«Είμαι 27 χρονών. Είμαι ακριβώς όσο ήμουν εκείνη την ημέρα. Από τότε σταμάτησα να μεγαλώνω, γιατί περιμένω τη μέρα που θα γυρίσω πάλι πίσω, στο σπίτι μου, ελεύθερη. Θα ανέβω εκεί στον τόπο που χάθηκαν τόσοι άνθρωποι και θα ανάψω ένα καντήλι για τις ψυχές τους. Άμα γυρίσω πίσω στο σπίτι μου τότε θα αρχίσω να ζω και να μεγαλώνω πάλι».
Αν έμεινε κάτι από τη θέαση της χθεσινοβραδινής πρεμιέρας της -πολυσυζητημένης- Famagusta είναι αναμφίβολα η σκηνή όπου η Χαρίτα Μάντολες της Δέσποινας Μπεμπεδέλη περιγράφει στον Χρήστο Λούλη τα όσα έζησε τη μέρα της τουρκικής εισβολής όταν ο άνδρας της και ο πατέρας της έπεσαν νεκροί μπροστά στα μάτια της και των παιδιών της από τις σφαίρες των Τούρκων στρατιωτών. Δυνατή σκηνή. Σπαρακτική. Κι ας μην χύνεται ούτε ένα δάκρυ. Γιατί 50 χρόνια μετά τα δάκρυα της Χαρίτας έχουν στερέψει.
Το σύντομο αλλά συγκλονιστικό πέρασμα της Μπεμπεδέλη από τη νέα δημιουργία που υπογράφει το τρίδυμο μεγάλων τηλεοπτικών επιτυχιών όπως το “Μπρούσκο”, το “Τατουάζ” και η “Γη της Ελιάς” Αντρέας Γεωργίου, Κούλλης Νικολάου και Βάνα Δημητρίου (η οποία υπογράφει το σενάριο), όχι μόνο εξαφανίζει -και σκηνικά αλλά και από τη μνήμη- κάθε μέτρια έως κακή ερμηνεία της σειράς (και έχει δυστυχώς αρκετές) αλλά δίνει και το στίγμα αυτού που θα ακολουθήσει: μια μελοδραματική σειρά που στοχεύει στο συναίσθημα, στις έντονες συγκινήσεις, τη νοσταλγία και τον ανέξοδο πατριωτισμό χωρίς να το πολυζορίζει. Απλά. Αβίαστα. Εύπεπτα. Και το πετυχαίνει απόλυτα.
Η Famagusta δεν είναι η πρώτη σειρά που αφηγείται μια σύγχρονη ιστορία με αφετηρία την τουρκική εισβολή, είναι όμως η πρώτη που προκάλεσε τόσο πολύ θόρυβο και συγκέντρωσε μαζικά πυρά για το περιεχόμενό της πριν καν μεταδοθεί το πρώτο επεισόδιο. Τόσο η “Βασιλική” (2005-6) του Sigma όσο και το “Εκείνο το καλοκαίρι” (2012) του ΑΝΤ1 -αμφότερα σε σενάριο Γιώργου Τσιάκκα- άντλησαν υλικό από την εθνική τραγωδία: στην πρώτη η Τουρκάλα Χριστίνα Παυλίδου ανακαλύπτει πως είναι στην πραγματικότητα Ελληνοκύπρια που απήχθη από Τούρκο στρατιώτη του Αττίλα, στη δεύτερη -όπως και στη Famagusta- μια οικογένεια του σήμερα ταλανίζεται από γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της εισβολής. Και στις δύο περιπτώσεις όχι μόνο δεν άνοιξε ρουθούνι αλλά αντίθετα, κοινό και κριτική υποδέχθηκαν με θέρμη τις δύο δουλειές, ειδικότερα τη “Βασιλική” που εκτός από τεράστια επιτυχία, παραμένει ό,τι δυνατότερο σε δράμα έγραψε ποτέ ο γνωστός σεναριογράφος. Τι συνέβη λοιπόν και η Famagusta προκάλεσε το μένος Αμμοχωστιανών και μη, τόσο πριν όσο και μετά την προβολή της;
Χριστοδουλίδης συνέβη.
Σε μια πρωτοφανή για τα τηλεοπτικά δεδομένα κίνηση ματ, Αντρέας, Κούλλης, Mega και Alpha Κύπρου κατάφεραν να πείσουν τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη πως μία πρεμιέρα σειράς με κόκκινο χαλί, κάμερες και ένα κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο ήταν από που έλειπε από το τίγκα στα μοναστήρια, χοροεσπερίδες και επιμορφωτικούς συλλόγους παλμαρέ του. Εκείνος από την πλευρά του θέλοντας μετά το “να ανοίξω συναυλία Αργυρού - Φουρέιρα” να διαγράψει και το “γκλαμουράτη πρεμιέρα τηλεοπτικής σειράς” από το bucket list δέχτηκε με χαρά - αφήστε που καιγόταν για μια οποιαδήποτε επιτυχία μετά από σχεδόν έναν χρόνο απανωτών φιάσκο. Μόνο που η εμπλοκή του Προέδρου Για Όλες τις Δουλειές ήταν ταυτόχρονα ευλογία και κατάρα. Από τη μια όντως πρόσθεσε επισημότητα και βαρύτητα αντιστρόφως ανάλογες με τη χαμηλή καλλιτεχνική αξία του προϊόντος (ειδικότερα στην Ελλάδα που αγνοούν παντελώς την κυπριακή πραγματικότητα) από την άλλη όμως ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά όσων θυμήθηκαν πως o άνθρωπος που είπε προλογίζοντας τη σειρά στο Δημοτικό Θέατρο ότι “η παραγωγή δείχνει προς όλους μας, ιδιαίτερα σε εμάς που βρισκόμαστε σε αυτή τη συγκυρία στα ηνία του κράτους, την υποχρέωση και την ευθύνη μας να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν, έτσι ώστε η φετινή μαύρη επέτειος να είναι και η τελευταία”, ήταν ο ίδιος που ως ΥΠΕΞ έβαλε -μαζί με το αφεντικό του- ταφόπλακα στη λύση στο Κραν Μοντανά το 2017 ενώ χαρακτήρισε “πυροτεχνήματα” το άνοιγμα του Βαρωσιού από το κατοχικό καθεστώς.
Όντως δεν ξέχασαν οι Αμμοχωστιανοί.
Όμως η επίθεση στην ίδια την σειρά ήταν το λιγότερο άδικη. Κατηγορήθηκε για μονόπλευρη παρουσίαση των γεγονότων, για υπέρμετρο μελό, παραποίηση της ιστορίας, για τη χρήση της ελληνικής γλώσσας και όχι της κυπριακής διαλέκτου, για εκμετάλλευση της τραγωδίας, για συναισθηματικό εκβιασμό, μέχρι και για διχοτομική προπαγάνδα - κι αυτά είναι μόλις από τα ελάχιστα που μπόρεσα να σταχυολογήσω μέσα στον κυκεώνα των αρνητικών σχολίων, επικρίσεων και ύβρεων που εισέπραξαν οι δημιουργοί. Στ’ αλήθεια όμως ρε παιδιά, περιμένατε μαθήματα ιστορίας από μια σειρά μυθοπλασίας; Περιμένατε σε βάθος ανάλυση των γεγονότων, συμπερίληψη των δικών μας ευθυνών, αυτοκριτική, ιστορική ακρίβεια και στοχασμό από μια... σαπουνόπερα με χαμένα παιδιά, έρωτες, απιστίες, μέχρι και φόνο που μοιάζει με υβρίδιο της “Γης της Ελιάς” και του “Πάμε πακέτο”; Τι ακριβώς ψάχνετε από μια σειρά που γυρίζεται μεν στην Κύπρο αλλά προορίζεται για το ελλαδικό κοινό που καταβροχθίζει χριστιανοπατριωτικά έπη όπως το “Κόκκινο ποτάμι” και ο “Αγιος Παΐσιος”; Κούλλης, Αντρέας και Βάνα ξέρουν να στήνουν πιασάρικα σαπούνια με μπόλικο δράμα, υπερβολές, εξωφρενικές συμπτώσεις, ελκυστικό καστ και -δυστυχώς- κριντζ διαλόγους, η Famagusta τυγχάνει απλά να έχει ένα δυνατό ιστορικό background που προσθέτει στο συναίσθημα και τη συγκίνηση. Όμως είναι μόνο αυτό. Μυθοπλασία. Με εν μέρει επινοημένα γεγονότα και χαρακτήρες για δραματουργικούς σκοπούς. Δεν είναι ντοκιμαντέρ, δεν διδάσκει ιστορία, δεν προπαγανδίζει οτιδήποτε (η εισβολή και κατοχή της Κύπρου είναι έγκλημα, αυτό δεν αμφισβητείται, ούτε δικαιολογείται).
Για προϊόντα μυθοπλασίας ή ντοκιμαντέρ που να περιέχουν αναλύσεις, απόδοση ευθυνών, ιστορική τεκμηρίωση, κρυμμένες αλήθειες και όχι μόνο το επίσημο αφήγημα με “δαιμονικούς Τούρκους και κατατρεγμένους Έλληνες”, 50 χρόνια ήταν αρκετά για να δούμε κάτι ανάλογο από το ΡΙΚ ή στο σινεμά από κάποιον ψαγμένο, επαναπροσεγγιστή σκηνοθέτη - αμφότεροι μπορούσαν να τολμήσουν χωρίς να νοιάζονται για την εμπορική απήχηση. Δεν φταίνε ο Κούλλης και ο Αντρέας εάν εκείνοι που μπορούσαν να καταγράψουν ολόκληρη την ιστορία ή να παράξουν αληθινή τέχνη, αποδείχτηκαν κατώτεροι των περιστάσεων...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
• Νέα Σμύρνη: 20χρονος εισέβαλε σε κηδεία και προκάλεσε πανικό – Χόρευε πάνω από το φέρετρο
• Οι 10+1 χριστουγεννιάτικες ταινίες που αξίζεις να δεις αυτές τις γιορτές - Δείτε trailers
Λετυμπιώτης: «Εξέλιξη στρατηγικής σημασίας η συμφωνία ΚΔ-Hermes Airports»
Ως μία εξέλιξη στρατηγικής σημασίας, που διασφαλίζει τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ ταυτόχρονα θέτει τις βάσεις για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των αεροδρομίων της χώρας, χαρακτηρίζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Hermes Airports, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
