Στο πλαίσιο της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα που έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21.01.2020 και βάσει του οποίου έχουν τεθεί ενεργειακοί και κλιματικοί στόχοι ως το 2030, τα φωτοβολταϊκά πάρκα έχουν αναδειχθεί σε μια από τις βασικές τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Κύπρο και ξεκίνησαν να προσελκύουν επενδύσεις από θεσμικούς επενδυτές και πολυεθνικές εταιρείες που ασχολούνται με ΑΠΕ.
Σταδιακά αναμένεται ότι οι εισροές από φωτοβολταϊκά συστήματα θα αυξηθούν συνολικά σε 750 MW ως το 2030 σε σύγκριση με τον στόχο του 2020 ο οποίος ήταν 288 MW. Συνομιλήσαμε με την Αντωνία Μιχαηλίδη, δικηγόρο στο τμήμα ΑΠΕ της HARRIS KYRIAKIDES, αναφορικά με τα νομικά ζητήματα που προκύπτουν από συμφωνίες ανέγερσης, λειτουργίας και συντήρησης φωτοβολταϊκών πάρκων στην Κύπρο.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
1. Ποιοι είναι οι στόχοι της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφορικά με τη χρήση ΑΠΕ;
Σύμφωνα με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου, η παραγωγή από ΑΠΕ εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέρχεται σήμερα περίπου σε 157,5 μεγαβάτ (MW) από αιολική ενέργεια, 125 MW από ηλιακή ενέργεια και 12,8 MW από βιομάζα. Σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως το 2030 η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να αυξήσει τη συνολική της κατανάλωση ενέργειας από ΑΠΕ σε 23%.
2. Ποιο είναι το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο στην Κύπρο για την ανέγερση και λειτουργία φωτοβολταϊκών πάρκων;
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο σχετική είναι η Οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Στην Κύπρο υιοθετήθηκε ο περί της Προώθησης και Ενθάρρυνσης της Χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Νόμος του 2013 (Ν. 112(I)/2013), ο οποίος αποτελεί το κύριο νομοθετικό πλαίσιο για την παραγωγή πράσινης ενέργειας μέχρι σήμερα. Σχετικός είναι και ο περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμος του 2021 (Ν. 130(I)/2021). Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει άλλο νομοθετικό πλαίσιο που να αφορά συγκεκριμένα την ηλιακή ενέργεια ή την κατασκευή και λειτουργία φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και η πλήρης εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας με την προαναφερόμενη ευρωπαϊκή οδηγία αναμένεται να επιτευχθεί με την υιοθέτηση τριών νέων νομοσχεδίων που εγκρίθηκαν στις 26/01/2022 από το Υπουργικό Συμβούλιο και αναμένεται να ψηφισθούν από την Βουλή των Αντιπροσώπων. Τα νομοσχέδια ενθαρρύνουν τη χρήση ΑΠΕ και τη μείωση των εκπομπών των ορυκτών καυσίμων και διέπουν την ίδρυση και λειτουργία του Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμησης Ενέργειας. Μέσω των νομοσχεδίων αυτών απλοποιείται η διαδικασία επένδυσης σε ΑΠΕ, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό τους επενδυτές και εισάγεται μία νέα μεθοδολογία υπολογισμού του τέλους κατανάλωσης από ΑΠΕ και πιο αποτελεσματικές διαδικασίες αδειοδότησης.
3. Ποιες είναι οι βασικές συμφωνίες που συνάπτονται για την ανέγερση φωτοβολταϊκού πάρκου και ποια θέματα ρυθμίζει η κάθε μια;
Μια επένδυση σε φωτοβολταϊκό πάρκο ξεκινά με τον προσδιορισμό του τεμαχίου γης που θα χρησιμοποιηθεί, το οποίο καθορίζει και το μέγεθος MW που θα παράγει η επένδυση. Βεβαίως, η αύξηση των MW συνεπάγεται και μεγαλύτερο επενδυτικό κόστος αλλά και αντίστοιχη απόδοση. Σημειώνεται ότι υπάρχουν περιορισμοί που πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν τα μέρη επιλέγουν την γη στην οποία θα εγκατασταθούν τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Για παράδειγμα, φωτοβολταϊκά πάρκα δεν μπορούν να κατασκευαστούν κοντά σε αυτοκινητόδρομους ή σε έδαφος που έχει νερό ή αν απουσιάζει πρόσβαση με εγγεγραμμένο δρόμο και η σχετική πολεοδομική πολιτική είναι πολύ σημαντική, διαφορετικά ενδέχεται να προκύψει ζήτημα αδειοδότησης στην πορεία της επένδυσης. Με την εξεύρεση κατάλληλης γης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, υπογράφεται μια συμφωνία μακρόχρονης ενοικίασης ή, σπανιότερα, αγοράς. Στη συνέχεια και ανάλογα με τις οικονομικές, τεχνικές και κατασκευαστικές δυνατότητες κάθε επένδυσης, υπογράφονται συμφωνίες μελέτης, ανάθεσης και κατασκευής (EPC Contract), συμφωνίες λειτουργίας και συντήρησης (Ο&Μ Contract) και συμφωνία πώλησης ηλεκτρισμού (PPA Contract). Ταυτόχρονα, θα πρέπει να υπάρξουν συμφωνίες χρηματοδότησης του έργου, είτε με θεσμικούς επενδυτές είτε με τραπεζικά ιδρύματα. Τέλος, υπάρχει η διαδικασία αδειοδότησης, που περιλαμβάνει σειρά ενεργειών και εγκρίσεων, όπως π.χ. εκτίμηση κόστους σύνδεσης στο δίκτυο της ΑΗΚ, άδεια εξαίρεσης/εγκατάστασης από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου και πολεοδομική και οικοδομική άδεια.
4. Ποιες αλλαγές πρέπει να επέλθουν στο νομοθετικό πλαίσιο κατά την άποψή σας;
Για μια χώρα όπως η Κύπρος, με σχετικά μικρό ηλεκτρικό σύστημα με μεγάλα έξοδα λειτουργίας, η μετάβαση προς την πράσινη ενέργεια θα έπρεπε να είχε γίνει σχετικά εύκολα εδώ και δεκαετίες. Χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες αλλά έχουν το ευεργέτημα της ηλιοφάνειας για μεγάλα χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια του έτους έχουν καταφέρει να αυξήσουν σημαντικά τις ΑΠΕ και συνεπώς δεν είναι μια πρόκληση που δεν είναι εφικτή για την Κύπρο. Στην Κύπρο υπάρχουν προβλήματα καθυστέρησης στην προώθηση ρυθμιστικού πλαισίου και στην αδειοδότηση, τα οποία είναι συνήθη χαρακτηριστικά του δημόσιου τομέα και πρέπει άμεσα να επιλυθούν. Αν αυτό επιτευχθεί μέσω των νομοσχεδίων που εκκρεμούν, τότε οι προοπτικές για μία σημαντική πρόοδο στον τομέα της πράσινης ενέργειας στην Κύπρο είναι ευοίωνες.
*Της Αντωνίας Μιχαηλίδη, Associate, Harris Kyriakides. Η Αντωνία Μιχαηλίδη είναι Junior Associate του Εμπορικού Τμήματος της Harris Kyriakides.
Ειδήσεις σήμερα:
Βουλή: Ζητά συγκεκριμένες ενέργειες από Κυβέρνηση και ΕΕ για το μεταναστευτικό
Συγκεκριμένες ενέργειες για το μεταναστευτικό ζητά από την Κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή 'Ενωση η Ολομέλεια της Βουλής που συζήτησε την Πέμπτη το θέμα και ενέκρινε ψήφισμα με 16 ψήφους υπέρ και 10 εναντίον. Το ψήφισμα κατατέθηκε από τον ΔΗΣΥ.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
