Τι να γράψεις για την εισβολή 50 χρόνια μετά που να μην έχει ήδη γραφτεί, ειπωθεί, μεταδοθεί, εμπεδωθεί; Πώς να αποφύγεις την επανάληψη όταν η επανάληψη είναι τρόπος ζωής; Με τι δύναμη να ξεστομίσεις έστω μία κουβέντα που να μην ακουστεί μηχανική, επιτηδευμένη, σχεδόν ψυχαναγκαστική;
Απ’ τα πενήντα αυτά χρόνια εισβολής και κατοχής ζω τα τελευταία είκοσι. Με το που ήρθα άνοιξαν το οδοφράγματα, για πρώτη φορά από το 1974. Πήγαμε οικογενειακώς στην Κερύνεια απ’ όπου κατάγεται η πεθερά μου. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκφρασή της σε όλη τη διαδρομή, γρανιτένια, άκαμπτη, ένα κράμα θυμού, νοσταλγίας και απέραντης θλίψης. Δεν την ήξερα και πολύ καλά τότε, ήταν λίγο εκφοβιστική να πω την αλήθεια, όσο περιμένει κανείς από μια πεθερά με όνομα την επιστημονική ονομασία της κόμπρας. Μίλησε ελάχιστα σε όλο το ταξίδι και εννοείται πως δεν μας άφησε να ξοδέψουμε ούτε σεντ - είχαμε μαζί μας τα πάντα, για ψάρι στο λιμανάκι της Κερύνειας ούτε κουβέντα. “Δεν θα δώκω ούτε σελίνι στους Τούρκους” είπε. Και το τηρεί. Μέχρι σήμερα. Εκείνη τη μέρα κατάλαβα πως η πεθερά μου θεωρούσε ήδη την πόλη των παιδικών της χρόνων τελειωμένη. Τούρκικη. Έφτυνε τη λέξη σαν βρισιά. Ακόμα το κάνει. Δεν θέλει λύση, αν γίνεται να χτίσουμε και τείχος. Να σκάψουμε και τάφρο να ρίξουμε μέσα κροκόδειλους; προσπάθησα να αστειευτώ. Μου ρίχνει βλέμμα που λέει ταυτόχρονα “ρε καλαμαρούι που να με περιπαίξεις κιόλας” και “γαμάτη ιδέα εν τω μεταξύ”.
Στην πορεία διαπίστωσα πως δεν είναι η μόνη. Για την ακρίβεια, 20 χρόνια μετά, είμαι πεπεισμένος πως ο φόβος, η καχυποψία, η απροθυμία, η αποστροφή ακόμα, μπροστά στο ενδεχόμενο οποιασδήποτε λύσης είναι ο κανόνας. Δεν νομίζω να πιστεύει ακόμα κανείς ότι η πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων θέλει λύση που να μην περιλαμβάνει τη μαγική εξαφάνιση αλά-rapture όλων των Τουρκοκυπρίων από το νησί. Ακόμα κι αν κάποιος το δηλώνει αλλά με χίλιες προφάσεις και “ναι μεν αλλά” δεν νομίζω να είναι κάποιος τόσο αφελής ώστε να τον πιστέψει.
Η εισβολή σκότωσε, σακάτεψε, κατέστρεψε, σημάδεψε για πάντα. Είναι αναμφισβήτητα η χειρότερη καταστροφή που έζησε ποτέ ο δύσμοιρος αυτός τόπος και συνεχίζει να τη ζει και να την υπομένει με τη μορφή της κατοχής και με σταθερή υπενθύμιση την επάρατη σημαία στον Πενταδάκτυλο. Καθώς όμως συμπληρώνεται μισός αιώνας κατοχής, νιώθω πως οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει. Την αρχική προσμονή για πλήρη απελευθέρωση διαδέχθηκε η επιθυμία για μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση με “σωστό”, “λάθος” ή “ό,τι να’ ναι” περιεχόμενο. Σήμερα ακόμα κι αυτό ηχεί σαν χιλιοειπωμένο, παρωχημένο, ανέκδοτο. Ποια λύση ακριβώς; Και με ποιους; Στις ελεύθερες περιοχές με την άνοδο της ακροδεξιάς, του συστημικού ρατσισμού που δεν ανέχεται μισό αλλόθρησκο μετανάστη και τη διαχρονική δαιμονοποίηση των Τουρκοκυπρίων από το επίσημο κράτος και την καλλιέργεια μίσους και διχόνοιας από την ελεγχόμενη από τη μισαλλόδοξη Εκκλησία δημόσια εκπαίδευση, θα μοιραστούμε ομοσπονδία με μουσουλμάνους; Είστε σοβαροί;
