Σύμφωνα με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη, «η παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Κύπρο συνιστά σαφές μήνυμα αναγνώρισης της σημασίας της χώρας μας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και ενισχύει τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως πυλώνα σταθερότητας και ευρωπαϊκής αναφοράς στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η επίσκεψη Κόστα εντάσσεται στο πλαίσιο της περιοδείας του σε όλα τα κράτη μέλη, ενόψει της ανάληψης της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026. Ωστόσο, όπως τόνισε και ο Εκπρόσωπος, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Κύπρος μπαίνει στην τελική ευθεία των προετοιμασιών της, με στόχο μια προεδρία ουσίας και στρατηγικού αποτυπώματος.
Οι συζητήσεις Κόστα–Χριστοδουλίδη, θα καλύψουν θέματα όπως η ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια, η ανταγωνιστικότητα, καθώς και η διαμόρφωση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2028–2034. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Απριλίου, το πρώτο του είδους του που θα διοργανωθεί στην Κύπρο μετά την ένταξή της στην ΕΕ.
Όμως, η πολιτική βαρύτητα της επίσκεψης εκτείνεται πέρα από τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Η αναμενόμενη ενημέρωση του κ. Κόστα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, ενόψει της τριμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στις 27 Σεπτεμβρίου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ, αποκτά ιδιαίτερη διπλωματική αξία.
Στο ίδιο πλαίσιο, η παρουσία της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρίας Άνχελα Ολγκίν, στην Κύπρο, αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει την ευρύτερη γεωπολιτική δυναμική γύρω από το Κυπριακό. Η κ. Ολγκίν θα συναντηθεί σήμερα, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, στα κατεχόμενα, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της τριμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη.
Ωστόσο, οι δηλώσεις της περί "βορρά" και "νότου" στην Κύπρο, αποφεύγοντας κάθε αναφορά στην τουρκική κατοχή, έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Δεν πρόκειται για απλό γλωσσικό ολίσθημα, αλλά για μια επικίνδυνη πολιτική εξίσωση που θολώνει τη νομική και ιστορική πραγματικότητα της Κύπρου.
Και εδώ προκύπτει το μεγάλο ευρωπαϊκό παράδοξο: Την ώρα που η ΕΕ επιβάλλει σκληρές κυρώσεις στη Ρωσία για την εισβολή και κατοχή ουκρανικών εδαφών, κλείνει τα μάτια στη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή της Κύπρου. Ακόμη χειρότερα, η Τουρκία επιβραβεύεται με συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το SAFE, που σχετίζεται με την ασφάλεια και τη διαχείριση κρίσεων, σαν να πρόκειται για ευρωπαϊκό κράτος – ενώ κατέχει εδάφη κράτους-μέλους της ΕΕ.
Πώς μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να πείσει τους λαούς της για την προσήλωσή της στο διεθνές δίκαιο, όταν μετρά με δύο μέτρα και δύο σταθμά την παραβίασή του; Πώς μπορεί να υπερασπίζεται το διεθνές δίκαιο στην Ουκρανία και να κάνει τα "στραβά μάτια" στην Κύπρο, 51 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή;
Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Κύπρο δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιοριστεί σε θεσμικές δηλώσεις και τυπικά γεύματα εργασίας. Είναι ιστορική ευκαιρία για επανατοποθέτηση της Κύπρου στην ευρωπαϊκή στρατηγική ατζέντα – όχι μόνο ως γεωγραφική περιφέρεια, αλλά ως πολιτική προτεραιότητα.
Η Κύπρος δεν είναι απλώς μια ακόμη προεδρία που έρχεται και παρέρχεται. Είναι το μοναδικό κράτος-μέλος της ΕΕ υπό στρατιωτική κατοχή από τρίτη χώρα. Και αυτό το γεγονός δεν μπορεί να αποτελεί ταμπού ούτε για τις Βρυξέλλες ούτε για τα Ηνωμένα Έθνη.
Αν η κ. Ολγκίν δεν τολμά να το πει, ο Αντόνιο Κόστα οφείλει να το θυμίσει. Στη Νέα Υόρκη θα τεθούν πολλά. Αλλά η σημερινή μέρα στη Λευκωσία, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, η Ευρώπη να κάνει αυτό, που δεν κάνει ο ΟΗΕ: Να μιλήσει με καθαρή γλώσσα και να στηρίξει επιτέλους, εμπράκτως, την Κυπριακή Δημοκρατία.
