«Ονομάζομαι Βιρίνα και γεννήθηκα στην Αίγυπτο. Από το 2002 βρίσκομαι στην Κύπρο με την οικογένεια μου και αυτή ήταν σε 5 σελίδες η παιδική μου ηλικία. Δεν ζητώ ούτε τον οίκτο σας ούτε και την παιδικότητα που δεν χάρηκα...έτσι κι αλλιώς κανείς δεν μπορεί να μου τη δώσει πίσω. Θέλω μόνο να ζητήσω τα δικαιώματα των παιδιών που περνούν όσα πέρασα κι εγώ».
Με αυτές τις λέξεις έκλεισε την ομιλία της η Βιρίνα Γκούντα στην εκδήλωση που διοργάνωσε το γραφείο της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού με αφορμή τη μεθαυριανή Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού 2016, και το ασφυκτικά γεμάτο αμφιθέατρο «Κωνσταντίνος Λεβέντης» ξέσπασε σε χειροκροτήματα. Ταυτόχρονα έκανε την επίτροπο προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού Λήδα Κουρσουμπά να δακρύσει από συγκίνηση, όπως φάνηκε και από τα πλάνα της εκδήλωσης.
Η Βιρίνα μαζί με τους γονείς και τη μικρή αδερφή της, πρόσφυγες από την Αίγυπτο, ήρθαν στην Κύπρο το 2002 με την ελπίδα και πίστη, όπως εξήγησε, για ένα καλύτερο μέλλον μακριά από το φόβο.
«Θυμάμαι την τελευταία μέρα πριν από το ταξίδι στην Κύπρο το 2002. Η τελευταία μέρα, μου είχε πει η μητέρα μου... Η τελευταία μέρα στο σχολείο σκέφτηκα, η τελευταία μέρα που θα έβλεπα του φίλους, τους συγγενείς, το σπίτι, τη γειτονιά μου...» είπε, εξηγώντας πως μετά από χρόνια συνειδητοποιεί ότι αυτή η φράση είχε χαραχτεί βαθιά στην παιδική της ψυχή και πως από εκείνη τη στιγμή καθετί που θα βίωνε θα το συνέδεε με την τελευταία μέρα με ένα δικό της τρόπο.
«Η τελευταία μέρα που παίρναμε ως οικογένεια αποφάσεις, η τελευταία μέρα που είχαμε προσωπική ζωή, προσωπικό χώρο, η τελευταία μέρα για να ζήσω ως παιδί την παιδικότητα μου».
Μπορεί για τη Βιρίνα η τελευταία μέρα να ήταν μια φράση - χαρακιά στην παιδική της ψυχή, για πολλά άλλα παιδιά πρόσφυγες ωστόσο ήταν στην κυριολεξία η τελευταία μέρα. Η τελευταία μέρα της μικρής τους ζωής.
«Το Σεπτέμβριο του 2015, η φωτογραφία του άψυχου σώματος ενός 3χρονου παιδιού, του Αϊλάν Κουρντί, να γίνεται έρμαιο των κυμάτων στην παραλία, έκανε το γύρο του κόσμου. Ταξίδευε με τους γονείς και τον 5χρονο αδερφό του Γκαλίπ, ο οποίος, επίσης, πνίγηκε, στο ίδιο ναυάγιο. Οικογένεια Κούρδων, είχαν φύγει από τη Συρία, διασχίζοντας την Τουρκία, σε μια απέλπιδα προσπάθεια αναζήτησης ασφάλειας σε ευρωπαϊκό έδαφος», είπε ξεκινώντας την ομιλία της η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Λήδα Κουρσουμπά, εξηγώντας ότι ο τρίχρονος Αϊλάν, είναι ένα από τα 2,4 εκατομμύρια παιδιά πρόσφυγες της Συρίας, και ένα από τα δεκάδες παιδιά, που έχουν χάσει τη ζωή τους στη Μεσόγειο θάλασσα, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να απομακρυνθούν από τη λαίλαπα του πολέμου.
