Η κ. Ολγκίν αναμένεται να φτάσει στην Κύπρο στα μέσα της εβδομάδας, ενώ έχει προγραμματιστεί να συναντηθεί με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, στις 12 Σεπτεμβρίου, και με τον Ερσίν Τατάρ, στις 15 Σεπτεμβρίου. Η επίσκεψη της, εντάσσεται στο πλαίσιο προετοιμασίας της τριμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη, παρουσία του Αντόνιο Γκουτέρες, με στόχο την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Ωστόσο, η προοπτική επανέναρξης διαλόγου, μοιάζει εξαιρετικά εύθραυστη. Ο Τατάρ παραμένει αμετακίνητος στις θέσεις του περί "κυριαρχικής ισότητας" και δύο κρατών, ενώ η Άγκυρα συνεχίζει να προωθεί τα τετελεσμένα της εισβολής και της κατοχής, αγνοώντας επιδεικτικά τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τις ευρωπαϊκές αρχές.
«Πειρατική ενέργεια της κατοχικής Τουρκίας»
Σε δηλώσεις του στο περιθώριο εκδήλωσης στο Μηλικούρι, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης χαρακτήρισε τη σύλληψη των πέντε Ελληνοκυπρίων από τις κατοχικές δυνάμεις, ως παράνομη και πειρατική ενέργεια. Όπως ανέφερε, «πέντε συμπατριώτες μας συνεχίζουν να κρατούνται παράνομα από την κατοχική Τουρκία, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η ενέργεια είναι από την κατοχική Τουρκία».
Ο Πρόεδρος τόνισε, πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε συνεχή διπλωματική κινητοποίηση, τόσο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και προς τις Βρυξέλλες, επιδιώκοντας τη διεθνοποίηση του ζητήματος και την άμεση αποφυλάκισή τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «είμαστε ήδη σε επαφή για το συγκεκριμένο θέμα και είναι μια ευκαιρία να συζητήσουμε ακόμη πιο συγκεκριμένα τις επόμενες κινήσεις».
Επίσκεψη του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερη σημασία αποκτά και η σημερινή επίσκεψη του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης στην Κύπρο, ο οποίος θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το ζήτημα της κράτησης των πέντε Ελληνοκυπρίων αναμένεται να τεθεί επίσημα στη συνάντηση, μαζί με τις γενικότερες ανησυχίες της Κυπριακής Δημοκρατίας για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα.
Η κυβέρνηση βλέπει την επίσκεψη ως ευκαιρία για διεθνοποίηση του προβλήματος, αλλά και για ενίσχυση της πίεσης προς τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, τα οποία μέχρι στιγμής τηρούν στάση χαμηλών τόνων, παρά τις συνεχείς προκλήσεις από την τουρκική πλευρά.
Και την ίδια ώρα… μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης
Αξιοσημείωτο —και για πολλούς εξοργιστικό— είναι το γεγονός πως την ίδια στιγμή που η Κυπριακή Δημοκρατία καταγγέλλει μια ενέργεια παράνομη και προσβλητική, συνεχίζει να προωθεί και να συζητά την εφαρμογή Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) με την τουρκοκυπριακή πλευρά. Σαν να πρόκειται για δύο παράλληλους κόσμους.
Ποια εμπιστοσύνη μπορεί να οικοδομηθεί όταν, υπό την ανοχή των Ηνωμένων Εθνών, πέντε Ευρωπαίοι πολίτες κρατούνται σε στρατιωτικές φυλακές, χωρίς πρόσβαση σε δίκαιη διαδικασία; Πόσο συμβατή είναι αυτή η πραγματικότητα με τη ρητορική περί "θετικού κλίματος" και "προόδου";
Την ίδια ώρα, η διεθνής κοινότητα δείχνει —για άλλη μια φορά— πρόθυμη να αποδεχτεί την τουρκική προκλητικότητα ως "παραφωνία" στο όνομα μιας διαδικασίας χωρίς ουσία.
Η επιστροφή της Μαρίας Άνχελα Ολγκίν, η επικείμενη τριμερής συνάντηση στη Νέα Υόρκη και οι επαφές με διεθνείς θεσμούς θα μπορούσαν να είναι ευκαιρίες. Όμως χωρίς σαφείς απαιτήσεις, χρονοδιαγράμματα και πολιτικό κόστος για την Άγκυρα και το ψευδοκράτος, κινδυνεύουν να γίνουν ακόμη ένα επεισόδιο στη μακρά ιστορία της διπλωματικής απραξίας.