Τη νομοθεσία ψήφισαν 40 βουλευτές ενώ οι βουλευτές Αλεξάνδρα Ατταλίδου, Κωστής Ευσταθίου και Παύλος Μυλωνάς τήρησαν αποχή.
Το νέο πλαίσιο επιτρέπει στην Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλοντος να εγκρίνει ή να ανανεώνει άδειες λειτουργίας για εγκαταστάσεις που υπήρχαν πριν από τον Ιανουάριο του 2023, ακόμη κι αν δεν διαθέτουν πολεοδομική άδεια ή άλλα απαιτούμενα πιστοποιητικά. Παράλληλα, τίθεται υποχρέωση τεχνικής βεβαίωσης ότι οι εγκαταστάσεις είναι ασφαλείς ως προς τη στατικότητα και την πυρασφάλεια.
Η τροποποίηση καταργεί τον προηγούμενο περιορισμό που επέτρεπε μία μόνο ανανέωση της άδειας και θεσπίζει πενταετή διάρκεια ισχύος των νέων αδειών. Παρότι παρακάμπτονται προσωρινά τα πολεοδομικά κριτήρια, οι εγκαταστάσεις υποχρεούνται να τηρούν πλήρως τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, τοποθετήθηκε επικριτικά για τη μακροχρόνια καθυστέρηση στην πλήρη εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, σημειώνοντας ότι από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, η χώρα δίνει συνεχώς παρατάσεις στην ΑΗΚ για συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις της, φτάνοντας πλέον στο 2029 – δεκαέξι χρόνια μετά την αρχική ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον σταθμό της Δεκέλειας, για τον οποίο, όπως είπε, εξακολουθούν να υπάρχουν παράπονα από κατοίκους της περιοχής. Παράλληλα, σημείωσε την ύπαρξη πολλών παράνομων βιομηχανιών με φουγάρα και εκπομπές χωρίς άδεια, για τις οποίες πλέον προβλέπεται τουλάχιστον έλεγχος.
Ο κ. Θεοπέμπτου άσκησε δριμεία κριτική και για την ποιότητα των κειμένων που κατατέθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, τα οποία απαίτησαν νομοτεχνικές διορθώσεις από τους ίδιους τους Βουλευτές, σε συνεργασία με τους προσκεκλημένους.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσανθος Σαββίδη,ς χαρακτήρισε «κατάντια» τη συνεχιζόμενη παροχή παρατάσεων συμμόρφωσης, σημειώνοντας ότι από το 2013 μέχρι το 2024 είχε ήδη δοθεί χρόνος και σήμερα παρατείνεται εκ νέου μέχρι το 2029. Πρόσθεσε ότι αν ήταν ένας ιδιώτης που έχτιζε παράνομα,θα τον κυνηγούσαν.
Ο κ. Σαββίδης εξέφρασε την ελπίδα αυτή να είναι η τελευταία παράταση, αναφέροντας ότι «σήμερα βάζουμε μπρος τις μηχανές για να ελέγξουμε, αν δεν το κάνουμε, τους αφήνουμε στο έλεος του Θεού».
Η Βουλευτής Λευκωσίας, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, εξέφρασε έντονη διαφωνία με τη συνέχιση της τακτικής των παρατάσεων, δηλώνοντας ότι η κατάσταση είναι απαράδεκτη, καθώς σχετίζεται άμεσα με την ανθρώπινη υγεία. Σημείωσε ότι υπάρχουν περίπου 800 πρόωροι θάνατοι στην Κύπρο, λόγω της ποιότητας του αέρα, και είπε ότι είναι αδιανόητο να συνεχίζει η πολιτεία να ανέχεται αυτή την κατάσταση. «Μιλάμε για ανθρώπινες ζωές», ανέφερε. Τόνισε ότι οι κάτοικοι στη Δεκέλεια βλέπουν τα σπίτια τους να λιώνουν από τους ρύπους. Είπε ότι δεν διαφωνεί με την ανάγκη για ελέγχους, αλλά διαφωνεί με την παράταση πάνω στην παράταση. Πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να ψηφίσει τη νομοθεσία.
