«Καμπανάκι» για φυματίωση στην Ευρώπη: Οι κίνδυνοι και πώς εξαπλώνεται - Πρέπει να ανησυχούμε; - Απαντά ο Δρ. Καραγιάννης

Μιλώντας στο ThemaOnline, ο Καθηγητής Μοριακής Ιολογίας, Δρ. Πέτρος Καραγιάννης διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για ανησυχία.

«Είναι μια ασθένεια που είναι κοινή στην Μέση Ανατολή. Στην Ευρώπη παρουσιάζει αύξηση λόγω του άστεγου πληθυσμού που κοιμάται σε εξωτερικούς χώρους. Επειδή η υγιεινή και οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες, μολύνονται», εξήγησε.

Σύμφωνα με τον Δρ. Καραγιάννη, προκύπτουν κίνδυνοι αν δεν ληφθεί φαρμακευτική αγωγή επειδή είναι επικίνδυνη λοίμωξη, ωστόσο τόνισε ότι για τον γενικό πληθυσμό δεν υπάρχει πρόβλημα.

«Στην Κύπρο επειδή δεν έχουμε πρόβλημα με αστέγους δεν υπάρχει ανησυχία και ο καιρός επίσης δεν επιτρέπει μια αύξηση. Επίσης αρκετοί είναι και εμβολιασμένοι», είπε καταληκτικά.

Στοιχεία Υπουργείου Υγείας

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας για το 2023, στην Κύπρο καταγράφηκαν 81 περιστατικά φυματίωσης, με δείκτη επίπτωσης 8,8 ανά 100.000 πληθυσμού. Το 95% των περιπτώσεων αφορούσε άτομα γεννημένα εκτός Κύπρου, ενώ το 84% ήταν εργαστηριακά επιβεβαιωμένες διαγνώσεις.

Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρθηκαν 172.300 περιστατικά φυματίωσης στα συστήματα υγείας το 2023, με 22.500 θανάτους.

Αν και η Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ αντιπροσωπεύει μόνο το 2,1% του παγκόσμιου φορτίου φυματίωσης, εξακολουθεί να είναι η πιο σοβαρά επηρεασμένη από την ανθεκτική στα φάρμακα φυματίωση (DR-TB).

Η ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ φιλοξενεί το ένα πέμπτο του παγκόσμιου αριθμού περιπτώσεων πολυανθεκτικής φυματίωσης (MDR-TB) (21%) και περισσότερο από το ένα τρίτο των περιπτώσεων προεκτεταμένης DR-TB (37%). Τα ποσοστά των κρουσμάτων MDR-TB που ανιχνεύθηκαν μεταξύ των νέων και των κρουσμάτων φυματίωσης που είχαν λάβει προηγούμενη θεραπεία συνεχίζουν να υπερβαίνουν σημαντικά τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Τι είναι η φυματίωση

Η φυματίωση (TB) είναι μια μεταδοτική βακτηριακή λοίμωξη που προκαλείται από το Mycobacterium tuberculosis, που επηρεάζει κυρίως τους πνεύμονες, αλλά μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Αν και είναι ιάσιμη νόσος, η έγκαιρη ανίχνευση είναι απαραίτητη για την πρόληψη επιπλοκών και τον περιορισμό της μετάδοσης.

Ποιος κινδυνεύει περισσότερο

Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από φυματίωση, αλλά ορισμένες ομάδες πληθυσμού διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο:

Άτομα που ζουν σε ή πρόσφατα επισκέφτηκαν χώρες όπου η φυματίωση είναι ενδημική

Παιδιά κάτω των 5 ετών, ειδικά αν αφότου εκτεθούν στη νόσο

Άτομα με ανοσοκαταστολή (π.χ. HIV/AIDS, ασθενείς με καρκίνο)

Άτομα σε συναθροίσεις (π.χ. φυλακές, καταφύγια, στρατόπεδα προσφύγων)

Άτομα με υποσιτισμό, διαβήτη ή χρόνιες ασθένειες

Εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, οι οποίοι εκτίθενται σε ασθενείς με φυματίωση

Πρώιμα σημάδια φυματίωσης σε ενήλικες

Στους ενήλικες, η φυματίωση συχνά εξελίσσεται αργά και μπορεί να εκληφθεί εσφαλμένα σαν άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού ή σαν γενική κόπωση. Ωστόσο, πολλά χαρακτηριστικά συμπτώματα δεν πρέπει να αγνοηθούν:

Επίμονος βήχας – Διαρκεί περισσότερο από 3 εβδομάδες, συχνά ξηρός στην αρχή και αργότερα παράγει βλέννα ή αίμα.

Ανεξήγητη απώλεια βάρους – Γρήγορη ή σταδιακή απώλεια βάρους χωρίς αλλαγές στη διατροφή.

Νυχτερινές εφιδρώσεις – Έντονη εφίδρωση κατά τη διάρκεια του ύπνου, συχνά μουσκεμένα ρούχα και κλινοσκεπάσματα, όταν ξυπνάτε.

Χαμηλός πυρετός – Συνήθως επαναλαμβάνεται το απόγευμα ή το βράδυ.

Κόπωση και αδυναμία – Αίσθημα εξάντλησης χωρίς σωματική άσκηση.

Πόνος στο στήθος ή δύσπνοια – Λόγω προσβολής των πνευμόνων.

Απώλεια όρεξης – Μπορεί να συνοδεύει πεπτικές αλλαγές ή να είναι άμεση επίδραση της μόλυνσης.

Η φυματίωση μπορεί επίσης να εμφανιστεί έξω από τους πνεύμονες (εξωπνευμονική φυματίωση), επηρεάζοντας τους λεμφαδένες, τη σπονδυλική στήλη, τον εγκέφαλο ή τα νεφρά, οδηγώντας σε συμπτώματα ειδικά σε αυτές τις περιοχές.

Πρώιμα σημάδια φυματίωσης στα παιδιά

Στα παιδιά, η φυματίωση μπορεί να είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί, επειδή τα συμπτώματα είναι συχνά ασαφή ή αποδίδονται σε άλλες παιδικές ασθένειες. Ωστόσο, τα παρακάτω προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να υποδεικνύουν μόλυνση από φυματίωση:

Χρόνιος βήχας – Ειδικά αν διαρκεί περισσότερο από 2-3 εβδομάδες και δεν ανταποκρίνεται στα αντιβιοτικά.

Πυρετός – Συχνά χαμηλός αλλά επίμονος.

Ανεπαρκής ανάπτυξη ή αύξηση βάρους – Τα παιδιά μπορεί να μην αναπτύσσονται επαρκώς ακόμη και με επαρκή διατροφή.

Νυχτερινές εφιδρώσεις – Παρόμοια με τους ενήλικες, αν και λιγότερο συχνά αναφέρονται από μικρά παιδιά.

Κούραση ή μειωμένη διάθεση για παιχνίδι – Γενικός λήθαργος ή ευερεθιστότητα.

Πρησμένοι λεμφαδένες – Ειδικά στον αυχένα ή τις μασχάλες, μερικές φορές χωρίς πόνο.

Ιστορικό έκθεσης – Η πρόσφατη επαφή με κάποιον που έχει διαγνωστεί με φυματίωση αυξάνει τον κίνδυνο.

Τα βρέφη και τα παιδιά κάτω των 5 ετών είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν σοβαρές μορφές φυματίωσης, όπως φυματίωση-μηνιγγίτιδα ή διάχυτη φυματίωση, που απαιτούν επείγουσα ιατρική φροντίδα.