Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί «καθαρίζονται» πνευματικά και σωματικά. Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας για τους Χριστιανούς. Η νηστεία διαρκεί για 50 μέρες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.
Όσο αφορά την ονομασία «Καθαρά Δευτέρα», ονομάζεται έτσι γιατί ο κόσμος καλείται να αφήσει πίσω του όλες τις αμαρτωλές συνήθειες, συμπεριλαμβανομένων και των αρτύσιμων, δηλαδή των μη νηστίσιμων φαγητών, καθαρίζοντας με τον τρόπο αυτό την ψυχή και το σώμα. Την ημέρα αυτή, όλα τα φαγητά είναι «καθαρά». Γι’ αυτό και λέμε «θα κόψουμε τη μούττη της Σαρακοστής».
Ο εορτασμός της Καθαράς Δευτέρας στην ύπαιθρο είναι γνωστός και ως «Κούλουμα». Η ετυμολογία της λέξης έχει λατινική (κολούμνα = κολώνα ή κούμουλους = σωρός, κορυφή) ή αλβανική προέλευση (κόλουμ = καθαρός). Η ημέρα της Καθαράς Δευτέρας, γιορτάζεται έντονα σε όλη την Κύπρο, ενώ συνηθίζεται η εξόρμηση στους αγρούς και στα χωράφια, εφόσον ο καιρός το επιτρέπει.
Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα το οποίο περνά από γενιά σε γενιά είναι και αυτό του πετάγματος του χαρταετού.
Ο χαρταετός που πετάμε την Καθαρά Δευτέρα, σύμφωνα με αρχαίες θεωρίες υποδηλώνει την ανάταση, την κάθαρση της ψυχής μετά το διονυσιακό ξεφάντωμα της Αποκριάς.
Με άλλα λόγια το πέταγμα του χαρταετού συμβολίζει το ότι ο προορισμός του πνεύματος του ανθρώπου είναι στον ουρανό, δίπλα στον Δημιουργό του.
Το μενού της Καθαράς Δευτέρας περιλαμβάνει τη λαγάνα δηλαδή άζυμο ψωμί. Μάλιστα έχει χαρακτηριστικό πλατύ σχήμα για να ψήνεται εύκολα και παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα. Έχει το σχή¬μα της «κυρά-Σαρακοστής», που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.
Η «κυρά-Σαρακοστή» έχει τα χέρια της σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Το έθιμο με την «κυρά-Σαρακοστή» συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής.
Κάθε Σάββατο έκοβαν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο, όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.
Στο τραπέζι πρωταγωνιστεί επίσης και η ταχίνι, οι ελιές (μαύρες, πράσινες), ο χαλβάς, ο ταραμάς, η φασολάδα χωρίς λάδι, η παπατοσαλάτα, διάφορα σαλατικά, τα θαλασσινά όπως καλαμάρια, χταπόδια, σουπιές, όστρακα όπως μύδια, στρείδια αλλά και τα λαχανικά όλων των ειδών.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Απροειδοποίητη επίσκεψη πραγματοποίησε το βράδυ της Δευτέρας στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στέλνοντας το μήνυμα ότι η κυβέρνηση θα στηρίξει ακόμη περισσότερο τα Νοσοκομεία μας, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ.