«Σύμφωνα δε, με στοιχεία της UNICEF, σήμερα, ένα σε κάθε 200 παιδιά στον κόσμο και, συνολικά, περίπου 10 εκατομμύρια, είναι πρόσφυγες» πρόσθεσε, υποδεικνύοντας ότι τα παιδιά, μια από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, σε συνθήκες προσφυγιάς, έχουν ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη την προστασία της διεθνούς κοινότητας, καθώς βρίσκονται αντιμέτωπα με τις χειρότερες μορφές κακοποίησης και εκμετάλλευσης. «Στη διάρκεια της μετακίνησής τους, συχνά εξαρτώνται από επιτήδειους και ευκολότερα μπορεί να πέσουν θύματα εμπορίας ή/ και σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Ακόμη, όμως, και όταν τελειώσει το ταξίδι τους, βρίσκονται αντιμέτωπα με πολλές προκλήσεις και απειλές - με τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό να κατέχουν περίοπτη θέση».
Στην ομιλία της η Βιρίνα αναφέρθηκε με λεπτομέρεια στη διαδρομή της οικογένειας της από την ημέρα άφιξης της στην Κύπρο, στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν και οι οποίες συνέτειναν, όπως εξήγησε, το αίσθημα της τελευταίας μέρας να γίνει ένα καθημερινό βίωμα.
«Ο πατέρας μου δεν δέχτηκε ποτέ την εικόνα που είχαν σχηματίσει για μας, γι΄ αυτόν η αξιοπρέπεια είναι συνώνυμη με τη ζωή. Έβαλε στην άκρη το πτυχίο και βρήκε μια χειρωνακτική δουλειά. Εργαζόταν πολλές ώρες με στόχο κάποια στιγμή να έχουμε ως οικογένεια το δικό μας χώρο. Μάζεψε κάποια λεφτά και αγόρασε ένα αυτοκίνητο. “Πώς γίνεται αυτός να μπορεί να αγοράζει αυτοκίνητο και εμείς όχι;” σχολίασαν κάποιοι στη γειτονιά. Τώρα είχαμε μετατραπεί σε αυτούς που με ύποπτο τρόπο αποκτούσαν κάτι».
Συνεχίζοντας την αφήγηση της η φοιτήτρια, πλέον, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Βιρίνα Γκούντα μίλησε για τη ζωή της στο σχολείο στη Λεμεσό όπου στο μεταξύ μετακόμισε η οικογένεια της. «Στην πρώτη τάξη η ενθάρρυνση που είχα από το σχολείο με βοήθησε να δημιουργήσω πολύ καλές σχέσεις με τους συμμαθητές μου. Ένοιωσα πρώτη φορά να ανήκω κάπου, να αναγνωρίζω οικεία, φιλικά πρόσωπα», σημείωσε αναφέροντας πως είχε εκλεγεί και πρόεδρος της τάξης κάτι που μέχρι σήμερα θυμάται με περηφάνια. Αναφέρθηκε και στα μαθήματα ελληνικών τα οποία είχε την ευκαιρία να παρακολουθεί δωρεάν στο σχολείο, ελληνικά τα οποία, όπως εξήγησε, αξιοποίησε από την ηλικία των 9 χρονών για να μεταφράζει στους γονείς της την αλληλογραφία των κρατικών υπηρεσιών.
«Από το 2007 αρχίζει μια πολύ έντονη περίοδος αναζήτησης βοήθειας... Είμαστε ένας αριθμός σε ένα φάκελο και όχι άνθρωποι, είμαστε οι ξένοι που εισβάλλουν στην κυπριακή κοινωνία».
«Σε ηλικία 10 χρονών γράφω την πρώτη μου επιστολή», συνεχίζει, «όλα εξαρτιόνταν από μένα, θα καταθέταμε ένσταση».
«Το 2012 ήρθε επιτέλους η απάντηση σε 8 σελίδες. Μαζεύτηκε όλη η οικογένεια γύρω μου. Διάβασα από την αρχή μέχρι το τέλος...γύρισα στον πατέρα και του είπα “δεν μας πιστεύουν ό,τι και να πούμε, δεν θα αλλάξει τίποτα...αυτό κατάλαβα”».