Από πλευράς ΑΚΕΛ, ο Βουλευτής Νίκος Κέττηρος υπεραμύνθηκε της αναγκαιότητας να εγκριθεί η τροποποίηση, εξηγώντας ότι η μόνη επιλογή για να μπορούν να γίνονται έλεγχοι στην ποιότητα του αέρα είναι να δοθεί η σχετική παράταση. «Ο λόγος που αποδεχθήκαμε να ψηφίσουμε είναι γιατί χωρίς την παράταση δεν θα γίνεται κανένας έλεγχος για να μην δηλητηριάζεται ο κόσμος», είπε. Υπογράμμισε την ανάγκη να κινηθούν άμεσα η ΑΗΚ και οι μεγάλες βιομηχανίες για να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες άδειες. «Το 2029 δεν είναι μακριά. Αν δεν προχωρήσουν τώρα, θα ξαναβρούμε το πρόβλημα και θα τρέχουμε να κάνουμε τα ίδια», κατέληξε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Αλαμπρίτης χαρακτήρισε «πολύ λυπηρή» την κατάσταση με τη συνεχιζόμενη μη συμμόρφωση ορισμένων βιομηχανιών, υπογραμμίζοντας όμως ότι με την ψήφιση της νομοθεσίας και την παράταση, θα μπορούν να πραγματοποιούνται οι αναγκαίοι περιβαλλοντικοί έλεγχοι. Αναφερόμενος ειδικά στις περιοχές Δεκέλειας και Βασιλικού, σημείωσε ότι η ρύπανση επηρεάζει σημαντικά την υγεία των κατοίκων και κάλεσε την ΑΗΚ να προχωρήσει άμεσα στην εγκατάσταση των απαιτούμενων φίλτρων, καθώς «η μόλυνση είναι πολύ μεγάλη».
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Ορφανίδης, τόνισε ότι η ψήφιση της ρύθμισης είναι αναγκαία, ώστε να μην μείνουν όλα μετέωρα και να μπορούν να γίνονται οι σχετικοί έλεγχοι. Πρόσθεσε ότι η πίεση της Βουλής ήταν καθοριστική ώστε η ΑΗΚ να προχωρήσει σε νέες εγκαταστάσεις, ευχαριστώντας όλα τα μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος για τον αγώνα που κατέβαλαν. Κάλεσε τα κόμματα να υπερψηφίσουν τη ρύθμιση.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, εξέφρασε έντονη ανησυχία για τη γενικευμένη ρύπανση σε ολόκληρη την Κύπρο. Όπως είπε, δεν υπάρχει χώρος που να μην υπάρχει ρύπανση και η Κύπρος έχει γίνει ένα απέραντο σκουπιδαριό. Έκανε λόγο για γειτονιές που έχουν μετατραπεί σε εστίες μόλυνσης, ρύπανσης και οχληρίας, χωρίς να υπάρχει κανένας έλεγχος.
Νόμος και κανονισμοί για τη μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων με νέα αρμόδια αρχή το Υπουργείο Γεωργίας
Η Ολομέλεια ενέκρινε επίσης ομόφωνα τον νόμο «Περί Μείωσης των Εθνικών Εκπομπών Ορισμένων Ατμοσφαιρικών Ρύπων Νόμος του 2025» και τους συναφείς καταργητικούς κανονισμούς, ολοκληρώνοντας τη μεταφορά των σχετικών αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Εργασίας στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, το Υπουργείο Γεωργίας καθίσταται η αρμόδια αρχή για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2016/2284, η οποία προβλέπει εθνικούς στόχους για τη μείωση εκπομπών συγκεκριμένων ατμοσφαιρικών ρύπων, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την προστασία της δημόσιας υγείας.
Παράλληλα, καταργούνται οι προηγούμενοι κανονισμοί του 2020 που ίσχυαν υπό το Υπουργείο Εργασίας, ως φυσική συνέπεια της μεταφοράς αρμοδιοτήτων.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