Το ζήτημα με την επαναπροώθηση των φερόμενων ως τρομοκρατών, σε σχέση με τις υποθέσεις που απεκάλυψε ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, φαίνεται να μην είναι τόσο απλό, καθώς οι όποιες επαναπροωθήσεις βρίσκουν «τοίχο» σε συγκεκριμένα θεσμικά πλαίσια και συμβάσεις που διέπουν την διαχείριση του ζητήματος. Κάτι το οποίο αναδεικνύει και την διαχρονική έλλειψη αντανακλαστικών αντίδρασης από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, αφήνοντας το πρόβλημα να 'χρονίζει'.
Του Γιώργου Τάττη
Είναι γνωστό ότι η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση στην Κύπρο, δεν αφορά μόνο το θεσμικό πλαίσιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά διαμεσολαβείται και από ευρωπαϊκές νομικές συμβάσεις.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την «Αρχή της μη επαναπροώθησης» (non-refoulement), ο οποιοσδήποτε προέρχεται από χώρα μη ασφαλή, που υπάρχει δηλαδή αδιάκριτη χρήση βίας που στοχεύει τον οποιονδήποτε, δεν μπορεί να σταλεί πίσω, καθώς βρίσκεται σε κίνδυνο η ζωή του. Εντούτοις, εξαιρείται της αρχής της μη επαναπροώθησης, όποιος θεωρείται πραγματικός κίνδυνος για την ασφάλεια της χώρας που τον φιλοξενεί («θεωρείται επικίνδυνος εις την ασφάλεια της χώρας … έχων τελεσιδίκων καταδικασθή δι’ ιδιαιτέρως σοβαρόν αδίκημα, αποτελεί κίνδυνον δια τη χώραν»).
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Πώς μέλη του ISIS εισέρχονταν στην Κύπρο με… γνήσια διαβατήρια -ΕΓΓΡΑΦΟ
Στην Ελληνική Δημοκρατία, το ζήτημα εν μέρει διευθετείται, στη βάση του πρωτοκόλλου επανεισδοχής και την κοινή δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας, όπου η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα να στείλει πίσω στην Τουρκία σχετικές υποθέσεις αιτούντων ασύλου. Σημειώνεται εδώ ότι συμφωνήθηκε να δοθεί ένα μεγάλο ποσό στην Τουρκία, το οποίο την υποχρεώνει μεταξύ άλλων, να εφαρμόζει τις διμερείς συμφωνίες για τις επιστροφές προσφύγων. Όμως, εάν η Τουρκία δεν τους δεχθεί λόγω του ότι είναι τρομοκράτες, τότε θα τους ασκηθεί ποινική δίωξη και θα φυλακιστούν στην Ε.Ε., κατόπιν ειδικών διευθετήσεων.
Υπενθυμίζεται πώς ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, σε επεξηγηματική δήλωσή του για τους λόγους μη απέλασης των τρομοκρατών που βρίσκονται στη Μενόγεια, είπε ότι «αυτό το χρονικό διάστημα και λόγω κορωνοϊού δεν έχουμε τη δυνατότητα για τον επαναπατρισμό τους. Η διαδικασία ακολουθείται κανονικότατα, δηλαδή τα θέματα του ενδεχομένου εξέτασης για να γίνουν όλες οι διαδικασίες απέλασης. Μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν θα προχωρήσουμε, ευελπιστώντας βεβαίως ότι θα υπάρξει και η ανάλογη αποδοχή από τις χώρες επαναπατρισμού τους».
Στην Κύπρο, όμως, τόσο μία επιστροφή στη Συρία (στην περίπτωση που ο τρομοκράτης είναι από τη Συρία) όσο και στη Τουρκία καθίσταται για την ώρα αδύνατη, αφού η Συρία δεν είναι «ασφαλής χώρα» και η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Σε επικοινωνία μας με τον Εκπρόσωπο Τύπου του Υπουργείο Εσωτερικών Λοϊζο Μιχαήλ, μας αναφέρθηκε ότι «οι αναφορές για πιθανούς τρομοκράτες δεν σημαίνουν ότι είναι όλοι από τη Συρία». Για τις προαναφερθέν όμως δυσκολίες, μας είπε ότι γι’ αυτό τον λόγο «το Υπουργείο αυτή τη στιγμή προσανατολίζεται κυρίως προς μια πολιτική επαναπροώθησης που αφορά τους οικονομικούς μετανάστες».
Όμως, γίνεται παράλληλα προσπάθεια να λυθεί και το ζήτημα που αφορά τους φερόμενους ως τρομοκράτες, καθώς το Υπουργείο έχει ήδη ζητήσει από την Ε.Ε να δημιουργηθεί μία κεντρική πολιτική, που προϋποθέτει έναν κεντρικό μηχανισμό επιστροφών ως Ε.Ε και όχι ως Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό φυσικά θα συμβαίνει μόνο στις περιπτώσεις που η χώρα από την οποία εισήλθαν στα εδάφη της Κύπρου, είναι η Τουρκία (περίπου το 90% των περιπτώσεων), όπου και παρουσιάζεται το πρόβλημα της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα ερωτήματα περί αργοπορίας φυσικά παραμένουν, καθώς αυτά τα ζητήματα δεν προκύπτουν τώρα, ιδίως όταν η Κύπρος έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά αιτούντων ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της.
Τέλος, σε ερώτησή μας για την δημιουργία της λίστας με τις ασφαλείς χώρες, η οποία ανακοινώθηκε πριν μερικούς μήνες, μας επισήμανε ότι έχει ήδη αναρτηθεί με σχετικό διάταγμα (8 Μαίου 2020) και έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημειώνουμε εδώ πώς, όπως μας επιβεβαίωσε και ο κ. Μιχαήλ, αυτή η λίστα έχει ήδη καθυστερήσει αρκετό καιρό (σ.σ. στην Ελλάδα έχει εκδοθεί στις 31/12/2019) και ευνοεί την ταχύρρυθμη εξέταση των αιτήσεων.
Η λίστα της Κυπριακής Δημοκρατίας:
Η λίστα της Ελληνικής Δημοκρατίας:
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Δεν κάνουν πίσω οι γιατροί: Πώς απαντούν στο ενδεχόμενο για επ’ αόριστον απεργία - Δείτε βίντεο
• Ανάλυση: Οι επιπτώσεις των αλυσιδωτών απεργιών στην κυπριακή οικονομία – Οικονομολόγος στο «Τ»
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις