Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Καταγγελίες που προέρχονται τόσο από τον εργασιακό χώρο όσο και εκτός.
Τι ισχύει όμως στην περίπτωση που ένα πρόσωπο, είναι θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο. Υπάρχει κώδικας σεξουαλικής παρενόχλησης στην Κύπρο και αν ναι είναι υποχρεωτικός σε όλες τις επιχειρήσεις; Πως γίνεται η καταγγελία και τι γίνεται στην περίπτωση που ο θυτης είναι ο ίδιος ο εργοδότης η Διευθυντής;
Υποχρέωση του εργοδότη ο Κώδικας Σεξουαλικής Παρενόχλησης
Μιλώντας στο ThemaOnline η Επίτροπος Νομοθεσίας και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Εργασία και στην Εκπαίδευση , Λουίζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου, ανέφερε ότι :
«Εκ του νόμου ο κώδικας σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας είναι μια από τις υποχρεώσεις των εργοδοτών που πηγάζουν από τον νόμο και ειδικότερα από το άρθρο 12 του Περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμος του 2002. Είναι μια από τις δράσεις που πρέπει να λάβει ο εργοδότης για την πρόληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης αλλά και την ενημέρωση των εργαζομένων. Άρα εκτός από την εκπόνηση του κώδικα , ο εργοδότης , πρέπει να ενημερώσει σχετικά και τους εργαζόμενους του για την ύπαρξη του, να κυκλοφορήσει τον κώδικα για να έχουν υπόψη οι εργαζόμενοι το πως πρέπει να ενεργήσουν όταν υπάρχει κάποιου είδους συμπεριφορά η οποία προστατεύεται και προβλέπεται στο συγκεκριμένο κώδικα».
Εν συνεχεία η Επίτροπος εξηγεί :
«Ο κώδικας είναι επεξηγηματικός των προνοιών του νόμου που υπερισχύουν. Να τονίσουμε ότι ο κώδικας εγκρίθηκε και από το Υπουργικό Συμβούλιο. Η Επιτροπή ισότητας για να ξεκαθαρίσει οποιεσδήποτε γκρίζες ζώνες υπάρχουν ή να τον κάνει πιο κατανοητό, για εργοδότες και εργοδοτούμενους έχει εκπονήσει οδηγό, τον οποίο κυκλοφορήσαμε πρόσφατα και τον έχουμε στην ιστοσελίδα της Επιτροπής μας, ο οποίος είναι άκρως επεξηγηματικός, με παραδείγματα με το τι είναι σεξουαλική παρενόχληση, πως μπορείς να την αποτρέψεις, πώς μπορείς να την καταγγείλεις που πρέπει να πας για να καταγγείλεις αυτό το περιστατικό, πώς θα γίνει η διερεύνηση και οδηγίες προς τους εργοδότες για τον τρόπο που πρέπει να τυγχάνει χειρισμού ένα τέτοιο θέμα. Για παράδειγμα, οι εργοδότες πρέπει να έχουν μια Επιτροπή ισότητας ή ένα άτομο το οποίο να είναι ο αρμόδιος λειτουργός ισότητας, ο οποίος θα χειρίζεται με πλήρη εχεμύθεια οποιαδήποτε καταγγελία ή περιστατικό περιέλθει στην αντίληψη του και υπάρχουν και οι τρόποι χειρισμού των καταγγελιών που είναι η συνοπτική διαδικασία, η επίσημη καταγγελία που υποβάλλεται είτε στην επιτροπή ισότητας των φύλων ή στο τμήμα εργασίας όπου γίνεται η διερεύνηση από τους Αρχιεπιθεωριτές ή στην Επίτροπο Διοίκησης ή για πιο σοβαρά περιστατικά στην Αστυνομία».
«Η Κυπριακή Δημοκρατία κρίθηκε συνυπεύθυνη και πλήρωσε αποζημίωση σε θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης σε κυβερνητικό τμήμα»
Σύμφωνα με την Επίτροπο Νομοθεσίας, πριν το 2019 όπου έγινε και η υιοθέτηση του κώδικα, η Κυπριακή Δημοκρατία, μετά από καταγγελία εργαζομένου σε κυβερνητικό τμήμα , κρίθηκε από το δικαστήριο συνυπεύθυνη για την παρενόχληση, με αποτέλεσμα να πληρώσει αποζημιώσεις στο θύμα.
«Η σημαντικότητα του κώδικα , φαίνεται από τις ίδιες τις πρόνοιες του νόμου αυτού καθεαυτου, όπου ο νόμος θεωρεί τον εργοδότη συνυπεύθυνο για μια πράξη σεξουαλικής παρενόχλησης , όταν γίνεται στον χώρο εργασίας μεταξύ ατόμων του προσωπικού, στην περίπτωση που το δικαστήριο εξετάσει και βρει ότι δεν υπήρχε κώδικάς εντός της συγκεκριμένης επιχείρησης. Υπήρχε περιστατικό στην Πάφο πριν το 2019 που υιοθετήθηκε ο κώδικας , με απόφαση του δικαστηρίου εργατικών διαφορών όπου η παρενόχληση έγινε σε κυβερνητικό τμήμα. Τότε η Κυπριακή Δημοκρατία κρίθηκε συνυπεύθυνη με το άτομο που έκανε την παρενόχληση. Δηλαδή το θύμα κίνησε την αγωγή εναντίον αυτού που έκανε την παρενόχληση και όταν επιδίκασε το δικαστήριο αποζημιώσεις επιδίκασε αποζημιώσεις και της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας, να πληρώσει το θύμα και ο λόγος ήταν ότι κρίθηκε η Δημοκρατία συνυπεύθυνη για την παρενόχληση λόγω του ότι δεν υπήρχε κώδικας όπως προβλέπει ο νόμος.
Επομένως το ζήτημα αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα για τους εργοδότες , μεγάλων ή μικρών επιχειρήσεων, δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα. Ο κώδικας , είναι μια απλή διαδικασία την οποία μπορεί να υιοθετήσει μια επιχείρηση. Μπορεί να τον κατεβάσει από το διαδίκτυο, μπορεί επίσης να πάρει τον κώδικα που υιοθετήσει η ΟΕΒ η ΠΕΟ και η ΣΕΚ και αφορά μέλη συντεχνιών αυτών. Υιοθέτηση σημαίνει να τον αναπροσαρμόσει στα δικά της δεδομένα η κάθε επιχείρηση και να τον κυκλοφορήσει στους υπαλλήλους όπως και να κάνει μια ενημερωτική εκπαίδευση περί τινός πρόκειται ο κώδικας αυτός»
Αν ο εργοδότης δεν έχει κώδικα τότε κρίνεται συνυπεύθυνος
«Άρα από τη στιγμή που ο εργοδότης δεν έχει κώδικα μπορεί να κριθεί συνυπεύθυνος σε περίπτωση σεξουαλικής παρενόχλησης. Η Επιτροπή μας είναι στην διάθεση κάθε εργοδότη να τον βοηθήσουμε στην εκπόνηση κώδικα και επιπρόσθετα η Επιτροπή στην οποία είμαι Πρόεδρος έχει τώρα μια επιπρόσθετή αρμοδιότητα να βοηθήσει εργοδότες να εκπονήσουν κώδικα αλλά και να διερευνήσει κατά πόσο τέτοιος κώδικας έχε υιοθετηθεί» καταλήγει η κ. Λουίζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου.
Από τη μάχη του 2004 από την ΟΕΒ μέχρι και το 2021 στην τροποποίηση νομοθεσίας
Η Λένα Παναγιώτου Διευθύντρια, Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων & Κοινωνικής Πολιτικής , ΟΕΒ , μίλησε στο ThemaOnline, αναφερόμενη στον αγώνα της ΟΕΒ από το 2004 για την δημιουργία κώδικα σεξουαλικής παρενόχλησης.
«Η πρώτη Οργάνωση που έκδωσε τον κώδικα ήταν η ΟΕΒ το 2004. Με δικές μας ενέργειες προστέθηκε στο νόμο, που αφορά την ισότητα των φύλων , ότι η υιοθέτηση τέτοιου κώδικα αποτελεί υπεράσπιση για το εργοδότη και έκτοτε έχουμε κάνει πάρα πολλές εκστρατείες-προσπάθειες, έχουμε εντάξει την εισαγωγή του κώδικα σε ένα μεγάλο συγχρηματοδοτούμενο έργο από ΕΕ που αφορά την διασφάλιση υγειών εργασιακών σχέσεων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις , που εφαρμόζουμε από το 2014. Μόνο σε εκείνο το έργο έχουμε πέρα των 150 επιχειρήσεων που έχουν υιοθετήσει των κώδικα.
Από εκεί και πέρα, εκτός από το έργο , έχουμε πολλές επιχειρήσεις που εργοδοτούν πολύ κόσμο που έχουν υιοθετήσει τον κώδικα, καθώς είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε συνυπογράψει μαζί με την ΣΕΚ και την ΠΕΟ , με πρωτοβουλία των συντεχνιών, κώδικα τον οποίο έχουμε υιοθετήσει σε όλες τις συλλογικές συμβάσεις που έχουν ανανεωθεί από το 2019. Ειδικά με κλαδικές συμβάσεις.
Πλέον με την τροποποίηση την νομοθεσίας μας, ο κώδικας είναι υποχρεωτικός. Ξεκινήσαμε 2004, και το 2021 έγινε η τροποποίηση που καθιστά υποχρεωτικό των κώδικα» τονίζει η κ.Παναγιώτου.
