Χαιρετισμός της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κας Αννίτας Δημητρίου στο Συνέδριο με θέμα «Ευθανασία: Εξέταση Ηθικών και Νομικών Διαστάσεων»
Πανιερώτατε Μητροπολίτη Πάφου,
Αξιότιμε κύριε πρόεδρε και μέλη του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου,
Αξιότιμε κύριε πρόεδρε της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου,
Αγαπητές βουλεύτριες και αγαπητοί βουλευτές,
Αξιότιμες κυρίες επίτροποι και αξιότιμε κύριε επίτροπε,
Αξιότιμες κυρίες εισηγήτριες και αξιότιμοι κύριοι εισηγητές,
Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι,
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση, σας καλωσορίζω στο σημερινό συνέδριο, με θέμα «Ευθανασία: Εξέταση Hθικών και Νομικών Διαστάσεων», το οποίο αποτελεί τη συνέχεια της δημόσιας συζήτησης που άρχισε στις 10 Δεκεμβρίου 2021, Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με αντικείμενο το πολύκροτο και διαμφισβητούμενο ζήτημα της αναγνώρισης και κατοχύρωσης της «ευθανασίας» ως δικαιώματος του ανθρώπου στον αξιοπρεπή θάνατο, το οποίο συνδιοργανώνεται, όπως και την πρώτη φορά, από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών και τελεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Αντιπροσώπων και θα ήθελα να ευχαριστήσω ειδικότερα την Πρόεδρο της επιτροπής, την κα Χαραλαμπίδου για την πρωτοβουλία αυτή.
Πολλά και δυσεπίλυτα τα ηθικά ζητήματα και εξαιρετικά δύσκολα τα νομικά ερωτήματα, στα οποία κάθε σύγχρονη κοινωνία καλείται να απαντήσει σε σχέση με το ζήτημα του χρόνου και του τρόπου επέλευσης του τέλους της βιολογικής υπόστασης του ασθενούς σε καταληκτικό στάδιο, ο οποίος επιθυμεί να έχει έναν αξιοπρεπή θάνατο, ειδικότερα δε κατά πόσο δύναται ο ίδιος να ορίζει τον χρόνο και τον τρόπο του τέλους αυτού. Αναντίλεκτα, κάθε σύγχρονη κοινωνία τότε μόνο μπορεί να προχωρήσει στη θέσπιση ενός τέτοιου νομοθετικού πλαισίου, εφόσον ώριμα, υπεύθυνα και συνειδητά, έχει ήδη καταλήξει ότι επιβάλλεται η διασφάλιση του δικαιώματος του πάσχοντος σε καταληκτικό στάδιο, εφόσον ο ίδιος/η ίδια το επιζητεί, να αποφασίζει εν πλήρη διανοία για το αξιοπρεπές του τέλους της ζωής και/ή εκ προοιμίου να δηλώνει για το «ευ» του θανάτου του/της.
Επέστη λοιπόν ο χρόνος η Κύπρος, όπως κάθε σύγχρονη κοινωνία η οποία αφουγκράζεται τις απαιτήσεις των πολιτών της και ευαισθητοποιείται σε θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου, να εγκύψει στο εν πολλοίς διαμφισβητούμενο ζήτημα του δικαιώματος στον θάνατο και μέσα από τη δημόσια συζήτηση να καταλήξει οριστικά και αμετάκλητα κατά πόσο υφίσταται ένα τέτοιο δικαίωμα άξιο προστασίας ή κατά πόσο η αναγνώριση ενός τέτοιου δικαιώματος αντιστρατεύεται τελικά το ίδιο το δικαίωμα στη ζωή, το οποίο κάθε κράτος οφείλει θεσμικά να εγγυάται και να προστατεύει. Να αποφασίσει χωρίς παλινωδίες, κατά πόσο η αποδοχή ενός τέτοιου δικαιώματος αποτελεί τελικά το επακόλουθο του ιδίου του δικαιώματος στη ζωή, και ανάλογα, και εφόσον αντικρίζει το ζήτημα ως δικαίωμα του προσώπου σε αυτονομία, αξιοπρέπεια και αυτοδιάθεση της ζωής, να καθορίσει ρητά τις περιπτώσεις εκείνες της νόμιμης ευθανασίας ή ακόμη και υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, πάντοτε βέβαια υπό τους ρητά καθοριζόμενους όρους και προϋποθέσεις και υπό την αίρεση της μη πρόκλησης βλάβης στους άλλους.