Πρόκειται για ένα εγχείρημα που στοχεύει να συνδυάσει την απλότητα, την ασφάλεια και την αξιοπιστία των παραδοσιακών μετρητών με τα οφέλη της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης, την στιγμή που φιλοδοξεί να μεταφέρει τα πλεονεκτήματα των μετρητών στο ψηφιακό περιβάλλον.
Μιλώντας στο ThemaOnline, ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης τόνισε ότι η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μια προσπάθεια της Ευρώπης να αξιοποιήσει την εμπειρία και τις τεχνολογικές βάσεις που ανέδειξαν τα κρυπτονομίσματα τα τελευταία χρόνια.
«Το ψηφιακό ευρώ είναι μια προσπάθεια ψηφιοποίησης που επιδιώκει να αξιοποιήσει τη δουλειά που έγινε με τα κρυπτονομίσματα παγκοσμίως», σημείωσε ο κ. Τελώνης, επισημαίνοντας ωστόσο και την «κακή πλευρά» της αγοράς των κρυπτονομισμάτων, όπου παρατηρούνται φαινόμενα ξεπλύματος χρήματος και συναλλαγές εκτός ελέγχου.
Διαφορά από τα κρυπτονομίσματα
Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, το ψηφιακό ευρώ θα διαθέτει πραγματική αξία αποθήκευσης (store of value), καθώς θα υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
«Δεν είσαι στον αέρα ούτε εξαρτάσαι από λίγους ιδιώτες που παράγουν κρυπτονομίσματα. Το ψηφιακό ευρώ θα έχει τη στήριξη μιας κεντρικής τράπεζας και τη διαβεβαίωση ότι δεν θα χρησιμοποιείται για σκοπούς που δεν συνάδουν με τις καλές πρακτικές», υπογράμμισε ο οικονομολόγος.
Οι επιπτώσεις για την Κύπρο
Αναφερόμενος στην κυπριακή πραγματικότητα, ο κ. Τελώνης τόνισε ότι η μετάβαση στις ψηφιακές συναλλαγές είναι ήδη ορατή.
«Ο κόσμος βρίσκει την ευκολία να μην κρατά μετρητά. Οι άμεσες συναλλαγές γίνονται πλέον γρήγορα και απλά. Οι τράπεζες ωστόσο υστερούν και γι’ αυτό χάνουν έδαφος από τα fintech, που προσφέρουν χαμηλότερο κόστος και μεγαλύτερη ταχύτητα», ανέφερε.
Το ψηφιακό ευρώ, σύμφωνα με τον ίδιο, θα λειτουργήσει ως γέφυρα εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, μειώνοντας την ανασφάλεια που νιώθει σήμερα μια μεγάλη μερίδα του κοινού.
«Η απόφαση της ΕΚΤ να δώσει ακόμα λίγα χρόνια για την πλήρη εφαρμογή του ψηφιακού ευρώ είναι σοφή. Η αγορά ωριμάζει σταδιακά και το κοινό χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί», είπε καταληκτικά ο Τελώνης.
Πότε αναμένονται εξελίξεις
Σημειώνεται ότι, μετά την ολοκλήρωση της σχετικής νομοθεσίας, πρόκειται να παρθεί και η οριστική απόφαση για την έκδοση και το χρονοδιάγραμμα για τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ.
Μάλιστα όταν αυτή θεσπιστεί μέσα στο επόμενο έτος, η ΕΚΤ εκτιμά ότι το πιλοτικό πρόγραμμα θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2027, έτσι ώστε το Ευρωσύστημα να είναι έτοιμο για πιθανή πρώτη έκδοση μέχρι το 2029.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, το ψηφιακό ευρώ θα διασφαλίζει την ελευθερία επιλογής των πολιτών, θα προστατεύει την ιδιωτικότητα των συναλλαγών και θα ενισχύει τη νομισματική αυτονομία και την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης. Παράλληλα, θα ενθαρρύνει την καινοτομία και θα καταστήσει τις ευρωπαϊκές πληρωμές πιο ανταγωνιστικές, ανθεκτικές και προσβάσιμες. Το Ευρωσύστημα θα προχωρήσει στις προπαρασκευαστικές ενέργειες με ευελιξία, σε συντονισμό με τις προτροπές των ηγετών της ζώνης του ευρώ για ετοιμότητα το συντομότερο δυνατό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθετική διαδικασία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Παράλληλα με τον σχετικό κανονισμό για τη θέσπιση του ψηφιακού ευρώ, η ΕΚΤ στηρίζει και την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διασφάλιση του δικαιώματος πληρωμής με φυσικό χρήμα.
Το τελικό κόστος ανάπτυξης και λειτουργίας του έργου θα καθοριστεί από τον οριστικό σχεδιασμό του και τις τεχνολογικές συνιστώσες που θα υλοποιηθούν. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, το συνολικό κόστος μέχρι την πρώτη έκδοση ανέρχεται σε περίπου 1,3 δισ. ευρώ. Από το ίδιο έτος και μετά, το ετήσιο λειτουργικό κόστος εκτιμάται γύρω στα 320 εκατ. ευρώ. Το Ευρωσύστημα θα καλύψει αυτά τα έξοδα, όπως ήδη κάνει με την παραγωγή και κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων, τα οποία –όπως και το ψηφιακό ευρώ– αποτελούν δημόσιο αγαθό. Παρά το γεγονός ότι η κατοχή ψηφιακού ευρώ θα είναι μικρότερη σε σχέση με τα μετρητά, το σχετικό κόστος αναμένεται να αντισταθμιστεί από το παραγόμενο νομισματικό εισόδημα.