Πού οδηγεί το κύμα αναγνωρίσεων παλαιστινιακού κράτους - Απόψε η διάσκεψη στον ΟΗΕ για τα δύο κράτη

Η έναρξη σήμερα της επετειακής 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ σημαδεύεται από ένα κύμα αναγνωρίσεων του παλαιστινιακού κράτους, καθώς το βράδυ ώρα Ελλάδας θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη, στην έδρα του διεθνούς οργανισμού, η μεγάλη Διάσκεψη με συμπροεδρεύουσες τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία για την αναγνώριση δύο κρατών.

Η Βρετανία, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Πορτογαλία και σύντομα η Γαλλία και το Βέλγιο είναι μεταξύ των χωρών που θα προστεθούν στα υπόλοιπα 147 από τα συνολικά 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ που αναγνωρίζουν το παλαιστινιακό κράτος, το οποίο είχε κηρύξει μονομερώς η PLO το 1988.

Μια κίνηση η οποία έχει υψηλή συμβολική σημασία, στέλνει ισχυρά μηνύματα προς το Ισραήλ, όμως πρακτικά έχει μικρά αποτελέσματα. Οι χώρες αυτές αντιδρούν πλέον στη συνεχιζόμενη και επιδεινούμενη ανθρωπιστική καταστροφή, επιχειρούν να κατευνάσουν την κοινή τους γνώμη, καθώς το κίνημα «Free Palestine» λαμβάνει πλέον μαζικές διαστάσεις, ανασταίνοντας και αντικαθιστώντας τα αντισυστημικά κινήματα της προηγούμενης εικοσαετίας, και ταυτόχρονα προσπαθούν να σταθούν απέναντι στους Άραβες, που παραμένουν οι μεγάλοι επενδυτές στις περισσότερες χώρες της Δύσης.

Όμως, ακόμη κι αν σχεδόν όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος, αυτό δεν θα γίνει πλήρες μέλος του ΟΗΕ χωρίς απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου οι ΗΠΑ ασκούν το δικαίωμα βέτο. Η Παλαιστίνη έχει καθεστώς παρατηρητή στον ΟΗΕ αλλά δεν έχει δικαίωμα ψήφου.

Οι ΗΠΑ, όπως και αρκετές ακόμη ευρωπαϊκές κυρίως χώρες, υποστηρίζουν τη λύση των δύο κρατών, επιμένοντας όμως ότι αυτή θα πρέπει να προκύψει ως αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων. Το τελευταίο διάστημα, όμως, αυτή η προοπτική έχει υπονομευθεί, καθώς η ισραηλινή ηγεσία και ο ίδιος ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν την ασφάλεια στη Δυτική Όχθη και στη Γάζα στα χέρια των Παλαιστινίων, απορρίπτοντας ουσιαστικά τη λύση των δύο κρατών και επιτείνοντας έτσι το αδιέξοδο.

Οι χώρες που συστρατεύονται τώρα, αν και παραδοσιακοί σύμμαχοι του Ισραήλ, για να αναγνωρίσουν το Παλαιστινιακό κράτος θεωρούν ότι η κίνηση αυτή θα ασκήσει ισχυρή πίεση στον Νετανιάχου ώστε να σταματήσει την αιματοχυσία και την ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα και να διαμορφωθεί το έδαφος για επανάληψη των συνομιλιών – κάτι που πάντως δεν φαίνεται ορατό.

Αντιθέτως, όμως το μήνυμα που έστειλε ο Νετανιάχου προς τους Αμερικανούς είναι ότι όσο μεθοδεύονται οι αναγνωρίσεις του παλαιστινιακού κράτους τόσο καθίσταται για τον ίδιο αναγκαία η επέκταση της επιχείρησης εναντίον της Γάζας, όσο και η εδραίωση τετελεσμένων στη Δυτική Όχθη. Και χθες έσπευσε να δηλώσει ότι δεν θα υπάρξει ποτέ Παλαιστινιακό κράτος…

