Αν και τα αρχικά νέα επικεντρώθηκαν στην πρόκληση τσουνάμι που έφτασε ως την Ιαπωνία, τη Χαβάη και τη δυτική ακτή των ΗΠΑ, ειδικοί εκφράζουν πλέον φόβους πως αυτός ο σεισμός θα μπορούσε να αποτελέσει τον καταλύτη για μια σειρά από ηφαιστειακές εκρήξεις, με επίκεντρο τον περιβόητο Δακτύλιο της Φωτιάς του Ειρηνικού.
Ο Δακτύλιος της Φωτιάς δεν είναι απλώς μια γεωλογική ονομασία. Είναι μια από τις πιο επικίνδυνες σεισμο-ηφαιστειακές ζώνες στον πλανήτη: μια τεράστια κυκλική περιοχή που περιβάλλει τον Ειρηνικό Ωκεανό και φιλοξενεί πάνω από 425 ενεργά ηφαίστεια – σχεδόν το 75% όλων των ενεργών ηφαιστείων στη Γη. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι υπεύθυνη για το 90% της παγκόσμιας σεισμικής δραστηριότητας.
Μεταξύ των πιο γνωστών ηφαιστείων που βρίσκονται κατά μήκος αυτής της ζώνης συγκαταλέγονται ο Όρος Φούτζι στην Ιαπωνία, το Κρακατόα στην Ινδονησία, το Όρος Σεντ Χέλενς στις ΗΠΑ, καθώς και το Κλιουτσέβσκαγια Σόπκα στην Καμτσάτκα της Ρωσίας — ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στον κόσμο. Και όπως φαίνεται, αυτό το τελευταίο αντέδρασε ήδη. Μετά τον σεισμό, αναφορές έκαναν λόγο για ξαφνική έκρηξη, υποδηλώνοντας ότι οι τεκτονικές δονήσεις ενδέχεται να λειτούργησαν ως έναυσμα.
Ο καθηγητής Valentin Troll, ηφαιστειολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, προειδοποιεί ότι εάν περισσότερα ηφαίστεια αρχίσουν να «ξυπνούν», οι επιπτώσεις θα είναι ορατές τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. «Οι ταυτόχρονες εκρήξεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα σε βασικές υποδομές, διακοπές πτήσεων, μόλυνση του αέρα με τέφρα, ακόμη και κλιματικές μεταβολές», σημειώνει.
Το χειρότερο σενάριο, αν και θεωρείται εξαιρετικά απίθανο, περιλαμβάνει μια μαζική έκρηξη πολλών μεγάλων ηφαιστείων του Δακτυλίου. Σε μια τέτοια περίπτωση, η ατμόσφαιρα θα πλημμυρίσει με σωματίδια διοξειδίου του θείου και ηφαιστειακής τέφρας, προκαλώντας παγκόσμια πτώση της θερμοκρασίας – γνωστή και ως «ηφαιστειακός χειμώνας». Οι συνέπειες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν αποτυχημένες σοδειές, πείνα, πολιτική αστάθεια και εκτεταμένες μεταναστεύσεις πληθυσμών.
Η Ιστορία έχει δείξει πως δεν πρόκειται για επιστημονική φαντασία. Η έκρηξη του ηφαιστείου Ταμπόρα το 1815 στην Ινδονησία είχε τέτοιες επιπτώσεις, προκαλώντας τον λεγόμενο «χρόνο χωρίς καλοκαίρι» στην Ευρώπη, με δραματική πτώση της θερμοκρασίας και εκτεταμένη πείνα.
Παρά το έντονο ενδιαφέρον, η σχέση μεταξύ σεισμών και ηφαιστειακής δραστηριότητας δεν είναι πλήρως κατανοητή. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ισχυροί σεισμοί μπορούν να προκαλέσουν μικρορωγμές στο φλοιό της Γης, επιτρέποντας στο μάγμα να κινηθεί προς την επιφάνεια. Μπορούν επίσης να απελευθερώσουν φυσαλίδες αερίων μέσα στο μάγμα, αυξάνοντας την πίεση και προκαλώντας έκρηξη. Όμως η διαδικασία δεν είναι άμεση, ούτε προβλέψιμη.
Ο καθηγητής Troll υπογραμμίζει ότι τα περισσότερα ηφαίστεια που εκρήγνυνται μετά από σεισμό, πιθανότατα είχαν ήδη συσσωρεύσει πίεση και ήταν «ώριμα» για έκρηξη. Ο σεισμός απλώς επιταχύνει τη διαδικασία. Δεν είναι δηλαδή η αιτία, αλλά ο καταλύτης.
Αν –υποθετικά– ενεργοποιούνταν ταυτόχρονα όλα τα ηφαίστεια του Δακτυλίου, οι συνέπειες θα ήταν ανυπολόγιστες. Εκτός από τις εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους από τέφρα, πυροκλαστικές ροές και τοξικά αέρια, ολόκληρες πόλεις θα θάβονταν ή θα καταστρέφονταν. Η παγκόσμια γεωργία θα επηρεαζόταν άμεσα, οδηγώντας σε επισιτιστική κρίση, κυρίως στις φτωχότερες χώρες του πλανήτη.
Όμως, σύμφωνα με τη γεωλογική κοινότητα, το σενάριο αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Η ενέργεια ενός σεισμού, ακόμη κι αν είναι πολύ μεγάλος, δεν μεταδίδεται σε τέτοια έκταση ώστε να ενεργοποιήσει ταυτόχρονα ηφαίστεια σε μακρινές γεωγραφικά περιοχές. Το καθένα έχει το δικό του «ρολόι», που μετρά πίεση, θερμοκρασία και χημικές αντιδράσεις στον υπόγειο θάλαμο μάγματος.
Ο πρόσφατος σεισμός στη Ρωσία υπενθυμίζει με εμφατικό τρόπο πόσο ευάλωτοι παραμένουμε απέναντι στις δυνάμεις της φύσης. Η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση, παρακολουθώντας στενά κάθε σημάδι αυξημένης ηφαιστειακής δραστηριότητας στον Δακτύλιο της Φωτιάς.
Προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις για γενικευμένη αφύπνιση των ηφαιστείων. Όμως, όπως συμβαίνει πάντα με τη Γη, η ηρεμία είναι σχετική και πολλές φορές απατηλή.
ΠΗΓΗ: Newsbomb.gr
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Με τις φλόγες να έχουν αφήσει πίσω τους δύο νεκρούς, δεκάδες κατεστραμμένα σπίτια και επιχειρήσεις σε κοινότητες στην ορεινή Λεμεσό, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν καλείται πλέον μόνο να διαχειριστεί τις συνέπειες μιας φυσικής καταστροφής, αλλά και τις πολιτικές αναταράξεις που πυροδοτούνται μέρα με τη μέρα.
