«Δεν φαίνεται να υπάρχει προετοιμασία από πλευράς της κυβέρνησης για να αντιμετωπίσει το ζήτημα του πιθανού ανοίγματος του Βαρωσίου υπό κατοχική διοίκηση», δηλώνει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Γιώργος Κέντας στο ThemaOnline.
Του Γιώργου Τάττη
Συνεχίζονται εντατικά οι δημόσιες συζητήσεις εντός της κυπριακής πολιτικής σκηνής και κοινωνίας, όσον αφορά το ζήτημα του ενδεχόμενου ανοίγματος της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων, υπό «τουρκοκυπριακή διοίκηση», με προοπτική τουρκικών επενδύσεων ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι το ThemaOnline δημοσίευσε την Τρίτη (19/02) αυτούσιο το πολυσυζητημένο ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας (1984), όπου και επικυρώνεται από τον ΟΗΕ η ανάγκη για παύση των όποιων ενεργειών παραπέμπουν στην παγιοποίηση των παράνομων αποσχιστικών ενεργειών εκ μέρους της Τουρκίας και των κατοχικών «αρχών».
Πώς μπορεί τότε να συζητείται μία ενδεχόμενη επιστροφή υπό αυτές τις συνθήκες, ακόμη και από μέλη της Ε/κ κοινότητας, όταν αυτό παραβιάζει πάραυτα τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και υποσκάπτεται η ίδια η υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας; Αξιωματούχοι του τουρκικού κράτους, από την άλλη, θεωρούν ότι μία επιστροφή υπό κατοχική διοίκηση θα είναι σύμφωνη με το ψήφισμα 550.
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Το πολυσυζητημένο Ψήφισμα 550 για τα Βαρώσια: Τα 11 σημεία και πώς παραβιάζονται
Το ThemaOnline επικοινώνησε με τον Γιώργο Κέντα, Αναπληρωτή Καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής και Διακυβέρνησης στο Πανεπιστημίου Λευκωσίας, για μία ενδελεχή ανάλυση του ζητήματος και για τις συνθήκες που έφεραν το ζήτημα σε αυτή τη δυσμενή κατάσταση.
Ο Γιώργος Κέντας, πέρα από την εκτίμησή του για ελλιπή προετοιμασία της κυβέρνησης στην παρούσα συγκυρία, θεωρεί ότι έγιναν διαχρονικά λάθη στην διαχείριση του Κυπριακού Ζητήματος, που έφεραν την Κυπριακή Δημοκρατία στην δυσμενή θέση να καλείται τώρα να αντιμετωπίσει τις «συνέπειες πράξεων ή/και παραλείψεων».
Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει, «η Τουρκία δεν θα μπορούσε να φτάσει στο σημείο αυτό, εάν δεν γίνονταν ενέργειες η οποίες, βήμα-βήμα δημιουργούν την εντύπωση κατοχύρωσης της υπόστασης της αποσχιστικής οντότητας της Τουρκίας στην Κύπρο ή όπως αλλιώς λέγεται του ψευδοκράτους». «Το ψήφισμα 550», συνεχίζει «επαναλαμβάνει τις πρόνοιες του ψηφίσματος 541 και καταδικάζει πλήρως τις αποσχιστικές ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο. Το ψήφισμα καλεί σε επιστροφή της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων (η οποία είναι μόλις το 1/3 της συνολικής έκτασης της πόλης) στους νόμιμους ιδιοκτήτες της. Το ζήτημα που προκύπτει τώρα είναι το εάν θα μπορούσε η Κυπριακή Δημοκρατία να αντιδράσει και να επιβάλει μέτρα αποτροπής, ως πρώτη επιλογή, και τιμωρητικά μέτρα, εάν η Τουρκία συνεχίσει, που να ανασχέσουν νέες αποσχιστικές ενέργειες ή τις συνέπειές τους. Το ζήτημα του εποικισμού των Βαρωσίων δεν προέκυψε σήμερα και τα σχέδια της Τουρκίας δεν είναι καθόλου άγνωστα. Απουσιάζει όμως πρόνοια και έγκαιρη προληπτική δράση και αντίδραση».