«Καταφεύγουμε στο Ανώτατο Δικαστήριο με τις πιθανότητες εναντίον μας. Διακόπτω συνεχώς τη μελέτη μου για να μιλώ στο τηλέφωνο με δικηγόρους. Δικηγόρους χωρίς εξειδίκευση, χωρίς πείρα σε αυτά, να με ρωτούν διάφορα. Τι ξέρω εγώ από αυτά;»
«Η τελευταία μέρα ευτυχώς πήρε παράταση. Το Δικαστήριο μας δικαίωσε», πρόσθεσε η Βιρίνα αναφέροντας προς το τέλος της αφήγησης της πως αν βρίσκεται σήμερα εδώ δεν είναι γιατί οι διαδικασίες λειτούργησαν για την ίδια, αλλά γιατί το πάλεψαν όσο τίποτα και επειδή απλά έτυχε η εξαίρεση. Και πως βρίσκεται ακριβώς σήμερα εδώ για να δείξει μέσα από τα προσωπικά της βιώματα ότι «η εξαίρεση είναι αυτή που κάνει τις ευθύνες όσων αποφασίζουν για τη μοίρα τέτοιων ανθρώπων να φαίνονται τεράστιες».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Κώστας Καδής, η Πρόεδρος του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού Φωτεινή Παπαδοπούλου, εκπρόσωποι κοινοβουλευτικών κομμάτων και κυβερνητικών υπηρεσιών.
Στην ομιλία του την οποία διάβασε ο Υπουργός Παιδείας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνηση συνεχίζει με συνέπεια την προσπάθεια οικοδόμησης μιας παιδοκεντρικής κοινωνίας, η οποία να σέβεται και να προάγει τα δικαιώματα του παιδιού.
«Με ακόμη μεγαλύτερη ευαισθησία και με αυξημένο αίσθημα ευθύνης, στεκόμαστε δίπλα στα παιδιά που φθάνουν στην Κύπρο σε μια προσπάθεια να αναζητήσουν ένα ασφαλές αύριο, μακριά από την καταστροφική λαίλαπα του πολέμου» τόνισε, επισημαίνοντας ότι συχνά τα παιδιά αυτά έρχονται στη χώρα μας με μόνη αποσκευή τα δικαιώματά τους, έχοντας αφήσει πίσω τους σπίτι, φίλους, οικογένεια, πολλές φορές ακόμη και τους γονείς τους.
Με την ευκαιρία δε της Παγκόσμιας Ημέρας Δικαιωμάτων του Παιδιού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνηση θα συνεχίσει την προσπάθειά για οικοδόμηση μιας κοινωνίας ειρήνης και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικά και των δικαιωμάτων του παιδιού ειδικότερα.
«Μια κοινωνία που θα θεμελιώνεται στον σεβασμό του διαφορετικού και η οποία θα είναι έτοιμη να υποδεχτεί και να φιλοξενήσει, κάθε πρόσφυγα και κάθε παιδί που φτάνει εδώ, αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο».
Στη δική της ομιλία η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού αναφέρθηκε εκτενώς στις δράσεις του Γραφείου της οι οποίες στοχεύουν, όπως εξήγησε, στην προστασία όλων των παιδιών προσφύγων που βρίσκονται στην Κύπρο και στη διασφάλιση ότι το μέλλον τους θα είναι ελπιδοφόρο.
«Είναι νομική ευθύνη του κράτους, αλλά, και ηθικό καθήκον της κοινωνίας, όλων εμάς, να σταθούμε δίπλα στα παιδιά αυτά και τις οικογένειές τους. Nα τους διασφαλίσουμε πρόσβαση στα δικαιώματά τους και να δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες, που θα τους επιτρέψουν να μεγαλώσουν σε ένα υγιές και ασφαλές πλαίσιο, μέσα στο οποίο να αναπτύξουν το πλήρες φάσμα των ικανοτήτων τους» τόνισε.
Στο χώρο της εκδήλωσης και μετά το πέρας των ομιλιών παρουσιάστηκε έκθεση έργων παιδιών του Δημοτικού Σχολείου Κοφίνου.
Εξάλλου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Γραφείου της Επιτρόπου για την Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού από τις 16:00 μέχρι και 19:00, στο The Mall of Cyprus, παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τα δικαιώματα των παιδιών-προσφύγων και των παιδιών που φιλοξενούνται στην Κύπρο υπό το καθεστώς του/της αιτητή/τριας Διεθνούς Προστασίας και να δουν από κοντά τρισδιάστατες κατασκευές με έργα μαθητών του Γυμνασίου Λευκάρων, του Β’ Περιφερειακού Γυμνασίου Λευκωσίας και του Δημοτικού Σχολείου Κοφίνου.
Από ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Κλάδος σκυροδέματος: Πιο αποφασιστική κυβερνητική διαμεσολάβηση ζητούν οι εργαζόμενοι
• Παγκόσμιος συναγερμός: Αποκολλήθηκε μέρος του Ήλιου - Τι σημαίνει αυτό για τον πλανήτη μας
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις