ΑΠΟΨΗ: Βουλευτικές εκλογές και τηλεοπτικές διαμάχες: Τι περιμένει ο πολίτης και τι - δεν - ακούει από τους πολιτικούς

Καθώς η Κύπρος οδεύει προς τις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2026, το πολιτικό θερμόμετρο ανεβαίνει — όχι όμως απαραίτητα επειδή αυξάνεται η ουσιαστική πολιτική συζήτηση. Οι πολίτες, που άλλοτε πλησίαζαν την κάλπη με ενδιαφέρον και προσμονή, σήμερα παρακολουθούν με αυξανόμενο σκεπτικισμό έναν δημόσιο διάλογο που περισσότερο θυμίζει τηλεοπτική αντιπαράθεση για εντυπώσεις, παρά ουσιαστικό διάλογο για τα προβλήματα της κοινωνίας.

Λιγότερο από έναν χρόνο πριν από τις βουλευτικές και η πολιτική σκηνή της Κύπρου κινείται ήδη σε προεκλογικούς ρυθμούς. Οι δηλώσεις πολλαπλασιάζονται, τα πάνελ γεμίζουν, τα κοινωνικά δίκτυα ενεργοποιούνται, και τα κόμματα απευθύνουν το γνώριμο κάλεσμα: «Η δύναμη είναι στα χέρια σας – ελάτε να ψηφίσετε.»

Όμως, αυτό που συναντούν δεν είναι κύματα ενθουσιασμού. Είναι μια σιωπηλή αλλά γενικευμένη απογοήτευση. Η καχυποψία, η απάθεια και η κούραση κυριαρχούν. Οι πολίτες, αντί να πλησιάζουν την πολιτική, φαίνεται να απομακρύνονται ακόμα περισσότερο από αυτήν. 

Ο διάλογος που δεν γίνεται – και οι απαντήσεις που δεν έρχονται

Όσο πλησιάζουν οι εκλογές, τόσο πιο «μακριά» νιώθει ο κόσμος από τα κόμματα και τα πρόσωπα που ζητούν την ψήφο του. Οι υποσχέσεις μοιάζουν επαναλήψεις, οι ομιλίες γεμάτες γενικότητες, και τα πραγματικά προβλήματα παραμένουν εκτός κάδρου.

Ο πολίτης δεν ακούει πώς θα μειωθεί το κόστος ζωής, τι θα γίνει με τη στεγαστική κρίση, πώς θα ενισχυθεί η δημόσια υγεία ή θα καταπολεμηθεί η ανεργία στους νέους. Δεν ακούει ουσιαστικό λόγο για την παιδεία, την αξιοκρατία ή τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Αντί αυτών, ακούει φωνές που διασταυρώνονται σε έντονες, αλλά άγονες, αντιπαραθέσεις.

Τι περιμένει ο πολίτης – και τι (δεν) ακούει

Ο μέσος ψηφοφόρος του 2026 δεν ζητά θαύματα. Ζητά απαντήσεις. Θέλει να ακούσει ξεκάθαρες θέσεις, πρακτικές προτάσεις, ρεαλιστικά σχέδια για την καθημερινότητά του. Τι θα γίνει με την υγεία, τα ενοίκια, τη δημόσια διοίκηση, το κυκλοφοριακό, την εκπαίδευση; Ποιες είναι οι θέσεις των κομμάτων πέρα από τις γενικές διακηρύξεις περί «αλλαγής» ή «ευθύνης»; Πώς αντιλαμβάνεται κάθε υποψήφιος τη σχέση του με τον πολίτη, όχι μόνο ως ψήφο αλλά ως συνομιλητή;

Κι όμως, σε μεγάλο βαθμό, αυτές οι φωνές χάνονται μέσα στον θόρυβο. Ο πολιτικός λόγος, αντί να εξελίσσεται, επαναλαμβάνει τα ίδια μοτίβα παλαιότερων εκλογικών περιόδων: γενικόλογες εξαγγελίες, στοχευμένες επιθέσεις, παρωχημένη επικοινωνιακή τακτική. Κι όλα αυτά, την ώρα που η κοινωνία αλλάζει και αναζητά νέα πρόσωπα, νέες ιδέες, μια άλλη κουλτούρα διαλόγου.

Από τον πολιτικό διάλογο στο τηλεοπτικό λαϊκό δικαστήριο

Η κεντρική πολιτική σκηνή μοιάζει πλέον περισσότερο με ριάλιτι αντιπαράθεσης, παρά με χώρο ανταλλαγής ιδεών. Τα τηλεοπτικά πάνελ μετατρέπονται σε λαϊκά δικαστήρια, όπου οι πολιτικοί διαγωνίζονται όχι για το ποιος έχει την καλύτερη πρόταση, αλλά για το ποιος θα επικρατήσει λεκτικά. Οι φωνές υψώνονται, οι προσωπικές επιθέσεις πληθαίνουν και ο πολιτικός λόγος εκφυλίζεται σε θέατρο εντυπώσεων.

