Όπως αναφέρεται σε ειδική έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου, από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν αδυναμίες στην καταμέτρηση και τιμολόγηση του νερού ύδρευσης, στην τεκμηρίωση των ελέγχων και στη διασφάλιση της ακρίβειας των υδρομετρητών. Μάλιστα, σε δύο κομβικά σημεία εισαγωγής, που αντιπροσωπεύουν το 64% της κατανάλωσης της επαρχίας Λευκωσίας, δεν γίνονταν τακτικοί έλεγχοι.
Ακόμη, το ΤΑΥ δεν είχε πρόσβαση στους υδρομετρητές του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού, ούτε στο σύστημα τηλεμετρίας του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακας, με αποτέλεσμα να προκύπτει αβεβαιότητα σε σχέση με την ακρίβεια των ποσοτήτων που τιμολογούνται.
Επίσης, παρατηρήθηκαν ανεξήγητες διακυμάνσεις στις ενδείξεις των υδρομετρητών, που δεν έτυχαν διερεύνησης, και μη ορθή συμπλήρωση σχετικών εντύπων. Το μηχανογραφημένο Σύστημα Τιμολόγησης Νερού παρουσίαζε αδυναμίες όσον αφορά στα δικαιώματα πρόσβασης και ασφάλειας δεδομένων.
Ικανότητα Είσπραξης Εσόδων
Τα εισπρακτέα ποσά του ΤΑΥ ανήλθαν στα €147,7 εκατομμύρια, εκ των οποίων €69,2 εκατομμύρια αφορούσαν σε συσσωρευμένες οφειλές, κυρίως από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΑΤΑ). Παρά τις ρυθμίσεις που προωθήθηκαν για διαγραφή παλαιών οφειλών, με την προϋπόθεση ότι οι ΑΤΑ θα συμμορφώνονταν εφεξής με τις υποχρεώσεις τους, παρατηρήθηκε δημιουργία νέων οφειλών.
Επιπλέον, ποσό ύψους €58,1 εκατομμυρίων αφορά νερό που παρέχεται διαχρονικά σε Τουρκοκύπριους καταναλωτές και δεν τιμολογείται, βάσει πολιτικής απόφασης. Το ΤΑΥ έχει αποταθεί στο Υπουργείο Εξωτερικών για καθοδήγηση, εφόσον το ποσό αυτό δεν αναμένεται να εισπραχθεί.
Ιδιωτικές εταιρείες δεν τιμολογούνται
Ο έλεγχος κατέδειξε επίσης καθυστερήσεις στη λήψη νομικών μέτρων για την είσπραξη οφειλών, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις δεν κινήθηκαν καθόλου διαδικασίες.
Σοβαρό προβληματισμό προκαλεί η μη εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων για την αντιμετώπιση υπεραντλήσεων σημαντικών ποσοτήτων νερού από ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται χωρίς επαρκή έλεγχο, με κίνδυνο για την υδροφορία των περιοχών όπου αυτές δραστηριοποιούνται.
Συγκεκριμένα, το ΤΑΥ δεν προχώρησε σε τιμολόγηση του νερού (τέλη Περιβάλλοντος και Πόρου ) που η Εταιρεία αντλεί από τις γεωτρήσεις της. Η οφειλή, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν υπερκατανάλωση, υπολογίστηκε, από την Υπηρεσία μας, γύρω στις €90.000. Το ΤΑΥ επιβάλλει τέλη υπερκατανάλωσης στους γεωργούς που προμηθεύονται νερό από τα Κυβερνητικά Υδατικά Έργα (ΚΥΕ), όχι όμως σε εκείνους που αντλούν νερό από δικές τους γεωτρήσεις.
Επίσης, εντοπίστηκαν περιπτώσεις υπερκατανάλωσης και μη τιμολόγησης νερού από επιχειρήσεις, καθώς και μη έγκαιρη προώθηση έργων ενίσχυσης της υδατικής επάρκειας σε περιοχές όπως η Πόλη Χρυσοχούς και η Τυλληρία, παρά την ολοκλήρωση σχετικής μελέτης από το 2022.
Ανάγκη Ενίσχυσης Μέτρων
Σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, Ανδρέα Παπακωνσταντίνου, τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη για καλύτερη οργάνωση, αυστηρότερη εποπτεία και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων του ΤΑΥ. «Η ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, η έγκαιρη λήψη αποφάσεων και η ύπαρξη/υλοποίηση ενός μακροχρόνιου στρατηγικού πλάνου μακριά από σπασμωδικές κινήσεις προς επίλυση χρόνιων προβλημάτων, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για μια σύγχρονη, υπεύθυνη και βιώσιμη υδατική πολιτική», καταλήγει.
Δείτε ολόκληρη την έκθεση εδώ.