Παρά τις υποσχέσεις για «επιστημονικό ταίριασμα», οι εφαρμογές γνωριμιών όπως το Tinder και το Bumble δείχνουν να έχουν χάσει τη μαγεία τους — και το χρηματιστήριο συμφωνεί: οι μετοχές των εταιρειών τους έχουν καταρρεύσει, καθώς οι χρήστες εγκαταλείπουν μαζικά τις πλατφόρμες.
Η ιδέα του algorithmic dating δεν είναι καινούργια. Από τη δεκαετία του 1920, «επιστήμονες του έρωτα» πειραματίζονταν με ηλεκτρικούς σφυγμογράφους και τεστ οσμής (!) για να εντοπίσουν την τέλεια χημεία. Τη δεκαετία του ’60, φοιτητές του Χάρβαρντ δημιούργησαν το Operation Match, το πρώτο app γνωριμιών με κάρτες και ερωτήσεις. Στην πραγματικότητα, όπως παραδέχθηκε αργότερα ο συνιδρυτής του, οι αντιστοιχίες γίνονταν… τυχαία.
Έναν αιώνα μετά, το μόνο που άλλαξε είναι η ταχύτητα. Το Tinder και το Grindr αντικατέστησαν τα ερωτηματολόγια με ατελείωτο scrolling σε «hot singles in your area». Οι αλγόριθμοι υπόσχονται ότι μπορούν να υπολογίσουν τη χημεία, αλλά όπως λέει η μαθηματικός Hannah Fry, συγγραφέας του The Mathematics of Love, το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι «δεν ξέρουμε καν τι θέλουμε».
Πράγματι, μπορούμε να φτιάξουμε λίστες με χαρακτηριστικά, αλλά είναι γεμάτες κυκλικά ή άχρηστα κριτήρια: «θέλω να είμαι με κάποιον ελκυστικό», «να αγαπά τα ίδια βιβλία». Και φυσικά, υπάρχει το διαχρονικό πρόβλημα του διαδικτύου: οι άνθρωποι απλώς λένε ψέματα. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι χρήστες των dating apps είναι –σύμφωνα με τους ίδιους– πιο αδύνατοι, πιο πλούσιοι, πιο ξανθοί και πιο γοητευτικοί από τον μέσο άνθρωπο.
Αλλά το μεγαλύτερο ζήτημα δεν είναι η ειλικρίνεια. Είναι ότι τα apps μετατρέπουν το φλερτ σε άγχος και ατέρμονη κατανάλωση περιεχομένου. Αντί να βγαίνουμε ραντεβού, κάνουμε scroll. Αντί να ρισκάρουμε, ανανεώνουμε τη ροή. Και το ερώτημα που πλανάται είναι βαθύτερο: είναι τα dating apps κακά για την κοινωνία;
Όπως και τα social media, κατηγορούνται ότι δημιουργούν «φούσκες» — όχι πληροφοριών, αλλά ανθρώπων. Αν μπορείς να φιλτράρεις τους υποψήφιους συντρόφους σου με βάση τη φυλή, τη θρησκεία ή το μορφωτικό επίπεδο, τότε το app δεν ενώνει, αλλά πολώνει.
Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα των οικονομολόγων Yujung Hwang, Aureo de Paula και Fanzhu Yang ανέτρεψε την κοινή πεποίθηση: οι εφαρμογές γνωριμιών, και ειδικά το Tinder, φαίνεται να ενθαρρύνουν περισσότερες διαφυλετικές σχέσεις και γάμους. Ο λόγος; Το Tinder δεν έχει εξεζητημένα φίλτρα — πετάει όλους τους χρήστες στην ίδια «δεξαμενή» και αφήνει την τύχη (ή τη φυσική έλξη) να κάνει τη δουλειά.
Ίσως, λοιπόν, μέσα στο χάος του ψηφιακού φλερτ να υπάρχει κάτι αυθεντικό: η τυχαιότητα. Η ίδια που σε κάνει να γνωρίσεις κάποιον σε ένα μπαρ, να γελάσετε για το τίποτα και να μην ψάξεις ποτέ στα data του για «matching interests». Ο έρωτας, τελικά, ίσως να μην είναι αλγόριθμος αλλά σφάλμα στον κώδικα. Και αυτό το σφάλμα είναι που τον κάνει αληθινό.
Πηγή: FT/fortunegreece.com