Ο Γιώργος Κέντας θεωρεί «παραπλανητική» τη συζήτηση του ζητήματος ως δίλημμα ανάμεσα στην προστασία του ατομικού δικαιώματος στην περιουσία και του συλλογικού συμφέροντος για αποτροπή της εμπέδωσης των κατοχικών δεδομένων και των αποσχιστικών ενεργειών της Τουρκίας. «Υπάρχουν», σημειώνει, «αρκετά δεδομένα ως προς τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ και τις κινήσεις της Τουρκίας στα κατεχόμενα για το ζήτημα αυτό. Από την άλλη, η υπέρτατη αξία είναι η επιβίωση του κράτους και η αποτροπή της παγίωσης των κατοχικών δεδομένων. Βλέπουμε μπροστά μας, όχι μόνο το επόμενο βήμα της Τουρκίας επί του εδάφους που είναι ο εποικισμός της Αμμοχώστου, αλλά και το μεθεπόμενο βήμα της Τουρκίας, το οποίο είναι η επιβολή της άποψης ότι η παρουσία των στρατευμάτων κατοχής και το σύστημα εγγυήσεων μπορεί να παρέχει ασφάλεια και σταθερότητα στους Ελληνοκυπρίους.»
Κίνδυνος νομιμοποίησης των τουρκικών εγγυήσεων και της παρουσίας του τουρκικού στρατού
Ο Δρ. Κέντας επέμενε στο ζήτημα αυτό τονίζοντας ότι «αυτό που θέλει να “αποδείξει” η Τουρκία είναι ότι, με το να αποκαταστήσει σε κάποιους Ελληνοκύπριους το δικαίωμα στην περιουσία και με την εγκατάσταση κάποιων εξ αυτών στην Αμμόχωστο, θα φανεί ότι η παρουσία του τουρκικού στρατού στην Κύπρο και οι εγγυήσεις ασφάλειας που παρέχει γίνονται αποδεκτά από μερίδα Ελληνοκυπρίων και έτσι δημιουργείται ένα νέο κεκτημένο. Αυτό θα λειτουργήσει ενισχυτικά για το επιχείρημα της Άγκυρας, σύμφωνα με το οποίο, η αποσχιστική της οντότητα στα κατεχόμενα (το ψευδοκράτος), μπορεί να αποδώσει και να προστατεύσει ατομικά δικαιώματα Ελληνοκυπρίων, κάτω από τις εγγυήσεις και την παρουσία του Τουρκικού στρατού.»
Στη συζήτηση που είχαμε, ο Γ. Κέντας ανέδειξε και ένα άλλο ζήτημα. «Κάποιοι νομικοί» σημείωσε, «λένε ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν μπορούν να αρνηθούν προσφορά της Τουρκίας να επιστρέψουν στο Βαρώσι, διότι εάν αρνηθούν, τότε η Τουρκία θα διαμοιράσει τις περιουσίες τους σε “νέους χρήστες”, οι οποίοι, συν τω χρόνω, θα αποκτήσουν δικαιώματα πάνω στις περιουσίες αυτές». «Δεν ξέρω», σημείωσε ο Δρ. Κέντας, «κατά πόσο αυτή η νομική θέση είναι ορθή, αλλά το ζήτημα δεν είναι νομικό, είναι πολιτικό. Οι Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να σκεφτούν και να επιβάλουν μέτρα, τα οποία να προκαλούν ισχυρό κόστος πάνω στην Τουρκία και την πολιτική ηγεσία των Τουρκοκυπρίων, προκειμένου να αποτρέψει το ενδεχόμενο εφαρμογής των τουρκικών σχεδιασμών».
Η διαρκής αναβάθμιση της αποσχιστικής οντότητας των κατεχομένων, μέσω της σιωπηλής συναίνεσης των εκάστοτε κυβερνήσεων είναι μια λανθασμένη στρατηγικής, η οποία έφερε τα πράγματα ως εδώ. Υπάρχουν ευθύνες, σημείωσε ο Γ. Κέντας, οι οποίες πρέπει να αναληφθούν από το κράτος και να υπάρξει απάντηση. Ο Γιώργος Κέντας υποστηρίζει ότι «το πρόγραμμα προσέγγισης και επικοινωνίας που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια, αντί να φέρνει κοντά τις δύο κοινότητες και την προοπτική λύσης, δυστυχώς τις απομακρύνει και προκαλεί βαθύτερο διαχωρισμό, ο οποίος ενισχύει τις αποσχιστικές ενέργειες της Τουρκιάς.»
Ο Γ. Κέντας διερωτήθηκε για το εξής: «Τι θα γίνει σε περίπτωση μαζική εγκατάστασης στα κατεχόμενα Ελληνοκυπρίων, υπό τις εγγυήσεις της Τουρκίας και του κατοχικού στρατού. Αυτό σίγουρα θα δημιουργήσει συνθήκες βιωσιμότητας της αποσχιστικής οντότητας της Τουρκίας και ενδυνάμωση του ρόλου του κατοχικού στρατού και των τουρκικών «εγγυήσεων». Αυτή είναι η ουσία του τουρκικού σχεδίου για τον Γιώργο Κέντα. Θα δημιουργηθούν τετελεσμένα χωρίς δυνατότητα αποκατάστασης, καθώς με τον τρόπο αυτό «τελειώνει το ζήτημα του εδαφικού και ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό το περιουσιακό, όπως το αποκαλούν στις διαπραγματεύσεις». Εάν μάλιστα αφεθούν τα πράγματα περαιτέρω, θα δημιουργηθούν τετελεσμένα που θα επηρεάσουν όλους του νομίμους κατόχους περιουσίας που βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή.
Αυτή η συνθήκη, ομολογουμένως, κατά τον Γιώργο Κέντα, θα δώσει ακόμη ένα πολιτικό πλεονέκτημα στην τουρκική πλευρά, καθώς θα υποστηρίζει διεθνώς: «Ιδού, μπορούν να ζουν με ασφάλεια οι Ε/κ κάτω από τις εγγυήσεις και τον στρατό μας». Η παρουσία του τουρκικού στρατού και των εγγυήσεων, συνεχίζει ο κ. καθηγητής, θα τεθούν «ως παράγοντες σταθερότητας και ειρήνης, σε μία τέτοια εξέλιξη».
Σε ερώτησή μας για το τι μέλλει γενέσθαι, δηλώθηκε ότι η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να τοποθετηθεί για μία σειρά από ζητήματα. «Η μη δράση και η παραπομπή των αποφάσεων σε ένα αόριστο μέλλον δεν είναι ορθή προσέγγιση, αλλά θέση που ενισχύει τους τουρκικούς σχεδιασμούς», δηλώνει ο Γιώργος Κέντας. Η κυβέρνηση πρέπει να προβληματιστεί «για κινήσεις οι οποίες ενισχύουν την αποσχιστική οντότητα της Τουρκίας και δημιουργούν προοπτικές μη λύσης». Κάθε κίνηση υποχώρησης και κίνηση αναδίπλωσης διευκολύνει τους τουρκικούς σχεδιασμούς για νομιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων, συμπληρώνει.
Τέλος, εάν είναι κάτι που πρέπει να γίνει και από την κυβέρνηση, είναι αρχικά η «δημιουργία συνείδησης άρνησης νομιμοποίησης των κατοχικών δεδομένων» στους πολίτες, καθώς θα κληθούν να πάρουν ατομικές αποφάσεις για κομβικής φύσεως ζητήματα που άπτονται πλέον, της ίδιας της υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για να το κάνει όμως αυτό, πρέπει να δείξει αξιοπιστία λαμβάνοντας αποφάσεις που θα έχουν κόστος στην Τουρκία και την ηγεσία των Τουρκοκυπρίων που προωθεί αυτούς τους σχεδιασμούς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Ελαττωματικοί αερόσακοι: Έτσι θα καταλάβουμε αν τους έχουμε στο αυτοκίνητό μας
Έντονος προβληματισμός σε Πινδάρου και Προεδρικό από τις δηλώσεις Αναστασιάδη-Αβέρωφ
Οι τελευταίες τοποθετήσεις των τέως έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό σε Πινδάρου και Προεδρικό, την ώρα μάλιστα που Αννίτα Δημητρίου και Νίκος Χριστοδουλίδης, έχουν βρει έναν κώδικα επικοινωνίας ύστερα από αρκετό καιρό, για τους δικούς του λόγους, ο καθένας.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