Κανείς δεν θέλει λύση. Όχι ο λαός που βολεύτηκε -στην πλειοψηφία του- με το στάτους κβο και είναι το λιγότερο καχύποπτος απέναντι σε οποιαδήποτε λύση (μη ξεχνάτε άλλωστε πως το αρχικό σχέδιο της χούντας και των εδώ χρήσιμων ηλιθίων συνεργατών τους ήταν η διχοτόμηση και η δημιουργία ενός αμιγώς ελληνικού νότου, ίσως το μόνο πράγμα που πέτυχαν). Σίγουρα όχι το πολιτικό, οικονομικό και θρησκευτικό κατεστημένο που ωφελήθηκε από τη μακντοναλντοποίηση του Κυπριακού: ένα ισχυρό brand στο εσωτερικό, αναγνωρίσιμο και στο εξωτερικό που σερβίρει ΑΚΡΙΒΩΣ το ίδιο μπέργκερ εδώ και μισό αιώνα και φυσικά θησαυρίζει, σχετικά φθηνά, ανέξοδα και με ελάχιστη προσπάθεια. Ποιος τρελός θέλει να κλείσει μια τόσο κερδοφόρα επιχείρηση με -αν είναι δυνατόν- λύσεις, επανενώσεις, ομοσπονδίες και μαλακίες;
Άχρηστοι τυχάρπαστοι που σε ένα πολιτισμένο κράτος δεν θα τους εμπιστευόσουν να σου παρκάρουν το (μεταχειρισμένο) αυτοκίνητό σου έγιναν βουλευτές, υπουργοί ή πολιτευτές καριέρας. Φασισταριά, με ξεπλυμένο -κι επίσημα πλέον- το πραξικοπηματικό παρελθόν βρήκαν στον εθνικισμό τον μοναδικό ίσως λόγο της μίζερης ύπαρξής τους. Δέκα πολιτικά καιεπιχειρηματικά τζάκια λυμαίνονται τον τόπο απ’ τα γεννοφάσκια του (και ΔΕΝ σταμάτησαν με την εισβολή, αντίθετα ελέγχουν απόλυτα ένα μικρότερο μεν αλλά πιο ευέλικτο και πλουσιότερο κομμάτι) και η Εκκλησία μαντρώνει αποτελεσματικότερα το ποίμνιο με έναν αχταρμά εθνικισμού, μεσαιωνικής θρησκοληψίας και καθαρόαιμης μπίζνας. Και αυτοί θα λύσουν το Κυπριακό; Αυτό ακούγεται αστειότερο κι από το “ο Φειδίας ευρωβουλευτής”.
Τα φετινά 50χρονα εκτός από μια μακάβρια φιέστα με συναυλίες, εκδηλώσεις, πορείες, επετειακά ντοκιμαντέρ, τηλεοπτικά specials, σειρές μυθοπλασίας (Famagusta, Αλμύρα & Θυμάρι) και κριντζ σλόγκαν, μοιάζουν απελπιστικά -σχεδόν τρομακτικά- με επικήδειο της λύσης και εναρκτήριο λάκτισμα ενός νέου “ανένδοτου” όχι για λύση και επανένωση (ποτέ δεν ήταν στα σχέδια) αλλά για μια στείρα, κούφια, επαναλαμβανόμενη, ψυχαναγκαστική και αιώνια καταγγελία της Τουρκίας, χωρίς το παραμικρό αντίκρισμα στο εξωτερικό αλλά πάντα ελκυστική για τα σανοφάγα του εσωτερικού. Και μην ξεχνάτε, είναι η λύση που πέθανε όχι το ίδιο το Κυπριακό. Το όπιο του δικού μας λαού θα συνεχίσει να μας μαστουρώνει για άλλα πενήντα χρόνια.
Αν μη τι άλλο η πεθερά μου, κατασταλαγμένη και ειλικρινής από την αρχή. Κάτι που φυσικά δεν μπορούμε να πούμε για όσους διαχειρίζονται το εθνικό μας ναρκωτικό…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
Υποδέχτηκε Μητσοτάκη ο Χριστοδουλίδης: Στο Προεδρικό ο Έλληνας Πρωθυπουργός
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Κύπρο, η πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού ανήμερα της μαύρης επετείου για τα 50 χρόνια από τη τουρκική εισβολή. Συνεχής ενημέρωση πιο κάτω:
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
