Εντάξει γνωστή και κοινώς αποδεκτή (πια) η παρελθοντολαγνεία ενός λαού που έχει να επιδείξει ελάχιστα -έως μηδαμινά- επιτεύγματα τους τελευταίους αιώνες και πιάνεται από το ένδοξο -βάσει του επίσημου εθνικού αφηγήματος και μόνο- παρελθόντος, όμως το να στήνεις ολόκληρη προεδρική φιέστα για να εγκαινιάσεις ένα μνημείο ηλικίας... 51 ετών -με μια από τις πιο άκυρες δικαιολογίες ever- σίγουρα αποτελεί case study για τους ειδικούς γύρω από τις επιπτώσεις της βαθιάς απελπισίας στον ψυχισμό ενός πασχίζοντα πολιτικού που καίγεται για “επιτυχία”.
Το Μνημείο της Ελευθερίας στέκει αγέρωχο στον προμαχώνα Ποδοκάταρο στην παλιά Λευκωσία, έχοντας παραγγελθεί από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο προς τιμήν των αγωνιστών της ΕΟΚΑ (της πρώτης της ορθόδοξης, όχι του κακού sequel/spin off) λίγο μετά την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου το 1959 και ολοκληρωθεί το 1974 λίγο πριν το πραξικόπημα και την εισβολή - γι’ αυτό και τυπικά τα επίσημα αποκαλυπτήρια δεν έγιναν ποτέ. Όμως 20 χρόνια αργότερα ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α’ αποκάλυψε αναμνηστική πλάκα που αναφέρεται στη δημιουργία και αφιέρωση του Μνημείου της Ελευθερίας, με την ευκαιρία της 40ης επετείου από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα. Τεχνικά έγιναν κάποια αποκαλυπτήρια όπως ποιοι είμαστε εμείς να αφοδεύσουμε στο πάρτι του Προέδρου Χριστοδουλίδη;
Σε τι εξυπηρετεί λοιπόν αυτή η φιέστα με καθυστέρηση 50 (ή 30 αν ληφθεί υπόψη η πλακέτα) χρόνων; Πέρα από το προφανές, δηλαδή ακόμα ένα ματαιόδοξου show σανοφαγίας courtesy ενός Προέδρου με δημοτικότητα 24%, σε τίποτα απολύτως. Βασικά δεν βγάζει κανένα νόημα, εκτός κι αν θεωρείται πλέον “λογικό” να ταΐζεις τον κόσμο πατριωτισμό με το χωνί έχοντας ψιλοαποτύχει σχεδόν σε κάθε πτυχή της αληθινής ζωής. Από αυτή την άποψη, ναι, έχει λόγο ύπαρξης. Όμως αξίζει κάτι υποτίθεται τόσο ιερό και σεβάσμιο, όπως ένα έργο τέχνης αφιερωμένη στην ελευθερία, να χρησιμοποιείται για κάτι τόσο ρηχό, ευτελές και ματαιόδοξο όπως η απελπισία ενός έκπτωτου πολιτικού που πασχίζει απεγνωσμένα να σκοράρει πόντους κυριολεκτικά με ό,τι βρει μπροστά του;
Ακόμα κι αν η τελετή είχε “συμβολικό χαρακτήρα” (ευγενική έκφραση για να δικαιολογήσεις κάτι που κατά βάθος ξέρεις ότι είναι μαλακία) δεν νομίζετε πως ήρθε κάπως αργά; Το 2005 ας πούμε θα ήταν η ιδανική χρονιά για τα αποκαλυπτήρια. 50 χρόνια από την έναρξη του αγώνα, τρεις δεκαετίες από την εισβολή, με Πρόεδρο τον τομεάρχη Λευκωσίας της ΕΟΚΑ (Τάσσος Παπαδόπουλος) και το σημαντικότερο, δύο πρόσωπα καθοριστικά για το μνημείο, ο Πεύκιος Γεωργιάδης που έκανε τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του μνημείου και η Νίνα Θεοχαρίδου που πόζαρε σε ηλικία 16 ετών στον γλύπτη Ιωάννη Νοταρά για τη δεσπόζουσα μορφή της Ελευθερίας, βρισκόταν ακόμα εν ζωή και θα μπορούσαν να τιμηθούν για τη συμβολή τους (ο Πεύκιος απεβίωσε το 2007 και η Νίνα το 2023). Όμως δεν έγινε. Ούτε στα 30 χρόνια από την έναρξη του αγώνα, ούτε στα 40, ούτε στα 50. Γιατί; Μήπως οι Πρόεδροι που προηγήθηκαν ήταν λιγότερο πατριώτες; Εντάξει, δεν περιμέναμε να γίνουν τα αποκαλυπτήρια επί Χριστόφια FFS αλλά το άξιο τέκνο του Μακάριου Σπύρος Κυπριανού; Ο τομεάρχης Τάσσος; Ο Γλαύκος -ουκ ελάττω- Κληρίδης; Ακόμα κι ο φουστανελάς-όποτε-τον-συμφέρει Αναστασιάδης; Γιατί κανείς από αυτούς δεν το σκέφτηκε νωρίτερα; Τον έχουν μικρότερο... τον πατριωτισμό. Μεταξύ μας κάνω εικόνα τον Νίκαρο να ακούει εμβρόντητος την ιδέα από κάποιον συνεργάτη του και να το απαντάει “καλά ρε μαλάκα εγώ πίνω από το πρωί, εσύ μέθυσες;”.
Όχι, δεν το έκαναν γιατί πολύ απλά κανένας τους δεν υπήρξε ποτέ τόσο απελπισμένος (ΟΚ, ο Σπύρος ήταν το 1978 αλλά χρειαζόταν κάτι πιο δραστικό από μια κριντζ τελετή εγκαινίων).
Έπρεπε να έρθει στην εξουσία η... εξυπνότερη και πατριωτικότερη κυβέρνηση όλων για να στήσει ένα θλιβερό προεδρικό σόου (με το ίσως πιο αμήχανο πρωτόκολλο που κουβαλήθηκε ποτέ) για να αποδείξει πως ο πατριωτισμός παραμένει το ισχυρότερο όπιο του κυπριακού λαού. Μάλιστα την επομένη η φιέστα συνοδεύτηκε από την “ιστορική απόφαση” του ελλαδικού Υπουργείου Παιδείας να τιμάται η 1η Απριλίου στα σχολεία της Ελλάδας, κάτι που παρουσιάστηκε ούτε λίγο ούτε πολύ ως... θρίαμβος της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη που πρακτικά -όπως παραδέχθηκε ο ίδιος- παρακαλούσε την Αθήνα να το πράξει εδώ και δύο χρόνια! Δεν θέλω να αφοδεύσω -για δεύτερη φορά- στο πάρτι σας αλλά αν η 1η Απριλίου ήταν ποτέ σημαντική για την Ελλάδα (εννοώ πέρα από την Πρωταπριλιά που σε αντίθεση με την έναρξη της ΕΟΚΑ τιμάται με ευλάβεια εδώ και δεκαετίες) θα ήταν επίσημη ή έστω σχολική αργία εδώ και μισό αιώνα. Μια τυπική, και σίγουρα αμβλυμμένη, fast food αναφορά κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και μάλιστα μετά από δύο χρόνια πρηξίματος της Λευκωσίας, μοιάζει περισσότερο με χάρη σε έναν απελπισμένο ηγέτη παρά ουσιαστική απόδοση τιμής σε ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία του Ελληνισμού.
Μετά απορούμε γιατί ακόμα μας βλέπουν με τη στερεότυπη μορφή του μίζερου, κομπλεξικού, φτωχού συγγενή που όλο κλαίγεται, θέλει σημασία και κάνει τεμενάδες μόλις του πετάξεις μερικά ψίχουλα.
Ηθικό δίδαγμα: Χώρα που γιορτάζει εθνική επέτειο την Πρωταπριλιά, δεν την εμπιστεύεσαι.