Σε γραπτή του δήλωση, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης υπογράμμισε πως «η Διακυβερνητική Σύνοδος Ελλάδας–Κύπρου αποτελεί πλέον θεσμοθετημένο μηχανισμό συντονισμού και διεύρυνσης της διμερούς συνεργασίας». Όπως ανέφερε, «η απόφαση για τη θεσμοθέτησή της ελήφθη με πρωτοβουλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη κατά την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023».
Ο κ. Λετυμπιώτης επισήμανε ότι η φετινή Σύνοδος επικεντρώνεται σε τρεις άξονες:
Στην ανάδειξη των Διακυβερνητικών ως μόνιμου και θεσμοθετημένου μηχανισμού στρατηγικού συντονισμού,
Στην αποτίμηση της προόδου των συμφωνηθέντων παραδοτέων των προηγούμενων συνόδων, και
Στην ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και περιφερειακής σταθερότητας, ενόψει των εξελίξεων στο Κυπριακό και της επικείμενης κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
«Η φετινή Διακυβερνητική πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη περίοδο, καθώς η Κύπρος προετοιμάζεται για την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον προσεχή Ιανουάριο», σημείωσε, τονίζοντας πως οι δύο κυβερνήσεις επιδιώκουν να μετατρέψουν την παραδοσιακή τους σχέση σε έναν «μηχανισμό παραγωγής πολιτικών και κοινών δράσεων με άμεσο αντίκτυπο στους πολίτες».
Το πρόγραμμα και η συνάντηση των ηγετών
Η Σύνοδος θα ξεκινήσει στις 10:35 το πρωί με κατ’ ιδίαν συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, η οποία θα διαρκέσει έως τις 11:35. Αμέσως μετά θα πραγματοποιηθούν διμερείς επαφές μεταξύ των Υπουργών των δύο κρατών και στη συνέχεια θα συγκληθεί η Ολομέλεια της Διακυβερνητικής (11:45 – 12:45). Στην Ολομέλεια θα παρουσιαστεί ο απολογισμός των προηγούμενων συνόδων, θα γίνει επισκόπηση της προόδου και θα καθοριστούν οι νέοι τομείς συνεργασίας που θα διαμορφώσουν τον οδικό χάρτη των επόμενων ετών.
Μετά τη λήξη των εργασιών (12:45 – 13:05), οι δύο ηγέτες θα παραχωρήσουν κοινές δηλώσεις προς τα Μέσα Ενημέρωσης, πριν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναχωρήσει το απόγευμα για την Κύπρο.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα συνοδεύεται από πολυμελή κυβερνητική αποστολή που περιλαμβάνει τους Υπουργούς Εξωτερικών, Εσωτερικών, Υγείας, Μεταφορών, Γεωργίας, Δικαιοσύνης, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, την Υφυπουργό παρά τω Προέδρω, τον Υφυπουργό Έρευνας και Ψηφιακής Πολιτικής και την Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων. Αντίστοιχα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα πλαισιώνεται από 16 Υπουργούς και Υφυπουργούς.
Από την 1η Σύνοδο του 2023 στη νέα εποχή
Η πρώτη Διακυβερνητική Σύνοδος πραγματοποιήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023 στην Αθήνα και άφησε έντονο αποτύπωμα. Το κοινό ανακοινωθέν τότε προέβλεπε:
Τη θεσμοθέτηση του μηχανισμού ως μόνιμη διαδικασία συντονισμού.
Την επαναβεβαίωση της θέσης ότι «λύση στο Κυπριακό μπορεί να υπάρξει μόνο στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας» και με την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων.
Την προώθηση συνεργασίας σε τομείς ενέργειας, μετανάστευσης, άμυνας, πολιτικής προστασίας και ψηφιακής μετάβασης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει τότε:
«Η θέση που θέλει δύο κράτη είναι εντελώς απαράδεκτη για εμάς. Εργαζόμαστε για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ με ενεργή συμμετοχή της ΕΕ.»
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε χαρακτηρίσει τις σχέσεις των δύο κρατών «παράδειγμα στρατηγικής συνέργειας και κοινού οράματος για σταθερότητα και ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η 3η Σύνοδος ως πολιτικός οδηγός για την επόμενη μέρα
Δύο χρόνια μετά την πρώτη θεσμοθέτηση, η Διακυβερνητική επιστρέφει στην Αθήνα με στόχο να αποτιμήσει την πρόοδο και να χαράξει τον νέο οδικό χάρτη για την επόμενη διετία. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε κρίσιμα θέματα όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η ψηφιακή μετάβαση, η πράσινη ανάπτυξη, η υγειονομική συνεργασία και η κλιματική προσαρμογή. Παράλληλα, θα τεθούν επί τάπητος ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και περιφερειακής σταθερότητας, με το Κυπριακό να παραμένει στο επίκεντρο.
Η «εκλογή» του Τουφάν Ερχιουρμάν στην τουρκοκυπριακή ηγεσία και οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή καθιστούν τον συντονισμό Αθήνας–Λευκωσίας πιο απαραίτητο από ποτέ. Σύμφωνα με πηγές της ελληνικής κυβέρνησης, ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης θα ενημερώσει τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις πρόσφατες συναντήσεις του με Αμερικανούς αξιωματούχους και τις νέες συμφωνίες που αναβαθμίζουν τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού και γεωπολιτικού κόμβου στην περιοχή.
Ένα μοντέλο σύγχρονης διπλωματίας
Η Διακυβερνητική Σύνοδος Κύπρου–Ελλάδας είναι πολλά περισσότερο από μια διπλωματική τελετή. Αποτελεί ένα σύγχρονο μοντέλο πολιτικού συντονισμού και συνεργασίας που ενισχύει τη διπλή παρουσία των δύο κρατών στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Η θεσμοθέτηση της Συνόδου και η εναλλασσόμενη διοργάνωσή της σε Αθήνα και Λευκωσία αντικατοπτρίζουν μια σχέση ωριμότητας και κοινού οράματος που ξεπερνά τα σύνορα και τις κυβερνητικές θητείες.
Όπως τόνισε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, «η Διακυβερνητική Σύνοδος είναι έκφραση της κοινής πολιτικής βούλησης Κύπρου και Ελλάδας να αναβαθμίσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους, να διευρύνουν το αποτύπωμά τους στην περιοχή και να χαράξουν από κοινού μια πορεία σταθερότητας και ευημερίας για όλους τους πολίτες».
