Από την ελπίδα στη δυσπιστία
Το ΑΛΜΑ είχε παρουσιαστεί ως ένα κίνημα αλλαγής και θεσμικής αναγέννησης, ικανό να συγκεντρώσει την απογοήτευση πολιτών απέναντι στα παραδοσιακά κόμματα. Ωστόσο, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι η εσωτερική συνοχή του εγχειρήματος δοκιμάζεται πριν καν προλάβει να οργανωθεί πλήρως.
Πρώτος άνοιξε τον κύκλο των αποχωρήσεων ο Ανδρέας Χασαπόπουλος, πρώην Διευθυντής της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και στενός συνεργάτης του Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Σε συνέντευξή του στο podcast Tsouroullis Uncensored, ο κ. Χασαπόπουλος προχώρησε σε σοβαρές καταγγελίες, κάνοντας λόγο για «κρυφή χρηματοδότηση» του κινήματος, αλλά και για προσωπικές επιλογές του κ. Μιχαηλίδη που, όπως είπε, «έθεταν υπό αμφισβήτηση το ηθικό πλεονέκτημα» του ΑΛΜΑ.
Τη σκυτάλη πήρε ο Αβραάμ Θεμιστοκλέους, ένα από τα πρόσωπα που είχαν πρωταγωνιστήσει στην επίσημη παρουσίαση του κινήματος. Με βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα, ανακοίνωσε την αποχώρησή του, καταγγέλλοντας ότι το ΑΛΜΑ «δεν λειτουργεί δημοκρατικά» και ότι οι αποφάσεις λαμβάνονταν πίσω από κλειστές πόρτες. Έκανε επίσης λόγο για έλλειψη χώρου έκφρασης στους νέους και για «κατευθυνόμενες αποφάσεις» από συγκεκριμένους κύκλους γύρω από τον επικεφαλής.
Η τρίτη και πιο πρόσφατη αποχώρηση ήταν εκείνη του Ανδρέα Σεραφείμ, ενός από τα 33 ιδρυτικά μέλη που υπέγραψαν την προκήρυξη του κινήματος. Ο κ. Σεραφείμ, μέσα από διαδοχικές αναρτήσεις του στην πλατφόρμα Χ, περιέγραψε μια σταδιακή αποστασιοποίηση, τονίζοντας ότι «ουσιαστική επικοινωνία δεν υπήρξε ποτέ» και ότι από τη μέρα που υπέγραψε το κείμενο συμπόρευσης «κανείς δεν επικοινώνησε μαζί του». Όπως ανέφερε, τα αιτήματα για ενημέρωση σχετικά με το καταστατικό και τις διαδικασίες εγκρίσεων έμειναν αναπάντητα, με την απάντηση να περιορίζεται στο ότι «θα συζητηθεί στο συνέδριο του Νοεμβρίου».
Η σκιά της «απουσίας διαφάνειας»
Κοινός παρονομαστής των αποχωρήσεων φαίνεται να είναι η αίσθηση απουσίας διαφάνειας και εσωτερικής δημοκρατίας. Οι καταγγελίες περί «κλειστών κύκλων», έλλειψης ουσιαστικής συμμετοχής και ελέγχου των διαδικασιών, πλήττουν την εικόνα ενός κινήματος που οικοδομήθηκε γύρω από την έννοια της θεσμικής καθαρότητας και της ανεξαρτησίας.
Αν και ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης δεν έχει απαντήσει προσωπικά σε όλες τις αιχμές, κύκλοι του κινήματος κάνουν λόγο για «παιδικές ασθένειες» ενός νέου πολιτικού φορέα, τονίζοντας ότι «η πορεία προς τη συγκρότηση ενός σοβαρού κινήματος δεν μπορεί να είναι ανέφελη». Παράλληλα, σημειώνουν ότι οι αποχωρήσεις δεν ακυρώνουν το όραμα, αλλά αναδεικνύουν την ανάγκη για πιο οργανωμένη και συλλογική λειτουργία.
Η αντεπίθεση με θεσμικές μεταρρυθμίσεις
Μέσα σε αυτό το κλίμα, το ΑΛΜΑ επιχειρεί επικοινωνιακή και πολιτική αντεπίθεση, παρουσιάζοντας μια ολοκληρωμένη δέσμη θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Με μια εκτενή ανακοίνωση, το κίνημα μίλησε για «ριζική αναθέσμιση της χώρας» και για ειρηνική επανάσταση στους βασικούς πυλώνες του κράτους: την εκτελεστική, τη νομοθετική, τη δικαστική εξουσία και τους ανεξάρτητους θεσμούς.
Η πρόταση περιλαμβάνει καινοτόμες εισηγήσεις, όπως:
Θεσμοθέτηση μηχανισμού αυξημένης πολιτικής λογοδοσίας και δυνατότητας παύσης του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Αλλαγή του τρόπου διορισμού δικαστών και ανεξάρτητων αξιωματούχων μέσω Γνωμοδοτικού Συμβουλίου και έγκρισης από τη Βουλή.
Δημόσιες ακροάσεις για υποψηφίους Υπουργούς και θέσπιση «Συμβολαίων Διακυβέρνησης» με δείκτες απόδοσης.
Διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα και δημιουργία Γενικού Δημόσιου Κατήγορου.
Αναμόρφωση της Δημόσιας Υπηρεσίας και ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
Ο ίδιος ο κ. Μιχαηλίδης υποστηρίζει ότι οι προτάσεις αυτές «δεν είναι θεωρητικές εξαγγελίες, αλλά πρακτικά βήματα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς». Επιδιώκει, όπως αναφέρει, «μια νέα θεσμική αρχιτεκτονική για μια Κύπρο που θα εμπνέει υπερηφάνεια».
Ρήγματα και ανθεκτικότητα
Παρά τις μεταρρυθμιστικές εξαγγελίες, το πολιτικό πλήγμα από τις αλλεπάλληλες αποχωρήσεις είναι υπαρκτό. Η δημόσια εικόνα του κινήματος δέχεται πιέσεις, ιδιαίτερα τη στιγμή που ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης προσπαθεί να παρουσιαστεί ως σύμβολο θεσμικής αξιοπιστίας και ανεξαρτησίας από κομματικά συμφέροντα.
Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η εσωτερική συνοχή θα αποτελέσει το μεγαλύτερο στοίχημα του ΑΛΜΑ τους επόμενους μήνες. Το αν θα καταφέρει να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία επανασυσπείρωσης θα καθορίσει και τη μακροημέρευσή του στον πολιτικό χάρτη.
Ένα κίνημα σε σταυροδρόμι
Το ΑΛΜΑ βρίσκεται, πλέον, σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Από τη μια, επιδιώκει να διαμορφώσει μια πλατφόρμα ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων και να κεφαλαιοποιήσει την εικόνα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη ως αυστηρού ελεγκτή της εξουσίας. Από την άλλη, πρέπει να αποδείξει στην πράξη ότι οι αρχές της διαφάνειας, της συμμετοχής και της αξιοκρατίας δεν μένουν στα χαρτιά.
Όπως παραδέχονται στελέχη του ίδιου του κινήματος, «η πολιτική αξιοπιστία δεν χτίζεται με διακηρύξεις, αλλά με συνέπεια και συμπεριφορές». Το αν το ΑΛΜΑ θα κάνει τελικά άλμα προς τα εμπρός ή βήμα προς τα πίσω, θα το δείξει ο χρόνος και, κυρίως, η αντίδραση της κοινωνίας.