Ο πολίτης, ωστόσο, δεν είναι θεατής χωρίς κριτική σκέψη. Νιώθει ότι ο διάλογος δεν τον αφορά, ότι η δική του καθημερινότητα απουσιάζει από τη δημόσια ατζέντα. Και η σιωπή του δεν είναι αδιαφορία. Είναι στάση.

Η αποχή ως αντίδραση – κι όχι ως ευκολία

Η συνεχώς αυξανόμενη αποχή δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται επιφανειακά ως ένδειξη τεμπελιάς ή «ανευθυνότητας». Είναι πολιτική πράξη. Είναι μια μορφή άρνησης συμμετοχής σε μια διαδικασία που, στα μάτια πολλών, έχει χάσει το νόημά της.

Ιδίως οι νέοι νιώθουν ότι δεν εκπροσωπούνται. Βλέπουν τα ίδια πρόσωπα, τις ίδιες μεθόδους, τα ίδια επιχειρήματα. Δεν εντοπίζουν κάτι που να τους εμπνέει ή να τους αγγίζει. Και αντί να τους αφουγκραστούμε, συχνά τους επιπλήττουμε επειδή «δεν συμμετέχουν». Η σιωπή τους, όμως, είναι ηχηρή: «Δεν μας μιλάτε, άρα δεν σας ακούμε.»

Τι μπορεί να αλλάξει;

Το ερώτημα δεν είναι «πώς θα πείσουμε τους πολίτες να ψηφίσουν». Το ερώτημα είναι: πώς θα κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη τους;

Η απάντηση δεν βρίσκεται σε επικοινωνιακά τρικ ή συγκινητικά σποτ. Βρίσκεται στην επιστροφή στην ουσία. Στην πολιτική που έχει περιεχόμενο. Στον λόγο που σέβεται τη νοημοσύνη του πολίτη. Στην απάντηση, και όχι στον αντιπερισπασμό. Στην προγραμματική πρόταση, και όχι στην τηλεοπτική ατάκα.

Ο πολιτικός λόγος πρέπει να απομακρυνθεί από το θεαθήναι και να πλησιάσει την πραγματικότητα. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε πράγματι η αποχή θα συνεχίσει να μεγαλώνει — και ίσως, τελικά, να έχει και δίκιο.

Κάθε σιωπή είναι ένα μήνυμα – θα το ακούσει κανείς;

Ο Μάιος του 2026 δεν χρειάζεται να είναι άλλη μία εκλογική αναμέτρηση χαμηλών προσδοκιών. Μπορεί να είναι η αρχή για έναν άλλο τρόπο συζήτησης, για μια πιο ώριμη δημοκρατική κουλτούρα. Αλλά αυτό δεν θα συμβεί όσο η πολιτική παραμένει μονόλογος και η κοινωνία απλός αποδέκτης.

Οι πολίτες δεν ζητούν το τέλειο. Ζητούν το ειλικρινές, το κατανοητό, το εφαρμόσιμο. Ζητούν πολιτικούς που ακούν, σκέφτονται και απαντούν. Αντί για σιωπές στην κάλπη, ας δοκιμάσουμε πρώτα να ακούσουμε τις σιωπές της κοινωνίας.

Οι βουλευτικές εκλογές του 2026 θα μπορούσαν να είναι μια ευκαιρία για αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο η πολιτική συνομιλεί με την κοινωνία. Αρκεί οι υποψήφιοι να σταματήσουν να μιλούν ο ένας στον άλλον και να αρχίσουν να μιλούν στον πολίτη. Να ακούν περισσότερο. Να εξηγούν, να προτείνουν, να τοποθετούνται με σαφήνεια και ειλικρίνεια.

Η αξιοπιστία του πολιτικού λόγου δεν αποκαθίσταται με σλόγκαν, αλλά με πράξεις και συνέπεια. Ο σεβασμός στη νοημοσύνη του πολίτη δεν αποδεικνύεται με συνθήματα, αλλά με περιεχόμενο. Αν ο πολιτικός διάλογος συνεχίσει να μοιάζει με καυγά σε πάνελ και οι εκλογές παραμείνουν διαδικασία ανακύκλωσης προσώπων χωρίς νέες ιδέες, τότε οι κάλπες θα γεμίζουν σιωπές — όχι φωνές συμμετοχής.

Η αποχή δεν είναι το πρόβλημα. Είναι το σύμπτωμα ενός βαθύτερου ελλείμματος. Και μόνο αν το πολιτικό σύστημα τολμήσει να το αναγνωρίσει, υπάρχει ελπίδα να ξαναχτίσει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες.