Τα διάφορα σενάρια για τσουνάμι και έκρηξη ηφαιστείου προκαλούν τις τελευταίες βδομάδες έντονη ανησυχία στη γύρω περιοχή, και κατ’ επέκταση στην Κύπρο.
Μιλώντας στο ThemaOnline ο Διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, Χριστόδουλος Χατζηγεωργίου ξεκαθάρισε πως στην Κύπρο δεν υπάρχει ενεργό ηφαίστειο και ούτε αναμένεται να επηρεαστεί το νησί από κάποια ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Βόρεια της Κύπρου και συγκεκριμένα στον Τουρκικό χώρο, όπως είπε, υπάρχει η ζώνη καταβύθισης που εμφανίζεται κυρίως με θερμούς πίδακες. Στην Τουρκία, πρόσθεσε, υπάρχει ο ηπειρωτικός φλοιός, παρόλα αυτά εξαιτίας του πάχους του δεν φθάνει στην επιφάνεια για να δημιουργηθεί κλίση ηφαιστείου.
Παρόλα αυτά υπάρχουν ενδείξεις παλαιότερης ηφαιστειακής δραστηριότητας, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η δημιουργία της οροσειράς του Τροόδους.
Πετρώματα ηφαιστειακής προέλευσης στο Τροόδος
Η οροσειρά του Τροόδους σχηματίστηκε από ανύψωση ωκεάνιου φλοιού και περιέχει πετρώματα ηφαιστειακής προέλευσης, όπως βασάλτες και γάββρους. Αυτά τα πετρώματα είναι απομεινάρια μιας παλιάς υποθαλάσσιας ηφαιστειακής δραστηριότητας που συνέβη πριν από περίπου 90 εκατομμύρια χρόνια.
Ο ωκεάνιος φλοιός του Τροόδους είναι διεθνώς γνωστός για τη στρωματογραφική πληρότητά του με τα πολύ καλά διατηρημένα και εκτεθειμένα πλουτώνια, φλεβικά και ηφαιστειακά πετρώματά του, καθώς και χημικά ιζήματά του. Σχηματίστηκε στα βάθη του αρχαίου ωκεανού της Νεοτηθύος πριν από 92 εκατομμύρια χρόνια σε έναν άξονα διάνοιξης του ωκεανού πάνω από μία ζώνη καταβύθισης και ανυψώθηκε και τοποθετήθηκε στη σημερινή θέση του με τη μορφή δόμου, από τη σύγκρουση των τεκτονικών πλακών της Αφρικής και της Ευρασίας.
Η ανύψωση του ωκεανού φλοιού του Τροόδους και η διαπειρική πορεία του πυρήνα του, προκάλεσαν τον κατακερματισμό των πετρωμάτων του και σε συνδυασμό με τη διαφορική διάβρωση που ακολούθησε, οδήγησε στη δημιουργία ενός ακτινωτού δικτύου από ποτάμιες κοιλάδες με ποικίλα και εντυπωσιακά τοπία και στην αποκάλυψη των διάφορων κοιτασμάτων του από μεταλλικά ή μη ορυκτά.
Σήμερα, εντός της περιοχής του Γεωπάρκου Τροόδους, έχουν δηλωθεί 50 γεώτοποι, 11 εγκαταλειμμένα μεταλλεία και ο αρχαιολογικός χώρος στη Σκουριώτισσα, ως τα σημαντικότερα γεωλογικά και μεταλλευτικά στοιχεία της περιοχής.
Στην περιοχή του γεωπάρκου βρίσκονται το μεταλλείο Αμιάντου μέσα στο σερπεντινίτη, γαλαρίες χρωμίτη μέσα σε δουνίτη, αρχαίοι σωροί σκουριάς κοντά σε μεταλλεία χαλκού μέσα στις λάβες, εκτεταμένα τοπία με παράλληλες φλέβες, άξονες διεύρυνσης των ωκεανών καθώς και το απολιθωμένο ρήγμα μετασχηματισμού του Αρακαπά, τα οποία όλα μαζί συνθέτουν ένα μοναδικό γεώπαρκο, με σημαντική συμβολή στην καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης των ωκεανών και του πλανήτη μας γενικότερα.
«Δεν κινδυνεύουμε»
Ερωτηθείς κατά πόσο ένας μεγάλος σεισμός ή τσουνάμι στη Σαντορίνη μπορεί να επηρεάσει την Κύπρο, ο κ. Χατζηγεωργίου εμφανίστηκε καθησυχαστικός αναφέροντας πως δεν διατρέχουμε άμεσο κίνδυνο.
Εξήγησε πως για να προκληθεί τσουνάμι μετά από ένα μεγάλο σεισμό θα πρέπει να υπάρξει διατάραξη του πυθμένα της θάλασσας.
Από εκεί και πέρα, επισήμανε πως, υπάρχουν τα συστήματα έγκυρης προειδοποίησης για τσουνάμι (NEAMTWS) στην περιοχή της Μεσογείου και του Βόρειου Ατλαντικού.
Στην περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού και της Μεσογείου λειτουργούν τέσσερα πιστοποιημένα κέντρα για προειδοποίηση και ενημέρωση για τσουνάμι, και πιο συγκεκριμένα στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Τουρκία και στην Ελλάδα.
Σε περίπτωση ανίχνευσης γένεσης τσουνάμι από τα κέντρα αυτά στέλνονται αυτόματες προειδοποιήσεις στα κράτη-μέλη του συστήματος. Οι ειδοποιήσεις αυτές λαμβάνονται από τα τοπικά σημεία ενημέρωσης ειδοποιήσεων για τσουνάμι, οι υπηρεσίες δηλαδή Πολιτικής Άμυνας, οι οποίες ενεργοποιούν τα εθνικά σχέδια αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών.