκωσίας Ελένης Μαύρου, του «δημάρχου» της κατεχόμενης Λευκωσίας Cemal Bulutoglulari, του Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jan Truszczynski, καθώς και Πρέσβεων ξένων χωρών.
Τον Οκτώβρη του 2010 ανοίγει το οδόφραγμα στο τουρκοκυπριακό χωριό Λιμνίτης, επιτρέποντας την επανασύνδεση των κατοίκων του παραθαλάσσιου Κάτω Πύργου με την πρωτεύουσα, Λευκωσία. Άνοιξε συγκεκριμένα στις 14 Οκτωβρίου 2010.
Τα εγκαίνια είχαν τελέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Έρογλου. Σε χαιρετισμούς είχαν προβεί τότε ο Επίτροπος της ΕΕ, αρμόδιος για τη Διεύρυνση και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, Στέφαν Φούλε, ο Πρέσβης των ΗΠΑ Φρανκ Ουρμπάντσικ, ο αναπληρωτής Διευθυντής του Περιφερειακού Γραφείου του UNDP και ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό Αλεξάντερ Ντάουνερ.
Οκτώ χρόνια μετά, και συγκεκριμένα το Νοέμβριο του 2018, άνοιξαν τα οδοφράγματα σε Δερύνεια, διευκολύνοντας την πρόσβαση στην Αμμόχωστο, και στην Λεύκα.
Σε μια μέρα από το άνοιγμα της Δερύνειας τα στοιχεία έδειχναν ότι πέρασαν από τις ελεύθερες περιοχές προς τα κατεχόμενα περίπου χίλια άτομα με τα πόδια και γύρω στα 500 αυτοκίνητα, αλλά και αρκετοί ποδηλάτες.
Kλείσιμο κατά COVID
Τα σημεία διέλευσης κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής έκλεισαν για πρώτη φορά από το 2003, κατά την πανδημία του κορωνοϊού το 2020.
Η απόφαση της Κυβέρνησης αφορούσε αρχικά τα οδοφράγματα της οδού Λήδρας, του Αστρομερίτη, της Δερύνειας και της Λεύκας και ακολούθησαν και τα υπόλοιπα. Τα οδοφράγματα επαναλειτούργησαν τον Ιούνιο του 2021 υπό προϋποθέσεις, εν μέσω μέτρων για την πανδημία που ήταν ακόμη σε ισχύ στο νησί.
Οι προτάσεις σήμερα
Η πρόταση οκτώ σημείων που κατέθεσε τη Δευτέρα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, στη συνάντηση με τον Τ/κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, τα οδοφράγματα Πυροϊου-Αθηένου, της Μίας Μηλιάς, των Κοκκίνων και ένα πέρασμα από τη Λουρουτζίνα.
Η τ/κ πλευρά έχει αναφερθεί στη θέση της για διάνοιξη κανονικού οδοφράγματος στη Μια Μηλιά ενώ η Λουρουτζίνα τέθηκε στο τραπέζι για πρώτη φορά χθες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