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), ενώ ως γνωστόν, αρχικά σε υποθέσεις όπως η Pretty[1] είχε κρίνει ότι το κράτος έχει υποχρέωση να προστατεύει τη ζωή και ότι το δικαίωμα στη ζωή του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης (ΕΣΔΑ) δεν δύναται να ερμηνευθεί ότι εμπεριέχει και την αρνητική πλευρά, παρέχοντας έτσι στα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης την ευχέρεια να λαμβάνουν τα ίδια τις ανάλογες αποφάσεις, στο πλαίσιο ενός ευρέος περιθωρίου εκτίμησης, σχετικά πρόσφατα στην υπόθεση Lambert[2], χωρίς να αφίσταται κατά βάση των αρχικών του συμπερασμάτων περί μη ύπαρξης συναίνεσης μεταξύ των κρατών μελών ως προς το υπό κρίση ζήτημα, εντούτοις έχει προχωρήσει ένα βήμα μπροστά. Συναφώς, υπό ευρεία σύνθεση, έκρινε ότι στην περίπτωση τριανταεννιάχρονου τετραπληγικού και επί έξι έτη σε κωματώδη κατάσταση και της πρόθεσης διακοπής της τεχνητής παροχής τροφής και νερού μέσω γαστρικού σωλήνα, κατόπιν επικύρωσης από το Γαλλικό Συμβούλιο Επικρατείας (Conseil d’ Etat) αιτήματος της συζύγου του ασθενούς, με την οποία είχε επιτραπεί στους ιατρούς να τερματίσουν την τεχνική στήριξη του πάσχοντος, η απόφαση αυτή δεν συνιστούσε παραβίαση του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το οποίο εγγυάται το δικαίωμα στη ζωή. Είναι σαφές ότι η απόφαση αυτή συνιστά σημαντική εξέλιξη, εν πολλοίς καθοδηγητική για τον καθορισμό σε πρώτη φάση εκείνων των σαφώς προδιαγεγραμμένων και μη αναστρέψιμων περιπτώσεων του θεμιτού τερματισμού της ζωής, εφόσον οι οικείοι αντιμάχονται μεταξύ τους για τον τερματισμό ή μη της ζωής ενός ασθενούς σε μη αναστρέψιμη κατάσταση, ο οποίος ενδεχομένως εν πλήρη διανοία να είχε αποδεδειγμένα εκφράσει ανάλογη βούληση στον δεδομένο χρόνο.
Διαγράφοντας το πιο πάνω πλαίσιο, θέλω να σημειώσω με ιδιαίτερη ικανοποίηση την παρουσία στο σημερινό συνέδριο όλων των πλευρών που εμπλέκονται στο πολυεπίπεδο αυτό θέμα, τόσο από τον νομικό όσο και από τον ευρύτερο ιατρικό κόσμο, αλλά και από την εκκλησία και τους εκπροσώπους των οργανωμένων ασθενών. Γιατί επιβάλλεται οι θέσεις όλων να καταγραφούν, ώστε να κριθεί, όπως έχω ήδη τονίσει, οριστικά κατά πόσο η κοινωνία της Κύπρου είναι έτοιμη να προχωρήσει αποφασιστικά στο επόμενο βήμα και/ή κατά πόσο υφίσταται πράγματι επιτακτική κοινωνική ανάγκη ρύθμισης του θέματος, σύμφωνα πάντοτε με τις πάγιες νομολογιακές αρχές του ΕΔΔΑ.
Είμαι σίγουρη ότι όλες τις πτυχές, ηθικές, ιατρικές, νομικές, φιλοσοφικές και άλλες του μείζονος αυτού ζητήματος, το οποίο βρίσκεται μονίμως στο μεταίχμιο των εκατέρωθεν επιχειρημάτων του ιατρικού και νομικού κόσμου θα διαγράψει, οριοθετήσει και αναδείξει σε βάθος το σημερινό συνέδριο, το οποίο τιμούν με την παρουσία τους εξέχουσες προσωπικότητες από την Κύπρο και τον ελλαδικό χώρο, ευελπιστώντας ότι θα καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα ως προς την ετοιμότητα ή μη τελικά της κυπριακής κοινωνίας να προχωρήσει στις ανάλογες τομές. Της ετοιμότητας της κοινωνίας να θεσπίσει ένα υψηλής ποιότητας συνεκτικό νομοθετικό πλαίσιο, καθορίζοντας τις περιπτώσεις του επιτρεπτού της ευθανασίας και/ή νόμιμης υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, τις ακριβείς διαδικασίες λήψεως των σχετικών αποφάσεων και τα υποκείμενα τέτοιων αποφάσεων, τις αναγκαίες ασφαλιστικές δικλίδες προς προστασία των ευάλωτων προσώπων, ακόμα και μηχανισμούς ελέγχου της θετικής υποχρέωσης του κράτους να προστατεύει το δικαίωμα στη ζωή, όπως ακριβώς εύστοχα ο δικαστής του ΕΔΔΑ Lemmens, σαφώς είχε διαγράψει κατά την πρώτη συζήτηση σε αυτή την αίθουσα.
Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας και ξανά συγχαίρω όλες και όλους για τη διοργάνωση, παρουσία και συμμετοχή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Βέφα Αλεξιάδου: Πέθανε σε ηλικία 91 ετών η αγαπημένη μαγείρισσα
Συνάντηση Κορυφής Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας στη Λευκωσία - Αναλυτικά το πρόγραμμα
Η Κυπριακή Δημοκρατία θα φιλοξενήσει στις 27 Νοεμβρίου, την Τριμερή Συνάντηση Κορυφής Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας, με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, του Βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλλα Β’ και του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
