Τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως και την 1η αιτία μακροχρόνιας αναπηρίας.
Εκατομμύρια άτομα ζουν με τις συνέπειες του εγκεφαλικού επεισοδίου που έχουν υποστεί, χωρίς να έχουν πάντα πρόσβαση στην κατάλληλη φροντίδα.
Με στόχο να καταβληθεί συντονισμένη προσπάθεια, τόσο για την ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με την πρόληψη, διάγνωση, και αντιμετώπιση ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, όσο και στις αρμόδιες αρχές που χαράσσουν την πολιτική υγείας για τη φροντίδα και αποκατάσταση του ασθενή με εγκεφαλικό σε εθνικό επίπεδο, η Ελλάδα, έγινε την 1η Ιουνίου μέλος της Ευρωπαϊκής Συνεργασίας για τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (SAFE - Stroke Alliance For Europe).
Το protothema.gr συνομίλησε με τον αναπληρωτή καθηγητή Νευρολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και πρόεδρο της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας, κ. Κωνσταντίνο Βαδικόλια, για το μείζον θέμα της πρόληψης αλλά και της αντιμετώπισης του εγκεφαλικού επεισοδίου, για τους παράγοντες κινδύνου αλλά και για την ανάγκη επανασχεδιασμού του συστήματος υγείας προκειμένου να καλύπτει τα «θύματα» των εγκεφαλικών επεισοδίων.
1. Πώς προκαλείται ένα εγκεφαλικό επεισόδιο;
Έχει επικρατήσει να λέγεται εγκεφαλικό το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο αντίστοιχος όρος που χρησιμοποιείται στα αγγλικά είναι stroke που θα μεταφραζόταν ως «κτύπημα» για να δείξει το «ξαφνικό», το «αναπάντεχο». Κι αυτό γιατί συνήθως τα συμπτώματα του εγκεφαλικού έρχονται ξαφνικά. Το εγκεφαλικό συμβαίνει όταν διαταράσσεται η παροχή αίματος στον εγκέφαλο. Τα περισσότερα επεισόδια οφείλονται στην απόφραξη μιας από τις αρτηρίες που στέλνουν αίμα στον εγκέφαλο ή σε κάποιο μικρό κλαδίσκο (ισχαιμικά). Υπάρχουν επίσης τα αιμορραγικά επεισόδια που συμβαίνουν ως αποτέλεσμα της ρήξης ενός αγγείου είτε μέσα (ενδοεγκεφαλική αιμορραγία) είτε γύρω από τον εγκέφαλο (πχ. υπαραχνοειδής αιμορραγία).
2. Ποια είναι η επίπτωσή του στον οργανισμό;
Εξαρτάται από την περιοχή του εγκεφάλου που συνέβη, την έκτασή του (αν είναι μικρό ή μεγάλο) και το είδος του (αν είναι ισχαιμία ή αιμορραγία).
3. Υπάρχουν συμπτώματα που προειδοποιούν πριν εκδηλωθεί ένα εγκεφαλικό;
Σε αντίθεση με την εικόνα του εμφράγματος του μυοκαρδίου που είναι ευρέως γνωστή (με πόνο στην πλάτη) τα περισσότερα εγκεφαλικά δεν προκαλούν πόνο. Συνηθέστερα υπάρχει ξαφνικά μια αίσθηση αδυναμίας στο χέρι και το πόδι από την ίδια πλευρά, ξαφνική διαταραχή στην ομιλία, ξαφνική ασυμμετρία στο πρόσωπο. Μπορεί επίσης να συμβεί μούδιασμα στο πρόσωπο, χέρι και πόδι της ίδιας πλευράς, ξαφνική διαταραχή της ισορροπίας και ίλιγγος σε ασθενή χωρίς προβλήματα από το αυτί ή προηγούμενα επεισόδια ιλίγγων, ξαφνική διαταραχή της όρασης από το ένα μάτι ή από την μία πλευρά του οπτικού πεδίου.
Μπορεί επίσης να συμβούν παραλλαγές και συνδυασμοί των παραπάνω. Ο κανόνας είναι ότι όταν συμβαίνει μια απότομη, ξαφνική αλλαγή στο νευρικό σύστημα (κίνηση, λόγος, αισθητικότητα, επικοινωνία, ισορροπία) του οργανισμού χωρίς άλλη σαφή αιτία (χτύπημα, φλεγμονή) υπάρχει σημαντική πιθανότητα να έχει συμβεί εγκεφαλικό.