Η Παλαιστινιακή Αρχή, που αναγνωρίζεται ως η αρμόδια και νόμιμη εκπρόσωπος των Παλαιστινίων, είναι ιδιαίτερα αποδυναμωμένη, όχι μόνο στη Γάζα αλλά και στη Δυτική Όχθη, και αμφισβητείται η δυνατότητά της να εκπροσωπήσει αξιόπιστα τους Παλαιστινίους σε συνομιλίες με το Ισραήλ, καθώς δεν ελέγχει καν τις περιοχές που ακόμη βρίσκονται υπό την αρμοδιότητά της. Οι ΗΠΑ, σε μια ιδιαίτερα ασυνήθιστη κίνηση, φέτος δεν έδωσαν άδεια εισόδου στον Μαχμούντ Αμπάς, τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, ο οποίος απευθύνθηκε στη Γενική Συνέλευση μέσω τηλεδιάσκεψης. Εξάλλου, ήταν η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ που είχε μεταφέρει την πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ, ξεσηκώνοντας αντιδράσεις από τους Άραβες, που δεν αναγνωρίζουν την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Χωρίς να έχει τον έλεγχο επί των συνόρων της και χωρίς την παρουσία ξένων πρεσβειών στο έδαφος που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή, είναι περισσότερο σφραγίδα. Το Ισραήλ είναι αυτό που ελέγχει τη διακίνηση προϊόντων προς τα παλαιστινιακά εδάφη, δεν υπάρχουν αεροδρόμια υπό τον έλεγχο των Παλαιστινίων και η επικοινωνία με τον έξω κόσμο μπορεί να γίνει μόνο μέσω του Ισραήλ, καθώς ακόμη και τα σύνορα με την Ιορδανία ελέγχονται από τις ισραηλινές δυνάμεις.

Το Ισραήλ θα βρεθεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε εξαιρετικά δεινή θέση, καθώς στην επέτειο των 80 ετών από την ίδρυση του ΟΗΕ, σε μια στιγμή που το Ολοκαύτωμα αποτέλεσε το μεγάλο μελανό σημείο της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και από τότε σφράγισε τη συνείδηση του μεταπολεμικού κόσμου, σήμερα βρίσκεται στο ίδιο «κατηγορούμενο» από το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας για «γενοκτονικές» επιχειρήσεις εναντίον των Παλαιστινίων. Και φέρνει, βεβαίως, με τις επιχειρήσεις των τελευταίων εβδομάδων, σε εξαιρετικά δύσκολη και αμήχανη θέση τις χώρες που το στήριξαν και συνεχίζουν να διατηρούν διαύλους επικοινωνίας μαζί του.

Κρίσιμη βεβαίως θα είναι και η συνάντηση που θα έχει ο Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο με τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς, παρά το γεγονός ότι η στήριξη των ΗΠΑ είναι αμέριστη, οι σχέσεις εμπιστοσύνης που είχαν οι δύο ηγέτες φαίνεται να έχουν κλονιστεί μετά και την ισραηλινή επίθεση στην Ντόχα.

Η κατάσταση αυτή πάντως που έχει διαμορφωθεί στη Γάζα προσφέρει όμως και «ευκαιρίες». Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει σκοπό, όπως ο ίδιος είπε, να εμφανιστεί ως η «φωνή της Γάζας» στον ΟΗΕ και να επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει τη σθεναρή και πολλές φορές εκτός ορίων επιθετική ρητορική του εναντίον του Ισραήλ και υπέρ των Παλαιστινίων. Βεβαίως, το γεγονός ότι έχει ήδη κλείσει η συνάντησή του με τον Τραμπ θα μετριάσει ίσως κάπως τη ρητορική του, έναντι του Ισραήλ αλλά και των ΗΠΑ για τη στήριξη που του προσφέρουν. Όμως, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, θα είναι περισσότερο «πολιτικός» στις τοποθετήσεις του, ώστε να καταδείξει τις ευθύνες του Ισραήλ και της διεθνούς κοινότητας και του ΟΗΕ για τη συντελούμενη «γενοκτονία» και τις απειλές για την περιφερειακή ασφάλεια που προκαλούν οι κινήσεις του Ισραήλ.

Απόψε στη Νέα Υόρκη, απλώς θα επιβεβαιωθεί η αδυναμία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να αντιμετωπίσει μεγάλες κρίσεις και ανθρωπιστικές τραγωδίες, καθώς και απειλές για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια. Το Ισραήλ θα βρεθεί απομονωμένο, πληγωμένο, θα αισθάνεται απειλούμενο· όμως δεν θα πρέπει να θυσιάσει όλο το διπλωματικό, πολιτικό και οικονομικό κεφάλαιό του σε μια υπόθεση που δεν μπορεί να κερδηθεί. Εάν, φυσικά αποδειχθεί ότι ο τελικός στόχος του Νετανιάχου δεν είναι πια η εξόντωση της Χαμάς και η απελευθέρωση των ομήρων, αλλά η προσάρτηση της Γάζας της Ιουδαίας και Σαμάρειας και ο οριστικός ενταφιασμός της προοπτικής των δύο κρατών…

ΠΗΓΗ: Protothema.gr