Σε ερώτηση εάν υπάρχει έλεγχος των επιχειρήσεων για τήρησει ή υιοθέτηση του κώδικα η κ.Παναγιώτου πρόσθεσε ότι:
«Υπάρχει η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης στο Υπ.Εργασίας που επιθεωρεί για την εφαρμογή 29 νομοθεσιών ανάμεσα τους και οι νομοθεσίες για την ίση μεταχείριση. Υπάρχουν μηχανισμοί μέσω των οποίων μπορεί να γίνουν επιθεωρήσεις στις εταιρείες για να δουν εάν εφαρμόζουν τις υποχρεώσεις του που προκύπτουν από τις σχετικές νομοθεσίες. Η οποία Υπηρεσία λειτουργεί και αυτεπάγγελτα ή και μετά από καταγγελίες».
Υποχρεωτικός ο κώδικας
Μετά και την τροποποίηση του νόμου το 2021 και την έγκριση του από το Υπουργικό Συμβούλιο, όλοι οι εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα οφείλουν να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν τον Κώδικα κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας. Σε διαφορετική περίπτωση οι εργοδότες μπορούν να κριθούν συνυπεύθυνοι και να κληθούν να καταβάλουν αποζημιώσεις στα Δικαστήρια.
Ο Κώδικας Πρακτικής για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Παρενόχλησης και της Σεξουαλικής Παρενόχλησης τίθεται σε εφαρμογή δυνάμει του άρθρου 12 (εδάφιο 4) του περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμου, με τον οποίο εναρμονίστηκε η εσωτερική νομοθεσία με τις Οδηγίες 76/207/ΕΟΚ, 97/80/ΕΚ και 2006/54/ΕΚ.
Ψήφισμα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2018
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Ψήφισμά του (11ης Σεπτεμβρίου 2018) για την πρόληψη και καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, τονίζει ότι τα κράτη μέλη, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οργανώσεις εργοδοτών και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις πρέπει επειγόντως να κατανοήσουν τους φραγμούς που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην καταγγελία περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης, έμφυλων διακρίσεων και βίας, και συνεπώς να παρέχουν πλήρη υποστήριξη και να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να καταγγέλλουν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, έμφυλων διακρίσεων, παρενόχλησης λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας και εκφοβισμού, μεταξύ άλλων, χωρίς να φοβούνται τις πιθανές συνέπειες, καθώς και να δημιουργήσουν μηχανισμούς που θα επιτρέπουν και θα στηρίζουν τις γυναίκες να καταγγέλλουν με ασφάλεια την κακοποίηση.
Ο επεξηγηματικός οδηγός πρόληψης και αντιμετώπισης - Ετοιμάστηκε το 2023
Ο εν λόγω Οδηγός ετοιμάστηκε τον Ιανουάριο του 2023, στα πλαίσια διεξαγωγής εκστρατείας ενημέρωσης, διαφώτισης και ευαισθητοποίησης των εργοδοτών και εργαζομένων, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, σε σχέση με το φαινόμενο της παρενόχλησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Ο Οδηγός πρόληψης και αντιμετώπισης της παρενόχλησης και της παρενόχλησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, για εργαζόμενους/ες και εργοδότες, παρέχει στους οργανισμούς και επιχειρήσεις τις απαραίτητες οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη και
αντιμετώπιση περιστατικών παρενοχλητικής συμπεριφοράς και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.
Στον οδηγό ορίζονται οι μορφές αλλά και τι μπορεί να χαρακτηριστεί ως σεξουαλική παρενόχληση. Τι μπορούν να κάνουν οι εργαζόμενοι/ες για να αποτρέψουν τη σεξουαλική παρενόχληση, πως μπορεί να αποδειχθεί ότι το περιβάλλον εργασίας είναι εχθρικό, εξηγούνται οι τρόποι υποβολής παραπόνου αλλά και που απευθύνεται το θύμα για την παρενόχληση, πως γίνεται η καταγγελία και τι γίνεται στην περίπτωση που ο θυτης είναι ο ίδιος ο εργοδότης η Διευθυντής . Ο οδηγός περιλαμβάνει αναλυτικά τρόπους, λύσεις και χειρισμό διαφόρων περιπτώσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Απόπειρα αυτοχειρίας στις Κεντρικές Φυλακές – Νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση κρατούμενος
Δυο νέες συλλήψεις για την εξαφάνιση του Περικλέους - Παραμένει ακόμη άφαντος
Αυτοί έδωσαν πάνω από 1000 ευρώ στον Ανδρέα Μαυρογιάννη πριν τις εκλογές
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Σοβαρός τραυματισμός 84χρονου μοτοσικλετιστή μετά από τροχαίο - Ο οδηγός εγκατέλειψε την σκηνή
• Θρήνος: Πέθανε γνωστός Έλληνας Youtuber από ανακοπή - Ήταν μόλις 35 χρονών
• Χριστίνα Παυλίδου: Η υπόσχεση που έδωσε στην κόρη της Μαρία και η αναφορά στην Άλκηστη
• Netflix: Αυξήσεις στις τιμές σε Κύπρο και Ελλάδα - Δείτε το κόστος στα νέα πακέτα
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις