Οι τηλεοπτικές αναμετρήσεις των υποψηφίων Προέδρων αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της προεκλογικής εκστρατείας, ιδιαίτερα εκείνες που διεξάγονται στην τελευταία στροφή πριν από την κάλπη. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα debates μπορεί να κρίνουν την έκβαση του αποτελέσματος όταν οι διαφορές μεταξύ των μονομάχων είναι μικρές. Οι τηλεμαχίες κατά κύριο λόγο επηρεάζουν τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους, εκείνους δηλαδή που περιμένουν ένα σπρώξιμο για να κατευθυνθούν προς μια ή άλλη κατεύθυνση. Μια λάθος απάντηση, ή μια απρόσμενα καλή εμφάνιση, αρκούν σε ορισμένες περιπτώσεις για να γείρουν την πλάστιγγα υπέρ ή εναντίον ενός πολιτικού. Η δύναμη της εικόνας είναι τέτοια που μπορεί ένας μορφασμός ή μια λανθασμένη γκριμάτσα να αποδειχθεί καταστροφική.
Οκτώ μήνες πριν από τις εκλογές η διεξαγωγή debate μπήκε στην ατζέντα, κάτι το οποίο αναμένεται να συμφωνηθεί μετά το φθινόπωρο, όταν οι υποψήφιοι Πρόεδροι θα έχουν έτοιμα τα προεκλογικά τους προγράμματα, με θέσεις που θα καλύπτουν επαρκώς την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ατζέντα.
1988 η πρώτη φορά
Πολιτικές τηλεοπτικές συζητήσεις ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς, υπήρξαν αρκετές, ιδιαίτερα τη δεκαετία του ’80 και μετά, όταν η ίδρυση πολιτικών κομμάτων άρχισε να βάζει τις βάσεις για ομαλή πολιτική ζωή στη χώρα. Ντιμπέιτ ανάμεσα σε ανθυποψήφιους σε προεδρικές εκλογές είχαμε για πρώτη φορά το 1988. Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ), Γιώργος Βασιλείου (ΑΚΕΛ), Βάσος Λυσσαρίδης (ΕΔΕΚ) και ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σπύρος Κυπριανού (ΔΗΚΟ), ήταν η τετράδα που συμμετείχε στην πρώτη τηλεμαχία που έγινε στην Κύπρο. Και οι τέσσερεις ήταν οι βασικοί υποψήφιοι στις προεδρικές εκλογές του 1988 και είχαν κομματική υποστήριξη. Το ντιμπέιτ οργανώθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1988 και λίγες μέρες αργότερα, Γλαύκος Κληρίδης και Γιώργος Βασιλείου βρέθηκαν και πάλι στο στούντιο του ΡΙΚ για τη δεύτερη τηλεμαχία, ενόψει της επαναληπτικής αναμέτρησης. Τις εκλογές κέρδισε ο Γιώργος Βασιλείου, πολιτικά άπειρος αλλά με μεγάλη άνεση στον τηλεοπτικό φακό, λόγω των συχνών εμφανίσεών του κυρίως σε εκπομπές οικονομικού περιεχομένου.
Οχι Κληρίδη και νέο φορμάτ
Πέντε χρόνια αργότερα οι τρεις βασικοί διεκδικητές της Προεδρίας, Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ), Γιώργος Βασιλείου (ΑΚΕΛ) και Πασχάλης Πασχαλίδης (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και μικρότερα κόμματα), αναμετρήθηκαν σε τρία συνολικά ντιμπέιτ. Στο δεύτερο γύρο προκρίθηκαν ξανά οι Βασιλείου-Κληρίδης αλλά ντιμπέιτ δεν έγινε λόγω άρνησης του Προέδρου του ΔΗΣΥ, ο οποίος τελικά κέρδισε τις εκλογές με πολύ μικρή διαφορά.
Στη διάρκεια των εκλογών που ακολούθησαν έγιναν και άλλες τηλεμαχίες, τόσο σε προεδρικές εκλογές όσο και σε βουλευτικές. Δεν ήταν όμως ντιμπέιτ όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, με απευθείας μετάδοση από όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς παγκύπριας κάλυψης και αυστηρό προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο στις ερωτήσεις και απαντήσεις. Ουσιαστικά αυτό το φορμάτ υιοθετήθηκε στις προεδρικές του 2008, με ανθυποψήφιους του Τάσσο Παπαδόπουλο, Δημήτρη Χριστόφια και Ιωάννη Κασουλίδη, με τους δύο τελευταίους να συμμετέχουν και στο δεύτερο debate για το δεύτερο γύρο. Οι τηλεμαχίες αυτές στήθηκαν με βάση τα αμερικάνικα και ευρωπαϊκά πρότυπα. Ο περιορισμένος χρόνος για απαντήσεις και το αυστηρό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούσαν να κινηθούν οι δημοσιογράφοι με ερωτήσεις ή διευκρινιστική απορία, οδηγούσαν πολλές φορές σε κουραστικούς μονολόγους. Για πρώτη φορά ορισμένοι τηλεοπτικοί σταθμοί εφάρμοσαν την τηλεφωνική ψήφο, μέσω της οποίας οι πολίτες ψήφιζαν ποιος πολιτικός τούς έπεισε. Ντιμπέιτ έγιναν και στις τελευταίες δύο προεδρικές αναμετρήσεις, το 2013 και 2018 καθώς και στις βουλευτικές εκλογές, με το ενδιαφέρον μπροστά από την τηλεοπτική συσκευή να μειώνεται όλο και περισσότερο, ενδεχομένως λόγω και της αυξημένης επιρροής των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, εκεί όπου πλέον γίνεται η πιο μεγάλη μάχη σε επίπεδο εντυπώσεων.
Το ντιμπέιτ που έγινε μάθημα
Η πρώτη τηλεοπτική αντιπαράθεση μεταξύ προεδρικών υποψηφίων στις ΗΠΑ έγινε το 1960, δηλαδή τη χρονιά που η Κύπρος αποκτούσε την ανεξαρτησία της. Μονομάχοι ήταν ο Τζον Κένεντι, Δημοκρατικός γερουσιαστής της Μασαχουσέτης, και ο Ρεπουμπλικανός αντιπρόεδρος, Ρίτσαρντ Νίξον. Το συγκεκριμένο τηλεοπτικό debate αποτελεί case study και αποτελεί ένα πραγματικό μάθημα που διδάσκεται σε όσους φιλοδοξούν να υπηρετήσουν την πολιτική ή να κάνουν σταδιοδρομία στην δημοσιογραφία και την επικοινωνία. Το πείσμα του Νίξον να μην δεχθεί να του βάψουν το πρόσωπο, όπως προστάζει ο απαράβατος κανόνας της τηλεόρασης, αποδείχθηκε καταστροφικό για τον ίδιο. Εμφανίστηκε κατάχλωμος, έδειχνε κουρασμένος, αξύριστος και κάθιδρος, σε σημείο που χιλιάδες τηλεθεατές απορούσαν για την κατάσταση της υγείας του. Αντίθετα, ο νεότερος σε ηλικία Κένεντι, ο οποίος εξέπεμπε μια εντυπωσιακή φρεσκάδα, κέρδισε τις εντυπώσεις και τις εκλογές. Το πρώτο αυτό τηλεοπτικό ντιμπέιτ επιβεβαίωσε ότι στον κόσμο της τηλεόρασης και γενικότερα των media, πολλές φορές το επουσιώδες καθίσταται ουσιώδες, μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον της πολιτικής αντιπαράθεσης από τον λόγο στην εικόνα. Κανένας δεν θυμάται τι είπε ο Νίξον αλλά λίγοι ξέχασαν την πολύ άσχημη εμφάνισή του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Σκαρφάλωσε στην ταράτσα οικίας και…έκλεψε τον θερμοσίφωνα - Συνελήφθη 34χρονος
• Διανομέας τσέπωσε τις εισπράξεις και έγινε καπνός - Καταζητείται από την Αστυνομία
Ξεκάθαρος ο προσανατολισμός της Κύπρου - Τα βήματα της Κυβέρνησης για ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ
Πλέον δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση για τα βήματα και τον ξεκάθαρο προσανατολισμό της κυβέρνησης για ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Ένα εγχείρημα πολύ δύσκολο, που ωστόσο με προσεκτικές ενέργειες και επιμονή, μπορεί στο μέλλον να υλοποιηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Καθημερινή», ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρουσίασε το σχέδιο για ένταξη της Κύπρου στην βορειοατλαντική Συμμαχία, στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, κατά την τελευταία συνάντηση που είχαν στον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Νίκος Χριστοδουλίδης συζήτησε το σχέδιό του και με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