4. Πότε είναι θανατηφόρο ένα εγκεφαλικό επεισόδιο;
Το εγκεφαλικά είναι πολύ συχνά. Υπολογίζεται ότι 1 στους 6 ανθρώπους σε κάποια στιγμή της ζωής τους θα εκδηλώσουν εγκεφαλικό. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτά αποκαθίσταται σταδιακά, κάποιες φορές και πλήρως. Συνήθως όμως αφήνουν κάποια δυσκολία ή αναπηρία. Σε ένα όμως ποσοστό μπορεί να αποβούν μοιραία. Καθώς ο συνολικός αριθμός των εγκεφαλικών είναι εξαιρετικά μεγάλος τα εγκεφαλικά αποτελούν μια από τις συνηθέστερες αιτίες θανάτου. Τα καλά νέα σήμερα είναι ότι παγκοσμίως ο αριθμός των θανάτων από εγκεφαλικά μειώνεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά τα νούμερα παραμένουν υψηλά και τα εγκεφαλικά είναι η 3η ή 4η αιτία θανάτου στο γενικό πληθυσμό.
5. Μπορεί να προληφθεί το εγκεφαλικό;
Ο μικρότερος αριθμός θανάτων σε κάποιο βαθμό φαίνεται να αφορά και την καλύτερη πρόληψη που γίνεται τα τελευταία χρόνια, με την καλύτερη ρύθμιση της υπέρτασης, της υπερλιπιδαιμίας , του σακχάρου και άλλων παραγόντων που τους ονομάζουμε παράγοντες κινδύνου. Είναι ενδεικτικό ότι το 30% των εγκεφαλικών οφείλονται σε καρδιακά προβλήματα, ιδίως αρρυθμίες. Ο συνδυασμός της πρόληψης με την έγκαιρη αξιολόγηση των προειδοποιητικών συμπτωμάτων μπορεί να οδηγήσουν σε καλύτερη πρόγνωση. Για παράδειγμα μπορεί να βρεθεί μια μεγάλη στένωση αγγείου, καρδιακή αρρυθμία όπως κολπική μαρμαρυγή ή ακόμη και να ανακαλυφθεί αρτηριακή πίεση, σάκχαρο ή άλλα προβλήματα που ο ασθενής δεν γνώριζε.
6. Εκδηλώνεται σε ανθρώπους συγκεκριμένης ηλικίας, πχ κυρίως σε ηλικιωμένους;
Εκδηλώνεται σε όλες τις ηλικίες, μάλιστα σημαντικό ποσοστό αφορά σε νέα άτομα, αλλά είναι σαφώς πιο συχνά στους ηλικιωμένους. Η παγκόσμια ημέρα για τα εγκεφαλικά του 2015 ήταν αφιερωμένη στις γυναίκες καθώς φαίνεται να υπάρχει μία υπεροχή ως προς τον κίνδυνο και το ποσοστό θανάτων στον γυναικείο πληθυσμό.
7. Ποια είναι η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση ενός ασθενή;
Το σημαντικότερο από όλα είναι η άμεση μεταφορά σε νοσοκομείο ιδιαίτερα αν τα συμπτώματα ξεκίνησαν πρόσφατα. Υπάρχουν σήμερα θεραπείες που μπορούν να εφαρμοσθούν όταν υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια εάν ο ασθενής φθάσει γρήγορα στο νοσοκομείο μέσα στις πρώτες ώρες από την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων. Βέβαια αυτό για την καλύτερη ασφάλεια απαιτεί οργάνωση του συστήματος.
Ακόμη όμως και χωρίς ειδική θεραπεία έχει σημασία η γρηγορότερη νοσηλεία και φροντίδα. Εάν συμβεί ένα εγκεφαλικό δεν πρέπει να δοθεί κανένα φάρμακο πριν φθάσει ο ασθενής στο νοσοκομείο. Εκτός από ειδικές περιπτώσεις, και αυτό μπορεί αν το αποφασίσει μόνο ιατρός, δεν πρέπει να δίνεται ούτε ασπιρίνη ούτε αντιυπερτασικό για να πέσει απότομα η πίεση σε ασθενή που εμφάνισε εγκεφαλικό.
8. Αποκαθίστανται τα εγκεφαλικά επεισόδια;
Τα εγκεφαλικά αποκαθίστανται σε αρκετούς ασθενείς ακόμη και πλήρως. Σε πολλούς όμως θα μείνει πρόβλημα μικρότερο ή μεγαλύτερο. Αυτό μπορεί να χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση (σε εξειδικευμένο κέντρο, ή και ομάδα ειδικών όπως φυσίατρο, φυσικοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή κ.α.). Η αποκατάσταση είναι μια αργή διαδικασία που θέλει υπομονή τόσο από τον ασθενή όσο και από τους οικείους και φροντιστές του.
protothema.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βρήκαν κρυμμένο 25χρονο σε υποστατικό που μπήκε για να το κλέψει - Τον πρόδωσε ο συναγερμός
• Αντίστροφη μέτρηση για το e-kalathi: Πότε θα λειτουργήσει σε δοκιμαστική μορφή
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις